2020 ఆటా బహుమతి పొందిన మధురాంతకం నరేంద్ర నవల ‘మనోధర్మ పరాగం’ పరిచయం -పి. యస్. ప్రకాశరావు 19, 20 శతాబ్దాలలో తంజావూరు, మధురై పట్టణాలలోని దేవదాసీలబాధాతప్త హృదయాల చిత్రీకరణే ‘మనోధర్మ పరాగం’ నవల. స్త్రీ, పురుషుడి పడక సుఖం కోసమే అని భావించే వాతావరణం నుంచి పుట్టినదే దేవదాసీ వ్యవస్థ. రచయిత ఈ సమాచారం కోసం చాలా పరిశోధన చేసినట్టు తెలుస్తోంది. బ్రిటిష్ వాళ్ళు పన్నులద్వారా వచ్చే ఆదాయానికి గండి పడుతోందని దేవదాసీల ఈనాం భూముల్ని […]
Continue Reading
రాఘవ శర్మ గారి ‘వనపర్తి ఒడిలో ’ -పి. యస్. ప్రకాశరావు మనలో చాలామంది జీవనోపాధిని వెతుక్కుంటూనో, ఉద్యోగంలో బదిలీ వల్లనో ఉంటున్న ఊరిని విడిచి వెళ్లి వేరే చోట స్థిరపడతారు. 50, 60 ఏళ్లు గడిచాక చిన్న నాటి ఊరికి వెళ్లి తాము ఆడి పాడిన స్థలాలు, తిరిగిన ప్రదేశాలను సందర్శించి ఆనాటి జ్ఞాపకా లను నెమరు వేసుకుంటారు. రాఘవ శర్మ గారు అదే పని చేశారు. ఈయన కమ్యూనిస్టు. జర్నలిస్టు కాబట్టి తన మధుర […]
Continue Reading
“అంబేద్కర్ రచనలు, ప్రసంగాలు” సమీక్ష -పి. యస్. ప్రకాశరావు సామాజిక ప్రయోజనాన్ని ఆశించి వెలువడిన ప్రముఖుల రచనలు ఆ సమాజం మారేవరకు సజీవంగానే నిలుస్తాయి. అలాంటి వాటిలో ‘డాక్టర్ బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్ రచనలు-ప్రసంగాలు’ చెప్పుకోదగ్గవి. మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వ విద్యాశాఖ వీటిని Writings and speeches of Dr Babasaheb Ambedkar పేరుతో 21సంపుటాలుగా ఇంగ్లీష్ లో ప్రచురించింది. వీటిని తెలుగులో తేవడానికి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం పూనుకుంది. “అంబేద్కర్ రచనలు, ప్రసంగాలు” పేరుతో వివిధ విశ్వవిద్యాలయాల సహకారంతో 1992 […]
Continue Reading
‘నా ఆయుధం కవిత్వమే’ ఎన్ . వేణుగోపాల్ కవిత్వ సమీక్ష -పి. యస్. ప్రకాశరావు ‘రణరంగం కాని చోటు భూస్థలమంతా వెతికినా దొరకదు’ అన్న శ్రీ శ్రీ మాటలకు నిదర్శనం ఈ కవితా సంపుటి. అస్పష్టతకు జడిసి కవితలకు దూరంగా ఉండే నన్ను కూడా చదివించాయి ఈ కవితలు. ప్రపంచంలో ఏ మూల చూసినా బలవంతుల దౌర్జన్యాలూ, బలహీనుల ఆక్రందనలూ, అబలలపై అత్యాచారాలే ఉన్నాయనీ, ‘నరహంతలు ధరాధిపతులై చరిత్రమున ప్రసిద్ధి కెక్కారనీ వీటిద్వారా మనం తెలుసుకుంటాం. 19 […]
Continue Reading
‘నియంత అంతం’ నవలా సమీక్ష -పి. యస్. ప్రకాశరావు ఆకార్ పటేల్ ఇంగ్లిష్ లో రాసిన ‘ఆఫ్టర్ మెస్సయ్య’ నవలకు ఎన్. వేణుగోపాల్ గారి తెలుగు అనువాదమే నియంత అంతం. సర్వమూ తానే అయి చక్రం తిప్పిన పెద్దాయన (నవల చివరివరకూ ‘పెద్దాయన’ అనే ఉంటుంది. ఆయన ఎవరో ఊహించడం మనకు కష్టం కాదు). అర్ధాంతరంగా అశువులు బాసాక, అధికారం కోసం జరిగిన కుమ్ములాట, అప్పటివరకూ ఐస్ బెర్గ్ లా బయటకు కన్పించని పెద్దాయన కపట స్వభావం, […]
Continue Reading
”నవజీవన వైతాళికులు” పుస్తక పరిచయం -పి. యస్. ప్రకాశరావు తమిళ రచయిత్రి రాజమ్ కృష్ణన్ శతజయంతి సంవత్సరం సందర్భంగా పుస్తక పరిచయం: ”నవజీవన వైతాళికులు” ప్రచురణ: పోలిశెట్టి అమ్మాజీ స్మారక సమితి, జగన్నాథగిరి, కాకినాడ జిల్లా 47 ఏళ్ల క్రితం(1978) విశాలాంధ్ర తొలిసారిగా ప్రచురించిన ఈ పుస్తకం ఇప్పుడు తోలేటి జగన్మోహనరావుగారూ, సామాజిక కార్యకర్త గౌరవ్ ల ముందు మాటలతో వెలువడింది. రాజమ్ కృష్ణన్ 1925 మార్చి నెలలో తమిళనాడులోని తిరుచిరాపల్లిలో పుట్టారు. స్కూలు చదువు 10 వతరగతే! […]
Continue Reading
‘ఉదయగీతిక’ నవలా పరిచయం మూలం : యాంగ్ మో రాసిన ‘ ది సాంగ్ ఆఫ్ ది యూత్’ తెలుగు అనువాదం: ఎన్ వేణుగోపాల్ -పి. యస్. ప్రకాశరావు కౌళ్ళు ఇవ్వని కౌలు దార్లను దూలానికి వేలాడ దీసి చంపేసే కిరాతకుడైన ఆ కామందు కామాంధుడు కూడా.అతనికి ఉంపుడు గత్తెలకు లోటు లేదు, కానీ పిల్లలు లేని లోటు ఉంది. అది చైనాలో జెహోల్రాష్ట్రంలోని మారుమూల గ్రామం. ఆ గ్రామంలోని సియుని అనే యువతికి 11 వ […]
Continue Reading
రాంభట్ల కృష్ణమూర్తి ‘ సొంత కథ’ పరిచయం -పి. యస్. ప్రకాశరావు అన్నం కంటే ఆదరువెక్కువ అన్నట్టు ఈ పుస్తకంలో రాంభట్ల జీవితం కంటే సందర్భానుసారంగా ఆయన చేసిన విశ్లేషణలు ఎక్కువ. అడవి బాపిరాజుగారింటికేల్లి నపుడు ఆయనతల్లి ‘ అన్నం సెట్టాను బాబూ’ అన్నారట. ‘సెట్టాను’ అనేది పశ్చిమ గోదావరిజిల్లా నియోగి బ్రాహ్మల భాషట. ( పే. 53 ) నా పెళ్ళిలో కొన్ని మంత్రాలయిన తరువాత నేను లేచి నిలబడ్డాను. ‘ఏమిరా లేచావేం అని మామయ్య […]
Continue Reading
ఆదర్శ శాస్త్రవేత్త పద్మశ్రీ యలవర్తి నాయుడమ్మ(1922-1985) -పి. యస్. ప్రకాశరావు పుట్టుకతో రైతుబిడ్డని.వృత్తిరీత్యా అంటరానివాణ్ణి అని గర్వంగా పరిచయం చేసుకున్న ఆదర్శ శాస్త్రవేత్త పద్మశ్రీ యలవర్తి నాయుడమ్మ 1922 సెప్టెంబర్ 10 న గుంటూరు జిల్లా యలవర్రులో ఒక వ్యవసాయ కుటుంబంలో జన్మించారు. చర్మకారులను అంటరానివాళ్లుగా చూసే రోజుల్లో అంటే సుమారు 8 దశాబ్దాల తోళ్ల పరిశ్రమ పట్ల చిన్నచూపు ఉండటం సహజమే. శాస్త్రవేత్తలయితే తోళ్ళపరిశ్రమకు సైన్స్ అనవసరం అనేవారు. తోళ్ళని చదును చేసే ప్రక్రియ అన్నా, […]
Continue Reading
చిత్రహింసలకు గురిచేసినా గుట్టు బయటపెట్టని కామ్రేడ్ మద్దు కూరి చంద్ర శేఖరం -పి. యస్. ప్రకాశరావు పోలీసులు రక్తం చిందేలా హింసించినా రక్తంలో ఇంకిపోయిన భావజాలాన్ని వదులుకోలేదు. 1948 జూన్ 1 న బుద్ధవరంలో ఆయన్నిఎస్.పి.థామస్ అరెస్ట్ చేసి, రహస్య సమాచారం చెప్పించడానికి స్పెషల్ ఆర్మ్ డ్ పోలీస్ చేత చిత్ర హింసలు పెట్టిస్తే ” నువ్వు నాకు శత్రువు. నీకు చెప్పేదేంటి ? ” అంటూ స్పృహ కోల్పోయారు. అంతకు పూర్వం కూడా (1932 ఏప్రిల్ […]
Continue Reading
‘నేనూ – నా దేశం’ దరిశి చెంచయ్య గారి ఆత్మకథ (11-02-24 న కాకినాడ జిల్లా ‘జగన్నాధగిరి గ్రామంలో జరిగిన ‘నేనూ – నా దేశం’పుస్తకావిష్కరణ సందర్భంగా చేసిన పుస్తక పరిచయ ప్రసంగం) -పి. యస్. ప్రకాశరావు గదర్ పార్టీ కోసం ఉత్సాహం, నాయక లక్షణాలు గల సైనికులు కావలెను. పనిచేయు స్థలం – భారతదేశం వేతనం – మరణం బహుమానం- అమరత్వం పెన్షన్ – స్వాతంత్రం. గదర్ పార్టీ పత్రిక ‘హిందూస్తాన్ గదర్’ లోని ప్రకటన […]
Continue Reading
మత,మూఢ విశ్వాసాల తుప్పు వదిలించిన ‘త్రిపురనేని’ -పి. యస్. ప్రకాశరావు బాల్యంలో పందుంపుల్ల కోసం చెట్టుదగ్గరకెళ్ళినపుడు అక్కడ వెండ్రుకలూ నిమ్మకాయలూ వంటివి కనిపిస్తే చిరుతిండికి పనికొస్తాయని డబ్బుల్నీ,ఆడుకోడానికి పనికొస్తుందని వేపబెత్తాన్ని తీసుకుని అందరూ నోరెళ్ళబెట్టేలా చేసిన ఆకతాయి, తాను మిఠాయి తింటుంటే “నాకూ కొనిపెట్టవా ? ” అని జాలిగా అడిగిన బ్రాహ్మణ బాలుడికి సరే పోనీ పాపం అని కొని పెడుతుంటే ఆ బాపనకుర్రాడు “నువ్వు డబ్బులు మాత్రమే ఇవ్వు. ఆ మిఠాయిని తాకవద్దు” అంటే […]
Continue Reading
“డా .బాబా సాహెబ్ అంబెడ్కర్” – వసంతమూన్. పుస్తక సమీక్ష -పి. యస్. ప్రకాశరావు కులం కారణంగా క్షవరం చేయడానికి ఏ మంగలీ ముందుకు రాకపోతే, వాళ్ళ అక్క ఆయన జుట్టుని కత్తిరించినప్పుడూ, మాస్టారు బోర్డుమీద రేఖాగణిత సిద్ధాంతాన్ని రుజువు చేయమని అంబేద్కర్ ని పిలిచినప్పుడు, క్లాసులోని విద్యార్థులు బ్లాక్ బోర్డు దగ్గర పెట్టుకున్న తమ టిఫిన్ డబ్బాలు మైల పడిపోతాయని వాటిని తీసేసుకున్నప్పుడూ, వర్ణ వివక్ష ఎంత భయంకరమైనదో ఆయనకు అర్ధమైంది . ఆయన ఓసారి […]
Continue Reading
గిడుగు రామమూర్తిగ్రాంథిక భాషావాదుల గుండెల్లో పిడుగు మన ‘గిడుగు’ ( తెలుగుభాషా దినోత్సవం సందర్భంగా ) -పి. యస్. ప్రకాశరావు పర్లాకిమిడి రాజభవనంలో ఓ వింత ఆచారం ఉండేది. భోగి, సంక్రాంతి పర్వదినాల సందర్భంగా కనుమనాడు పశువుల పండుగ చేస్తూ పశువులకు వాతలు వేసేవారు. పనిలో పనిగా వాళ్ళదగ్గర పనిచేసే ఉద్యోగులకు కూడా వేసేసేవారు. రాజాగారి తమ్ముడికి ట్యూటర్ గా ఉన్న గిడుగురామమూర్తి గారికి కూడా చురకలు వేయడానికి పరికరాలూ నిప్పుల కుంపటీ పట్టుకుని సేవకులు వస్తే […]
Continue Reading
ఒక హిజ్రా ఆత్మకథ (ఎ.రేవతి) (పరిచయం) -పి. యస్. ప్రకాశరావు హిజ్రాలను రైళ్ళలోనో, బజారులో వ్యాపారస్తుల దగ్గర చప్పట్లు కొట్టుకుంటూ డబ్బు లు వసూలు చేసుకునేటప్పుడో చూడటమే కానీ వాళ్ళ జీవితం గురించీ, వాళ్ళ మనో వేదన గురించీ ఈ పుస్తకం చదివే వరకూ నాకు తెలియదు. దొరైస్వామి మగపిల్లవాడిగా తమిళనాడులోని ఓ గ్రామంలో, తిండికీ బట్టకీ లోటు లేని కుటుంబంలో పుట్టాడు. ముగ్గురన్నలూ ఒక అక్కా ఉన్నారు. ఇతనికి పదో ఏటనుంచే తన అక్క బట్టలు […]
Continue Reading
ఒక సెక్స్ వర్కర్ ఆత్మకథ (నళినీ జమీలా) -పి. యస్. ప్రకాశరావు ‘ఏస్త్రీ కూడా కావాలని సెక్స్ వర్కర్ గా మారదు. పరిస్థితుల ద్వారా తయారు చేయబడుతుంది. చాలా మంది హైస్కూల్ చదువు పూర్తిచేసినవాళ్ళే. ఏ ఉద్యోగమూ దొరకానివాళ్ళూ, భర్తల దౌర్జన్యాలకు గురైనవాళ్ళూ, కట్నం సమస్యతో వీధిపాలైనవాళ్ళూ వేరే మార్గం దొరక్క ఈ వృత్తిలోకి వచినవాళ్ళే ‘ అంటూ తాను సెక్స్ వర్కర్ గా మారడం వెనుకనున్న నేపధ్యాన్ని వివరించింది కేరళలోని త్రిసూర్ కి చెందిన నళినీ […]
Continue Reading
ఒక బానిస (ఫ్రెడరిక్ డగ్లస్) ఆత్మకథ -పి. యస్. ప్రకాశరావు స్పార్టకస్, ఏడుతరాలు,స్వేచాపదం, అంకుల్ టామ్స్ కేబిన్ వంటి నవలలు నచ్చిన వారికి “ఒక బానిస ఆత్మకథ” తప్పకుండా నచ్చుతుంది. 1817-18 లలో పుట్టి అమెరికాలో బానిసజీవితం గడిపిన ఫ్రెడరిక్ డగ్లస్ ఆత్మకథ ఇది. తన బానిస జీవిత అనుభవాలనూ, అక్కడి నుంచి పారిపోయిన విధానాన్నీ, క్రైస్తవుల దుర్మార్గాలనూ కళ్ళకు కట్టినట్టు వర్ణించి “ఎవరి సాయంతో పారిపోయానో చెబితే వారికి అపకారం” అన్నాడు డగ్లస్. అమెరికాలో ఉన్నవాళ్ళు […]
Continue Reading
‘నిర్జన వారధి’ . కొండపల్లి కోటేశ్వరమ్మ గారి ఉద్యమ అనుభవాలు (8 మార్చి ,2022 మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా) -పి. యస్. ప్రకాశరావు “రహస్యస్థావరాలలో పనిచేయడానికి స్త్రీ ఉద్యమకారులతో బాటు నేను కూడా వెళ్ళాల్సి వచ్చింది. ఏలూరులో ఒక డెన్ లో తలదాచుకున్నాం. అక్కడి నుంచి తప్పుకోవాల్సి వచ్చింది. చలసాని జగన్నాధరావుగారు “తప్పించుకునే పరిస్థితి వస్తే నేను యాచించే బ్రాహ్మణుడిలాగా, నువ్వు భర్త నుంచి వేరైన నా కుమార్తెగా చెప్పుకుని భిక్షాటన చేస్తున్నట్టుగా తప్పుకుందాం. పొట్లాలకు కట్టిన […]
Continue Reading
టాలుస్టాయి జీవితమూ సాహిత్యమూ (రంగనాయకమ్మ) -పి. యస్. ప్రకాశరావు టాలుస్టాయి రచనలు ఇంతకు ముందు చదివినవారు కూడా ఇది చదివితే కొత్త విశ్లేషణలు తెలుస్తాయి. ఆయన మొత్తం రచనలు ఎన్ని? ఆయన నేపథ్యం, స్వభావం, భావాలూ ఎటు వంటివి? ఆయన సాహిత్యం పై లెనిన్ విశ్లేషణ ఏమిటి? వంటివి తెలుసు కోవాలనుకునే వారికి ఈ పుస్తకం చాలా ఉపయోగపడుతుంది. 20 వేల ఎకరాల జమీందారీ కుటుంబంలో పుట్టిన టాలుస్టాయి పేదల కోసం సాటి జమీందార్లతో జీవితమంతా పోరాడిన […]
Continue Reading