నిష్కల – 22
– శాంతి ప్రబోధ
జరిగిన కథ: సారా, నిష్కల వర్థింగ్టన్ స్టేట్ ఫారెస్ట్ కి కాంపింగ్ కి వెళతారు. నిష్కల తీస్తున్న కూనిరాగం విని ఈ పాట మా నాన్న కూడా హమ్ చేసేవాడని చెబుతుంది సారా. వారి మాటల్లో సారా తండ్రి వాళ్లతో లేడని తెలుసుకుని ఆశ్చర్యపోతుంది నిష్కల. తండ్రి లేని తనం మరచిపోయేందుకు, సాంత్వన పొందేందుకు తిరిగిన ప్రదేశాల గురించి చెబుతుంది సారా. తండ్రి గురించిన సందిగ్దాలలో ఉంటుంది నిష్కల
***
రోజంతా తిరిగిన ఇద్దరు అలసిపోయారు. కాసేపు నడుం వాలిస్తే బాగుండు అనిపించింది నిష్కలకు. మెదడుకు పని పెట్టడం తప్ప శరీరానికి ఇంత పని పెట్టింది చాలా తక్కువ. అలవాటు లేని శరీరం కాసేపు విశ్రాంతి కోరుతున్నది. ఆ మాటే సారాతో అన్నది. ముందు స్నానం చేసేయ్. అలసట తీరుతుంది. శరీరం తేలిక అవుతుంది. అని సలహా ఇచ్చింది సారా. విడిచిన బట్టలు సెపరేట్ కవర్లో వేసి కారు డిక్కీలో పడేయ్. ఇంటికి వెళ్ళగానే స్నానం చేసి బట్టలు ఉతుకేసు కోవడం మంచిది. ఈ అడవుల్లోని క్రిమి కీటకాలు పొరపాటున మన ఇంట్లోకి చేరి ఇబ్బంది పెట్టకుండా ఉండడం కోసం జాగ్రత్తలు.. నిష్కల చూపులను అర్థం చేసుకున్న సారా వివరంగా చెప్పింది. సరేనన్నట్టు తలూపింది నిష్కల. స్నానం చేసొచ్చిన నిష్కల క్యాంపింగ్ చైర్ లో కూర్చుని పారే నదిలో పెయింట్ చేసినట్లు కనపడుతున్న పడమటి రంగుల్ని చూస్తన్నది. కొత్త ప్రపంచం.. ఇదివరకు ఎప్పుడు ఊహించని ప్రపంచంలోకి వచ్చింది. ప్రకృతి పై ప్రేమతో కాదు సారాతో కలిసి ఉండే సమయం కోసం, ఆమెతో తండ్రి వివరాలు , విషయాలు తెలుసుకోవడం కోసం వచ్చింది. ఇంత వరకు ఆ విషయాలు తెలుసు కున్నది తక్కువ. కానీ సారా నుండి, ప్రకృతి నుంచి చాలా నేర్చుకున్నా అనుకున్నది నిష్కల. ఇటువంటి ప్రకృతిలో ఉంటే ఎటువంటి సమస్యల నుంచైనా కొంత స్వాంతన పొందవచ్చు. ఎంతటి దుఃఖాన్ని అయినా కాలం మార్పు తెస్తుంది. ఇటువంటి ప్రదేశాల్లో ఉంటే మరింత త్వరగా ఆ మార్పు సాధ్యమవుతుంది. అమ్మని కూడా ప్రకృతిలోకి నడిపించాలి. కాలు చెయ్యి సరిగ్గా ఉన్నప్పుడే తిరగ గలిగినంత తిరిగెయ్యాలి. అమ్మకు కన్యాకుమారిలోని వివేకానంద రాక్, కేరళ బీచ్ లు చూడాలని కోరిక. దాన్నలా మనసులోనే మడతపెట్టి దాచుకుంది. వెళ్ళమంటే కదలదు. నాన్నమ్మ కోసం తను చాలా త్యాగం చేసేస్తున్నది. నాన్నమ్మ కొడుకులు కోడళ్ళు, కూతురు అంతా హాయిగా తమ సంసారాలు వాళ్ళు చేసుకుంటున్నారు. వాళ్లకు కావలసిన విధంగా వాళ్ళు ఉంటున్నారు. అమ్మ ఒట్టి పిచ్చిది. నాన్నమ్మ బాధ్యత తన నెత్తిన తానే వేసుకుంది. అవతలి వాళ్ళు తప్పించుకుంటే నువ్వెందుకు తీసుకోవాలి అని వాదిస్తుంటాను. కానీ అమ్మ ఒప్పుకోదు. ఈ సారి నేను వెళ్ళినప్పుడు అమ్మకి ఇష్టమైన ప్రదేశాలకు తీసుకుపోవాలి. నాన్నమ్మను అత్త ఇంటికి పంపిస్తే సరి అనుకుంటూ తీసిన ఫోటోలు చూసుకున్నది. తృప్తిగా నవ్వుకున్నది. సారా ఫొటో చూస్తే అమ్మ, నాన్నమ్మ ఎలా ఫీలవుతారు .. ఒక్క ఫోటో వాళ్లకు పంపిస్తే ,, ఆలోచనలో పడింది . మనిషికి ఏ బంధంలోనైనా కోరుకునేది కావలసింది స్వేచ్ఛ , స్నేహం. మనసుకు ఏమనిపించినా అది పంచుకునే స్వేచ్ఛ కావాలి. తన వాళ్లతో తన భావాలు , ఆలోచనలు, ఇష్టాలు, ఎదురయ్యే ప్రతిదీ అది ఏదైనా పంచుకునే స్నేహం ఉండాలి. ఆ స్నేహం ఇప్పుడిప్పుడే సారాతో మొగ్గ తొడుగుతున్నదని మదిలో తలపోస్తూ నిశ్చలంగా కని పిస్తున్న నదిలో రెండు గులక రాళ్ళు వేసింది. వలయాలు వలయాలుగా నీటిలో సన్నటి సుడులు.. కొద్దిసేపటి తర్వాత మళ్ళీ మాములుగా, ఏమీ జరగనట్లుగానే నీళ్లు. మనుషుల మధ్య ఉండే బంధాలు, అను బంధాల మధ్య పడే గులకరాళ్లు వారి జీవితాల్లో కలతల కలవరం కలిగిస్తాయి. కానీ సర్దుకోవడానికి ఎందుకు ఆలస్యం ? అహం అడ్డు వస్తుంది. ఎదురు తిరుగుతుంది. సుడులు మరింత పెరుగుతాయి. ఇటు నుంచి అటు నుండి వేసే గులకరాళ్లు మరింత ప్రకంపనలు పెంచుతాయి. ఆ తర్వాత ఎప్పుడో కుయ్యో మొర్రో అంటే లాభం ఏమిటి ? అంకిత్ నన్ను ఇష్టపడుతున్నాడు. నన్ను కోరుకుంటున్నాడు అంటే నాకు విలువ ఇచ్చినట్లా.. ఇవ్వనట్లా .. ? ప్రేమను తాను అనుభూతి చెందడమే కాదు వీలైతే అప్పుడప్పుడు వ్యక్తీకరించాలి. అది తాను చేస్తున్నదా.. అతను అనుభూతి చెందేలా ప్రవర్తించాలి . అప్పుడు దాని ప్రభావం లోతుగా ఉంటుందని తెలుసు. అయినా ఎందుకు అంత కఠినంగా వ్యవహరిస్తున్నది? వృత్తిపరంగా తాను వింటున్న పురుషుల నైజం వల్లనా? అంకిత్ కి తన పట్ల ఏమైనా అభ్యంతరాలు ఉంటే అవి ఉత్త అనుమానాలు , అపోహలు అనుకుందాం. మరి నాకు అతని పట్ల ఉన్నవి కూడా అనుమానాలు, అపోహలు అని ఎందుకు అనుకోలే పోతున్నది. ఎందుకు సరిపెట్టుకోలేక పోతున్నది? అంతటి సహృదయం నాకు లేదా .. అసలు తనకి కావలసింది ఏంటి? అతని ప్రేమ బంధం ముఖ్యమా .. లేక అహాన్ని చల్లార్చు కోవడం ముఖ్యమా .. అతను అపోహలతో ఉంటే నేను, నేను అపోహలతో ఉంటే అతను మధ్యలో దూరిన ఆ అపోహల్ని, అనుమానాల్ని దూరం చేయాల్సిన బాధ్యత ఇద్దరిపై ఉంది. ఏ విషయమైనా సరే చెప్పాల్సింది స్పష్టంగా, సూటిగా సున్నితంగా చెప్పినప్పుడు సమస్య ఉండదు. అనవసరపు రాద్ధాంతాలు ఉండవు. ఇద్దరం మా వ్యవహార శైలి మార్చుకుంటే, ఇద్దరం ఒకే ఉద్దేశంతో ఆలోచిస్తే .. ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య బంధం అంత బలహీనం కాకుండా కాపాడుకోవచ్చు.. అది ఆడైనా మగైనా .. అంకిత్ తో బంధం పటిష్టం చేసుకోవడం, సారాతో బంధం నిలబెట్టు కోవడం గురించి ఆలోచిస్తున్నది నిష్కల. మనిషి జీవితం చాలా చిన్నది. ఈ జీవితంలో సహచర్యం ఎంత అవసరమో ప్రేమ, స్నేహం, ఆత్మీయ అనుబంధాలు కూడా అంతే అవసరం. నిత్యావసరం. ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య ఏర్పడ్డ బంధంలోకి స్వార్ధం, దురాశ, అహంకారం ప్రవేశిస్తే .. బంధం బలహీనమై పోతుంది. అదేగా తమ మధ్య జరిగింది. ఏ బంధమైనా కొంత సర్దుబాటు ఉంటేనే నిలుస్తుంది. అందుకే పట్టువిడుపులు ఉండాలి. ఆ సర్దుబాటు ఒక వైపు నుంచి కాకుండా రెండు వైపులా ఉండాలి. అంకిత్ తనకు తానై వెళ్లిపోయి తనను అవమానించాడని బాధపడుతున్నది. అతనిలో ఉన్న స్వార్థం, ఆధిపత్య పోకడను అంగీకరించలేక పోతున్నది. అతను తన తప్పు తెల్సుకున్నాడో లేక సర్దుబాటు చేసుకుందామనుకున్నాడో తెలియదు కానీ కలలు సాకారం చేసుకునే దిశలో బంధాన్ని గట్టి పరచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాడు. అంకిత్ విషయం ఇప్పటి వరకు ఎవరితో చర్చించలేదు. అది తమ ఇద్దరికి మాత్రమే సంబంధించిన విషయం. మూడో వ్యక్తి ప్రమేయం మంచి కంటే చెడే ఎక్కువ అని నిష్కల నిర్దిష్ట అభిప్రాయం. లోపల జరిగే ఘర్షణ ఎవరికీ చెప్పుకోలేక పోవడం వల్ల అప్పుడప్పుడు ఒంటరితనం అనుభవిస్తున్నది. మళ్ళీ అంతలోనే నేను ఎన్నడూ వంటరి కాదు. విశాలమైన ప్రపంచంలో ఎవరున్నా లేకున్నా నాకు నేనున్నాను. ఒంటరి ఎన్నటికీ కాదు. కడుపులో కష్టం, మనసులో సంఘర్షణ చెప్పుకో గలిగే ఆత్మీయులు, స్వాంతన కుదర్చ గలిగే మిత్రులు ఎందరో ఉన్నారు. ప్రేమించే వాళ్ళు ఉన్నారు. అందరికంటే అత్యంత ఆత్మీయ మిత్రురాలైన అమ్మకు కూడా విషయం చెప్పలేదు. వాళ్ళెవరికీ తమ విషయం చెప్పక పోవడానికి కారణం సమస్య తమది కాబట్టి అది పరిష్కరించుకునే ఓర్పు నేర్పు తమ మధ్య ఉన్నాయనే నమ్మకం ఉంది కాబట్టి ..అంతే .. అసలు అమ్మకి చెబితే ఏమంటుంది? ఎటువంటి సలహా ఇస్తుంది? మా ఎడబాటు గురించి తెలిస్తే అమ్మ తట్టుకోగలదా .. తన జీవితంలో తాను జీవించడం మొదలు పెట్టాక అమ్మ తన పాత్రను అద్భుతం గా మలుచుకున్నది. అంతటి సాహసం తనకున్నదా.. ఉంటే అతని సహచర్యాన్ని నిత్య నూతనంగా మలుచుకోగలిగేది కదా .. జీవనోత్సాహం తరుగుతున్న సమయంలో సారా పరిచయం కొత్త ఊపిరి పోసినట్లయింది. అంకిత్ పట్ల తనకి వచ్చిన కోపం, బాధ చప్పున చల్లారి పోవాలి. తాటాకు మంటలాగా చల్లారి పోవాలి. నిత్యాగ్నిహోత్రం లాగా మండకూడదు. అతని పై ద్వేషం లేదు. ప్రేమ ఉంది. అలాంటప్పుడు ఆ క్షణాల్లో వచ్చిన కోపాన్ని, బాధని జీవితమంతా మోసుకుపోవడం ఎందుకు? మానవ మాత్రులం కదా.. రంగులు మార్చుకుంటున్న ఆకాశంలోకి మేఘాలు దూసుకొస్తున్నాయి. స్వార్ధంతో కలుషితం అయిన బుద్దిని, రక్తాన్ని శుద్ధి చేసే వర్షం పడితే ..? తన ఆలోచనకు తానే నవ్వుకుంది నిష్కల “నీలో నువ్వే నవ్వుకుంటున్నావంటే ఏదో విశేషం ఉన్నట్లే .. బాయ్ ఫ్రెండ్ గుర్తొచ్చాడా ..” కన్ను గీటుతూ నవ్వింది అప్పుడే వచ్చిన సారా .. స్నేహాలు పెరిగే కొద్దీ ముగింపులు చూడడానికి ఏమంత బాగుండవు అని అనుభవం లో తెలుసుకున్నది. ప్రాంతాలు, కులాలు, మతాలు, అజెండాలు, లాభనష్టాల ప్రాతి పదికన అణువణువు
* * * * *
(మళ్ళీ కలుద్దాం )
నేను వి. శాంతి ప్రబోధ . చదివింది జర్నలిజం అయినా స్థిరపడింది సామాజికసేవా రంగంలో. శ్రీమతి హేమలతలవణం, శ్రీ లవణం నిర్వహణలోని సంస్కార్ సంస్థలో వారితో కలసి ఇరవై ఏళ్ళు నడిచాను. ఆ నడకలోనిజామాబాద్ జిల్లాలోని అనేకమంది గ్రామీణ మహిళల, పిల్లల జీవన పరిస్థితులు అవగతమయ్యాయి. ఆ అనుభవాల్లోంచి రాసినవే భావవీచికలు , జోగిని , గడ్డిపువ్వు గుండె సందుక , ఆలోచనలో …ఆమె . భావవీచికలు బాలలహక్కులపై వచ్చిన లేఖాసాహిత్యం . ILO , ఆంధ్రమహిళాసభ , బాల్య లు సంయుక్తంగా 2003లో ప్రచురించాయి. తరతరాల దురాచారంపై రాసిన నవల ‘జోగిని ” . వార్త దినపత్రిక 2004లో సీరియల్ గా ప్రచురించింది . 2015లో విహంగ ధారావాహికగా వేసింది . ప్రజాశక్తి 2004లో ప్రచురించింది . గడ్డిపువ్వు గుండె సందుక (2017) బాలల నేపథ్యంలో, ఆలోచనలో …ఆమె (2018) మహిళల కోణంలో రాసిన కథల సంపుటిలు . అమర్ సాహసయాత్ర బాలల నవల (2019) మంచిపుస్తకం ప్రచురణ. ఆడపిల్లను కావడం వల్లనే శీర్షికతో వ్యాసాలు ప్రజాతంత్ర వీక్లీ లో కొంతకాలం వచ్చాయి . కవితలు ,వ్యాసాలు ,రేడియో ప్రసంగాలు వగైరా వగైరా ..