Category:

 కొత్త అడుగులు-1 (కందిమళ్ళ లక్ష్మి)

 కొత్త అడుగులు-1  –శిలాలోలిత ఇప్పుడిప్పుడే రాస్తున్న కొత్తకవయిత్రులను పరిచయం చేయాలన్న నా ఆలోచనకు రూపకల్పనే ఈ కాలమ్. ఇటీవల కాలంలో స్త్రీల రచనల సంఖ్య బాగా పెరిగింది. యం.ఫిల్, పీహెచ్.డి లను నేను కవయిత్రుల మీదే పరిశోధనను ఇష్టంగా చేశాను. స్త్రీలపై వారి రచనలపై అనేక వ్యాసాలు, ముందు మాటలు, ఉపన్యాసాలు ఇస్తూనే ఉన్నాను. నాకు తృప్తిని కలిగించే విషయాలివి. ‘నారి సారించి’ పేరుతో విమర్శా వ్యాసాల పుస్తకం వేశాను. రీసెర్చ్ గ్రంధరూపంలో వచ్చాక ‘కవయిత్రుల కవిత్వంలో […]

Continue Reading
Posted On : Published By : శిలాలోలిత
Category:

కనక నారాయణీయం

కనక నారాయణీయం -పుట్టపర్తి నాగపద్మిని  ”అనగనగనగా…….చీమలు దూరని చిట్టడవి…కాకులు దూరని కారడవి…అందులో…” ఊపిరి బిగబట్టుకుని వినే చిన్నారి కళ్ళల్లో…ఒకటే ఉత్కంఠ!! ఆ చీమలు దూరని చిట్టడవిలో…ఏముందో, ఎటువంటి క్రూర మృగం మనమీదకి వచ్చి పడుతుందోనని..భయం!! వినాలనే తహతహ!! ఎవరో రాజకుమారుడు వచ్చి మనల్ని రక్షిస్తాడనే ధైర్యం కూడా!!       మా బాల్యం కూడా ఇటువంటి కారడవుల కథలతో పాటూ హాస్యం ఉట్టిపడే తెనాలి రామకృష్ణుడూ, తాతాచార్యుల కథాశ్రవణంతో  ఉత్కంఠభరితంగానే సాగింది. ఎండాకాలం సెలవుల్లో, ఆ కథల లోకంలో మమ్మల్ని […]

Continue Reading
Posted On : Published By : పుట్టపర్తి నాగపద్మిని
Category:

ఇట్లు  మీ వసుధా రాణి- సహన సముద్రం మా అమ్మ

ఇట్లు  మీ వసుధా రాణి  సహన సముద్రం మా అమ్మ -వసుధారాణి        పెళ్లిళ్లు పేరంటాలు అంటే పిల్లలకు మాచెడ్డసరదా కదా .నాకు ఇప్పటికీ అంతే అనుకోండి.అలా నా పదవ ఏట అనుకుంటా గుంటూరులో ఓ పెళ్లికి పిలుపు వచ్చింది.సాధారణంగా పెళ్లికి వెళ్లాల్సి వచ్చినపుడు ఇంటిలో అందరి కంటే చిన్నపిల్లల్ని తీసుకెళ్తారు. వాళ్ళకి పెద్దగా బడులు , తరగతులు పోయేది ఏమీ ఉండదని.అలా మా అమ్మతో పెళ్లికి చంకన పెట్టుకెళ్లిన పిల్లిలా నేనూ తయారు […]

Continue Reading
Posted On : Published By : వసుధా రాణి
Category:

చిత్రం-3

చిత్రం-3 -గణేశ్వరరావు  ప్రకృతి దృశ్యాలు చూస్తూ న్యూ ఇంగ్లండ్ లో పెరిగిన గ్రేస్ మెరిట్ వాటి నుంచి స్ఫూర్తి చెందడంలో ఆశ్చర్యం లేదు, ఆమె చిన్ననాటి అనుభవాలే ఆమెని ఒక ఫైన్ ఆర్ట్ ఫోటోగ్రాఫర్ ని చేసాయి. జీవితం అన్నాక ఎవరికైనా ఒడుదుడుకులు ఉండకుండా పోవు . గ్రేస్ కూడా వాటి నుంచి తప్పించుకోలేకపోయింది. అయితే ఆమె సృజనాత్మక శక్తి , కష్టాలనుంచి ఆమెను త్వరగా కోలుకునేలా చేసింది, ఆమె కెమెరాకన్ను ఎప్పుడూ రూప నిర్మాణంపైనే వుంటుంది, […]

Continue Reading
Posted On : Published By : గణేశ్వరరావు
Category:

ప్రమద -తొలి విప్లవాల అంగారవల్లి రషీద్ జహాన్

ప్రమద తొలి విప్లవాల అంగారవల్లి రషీద్ జహాన్  – జగద్ధాత్రి “నీ నుదుటపైన  ఈ కొంగు చాలా అందంగా ఉంది కానీ నీవీ కొంగును ఒక పతాక చేసి ఉంటే ఇంకా బాగుండేది” అస్రరూల్ హక్ మజాజ్ ఎవరిగురించి ఈ మాటలు అనుకుంటున్నారా? అలా తన జీవితాన్నే తిరుగుబాటు బావుటాగా ఎగురవేసిన ఒక అత్యుత్తమ మహిళను గురించి మనం తెలుసుకోబోతున్నాం. ఆమె డాక్టర్ రషీద్ జహాన్. జీవించినది పూర్తిగా ఐదు పదులు కూడా కాకున్నా ఐదు జన్మలకు […]

Continue Reading
Posted On : Published By : జగద్ధాత్రి
Category:

పునాది రాళ్ళు-3

పునాది రాళ్ళు- 3  –డా|| గోగు శ్యామల   అధ్యాయం:    గ్రామీణ వ్యవస్థ  – కుల రాజకీయాలు – వర్గ పోరాటాల్లో రాజవ్వ భూపోరాటం ఈ అధ్యాయం లో చోటు చేసుకున్న అంశాలు…  1. ఉత్తర తేలంగాణ గ్రామీణ వ్యవస్థలో రాజవ్వ  ఇతరులకు భూమి కావాలని, తన భూమి కోసం పోరాడిన క్రమంలో  కుల పితృ భూ వలస స్వామ్య అధిపత్యాలు కలగలిసిన పాలన విధానాలు నిర్వహించిన పాత్ర.     2. రాజవ్వ భూమి పట్టా […]

Continue Reading
Posted On : Published By : డా|| గోగు శ్యామల
Category:

రమణీయం: అరవై ఏళ్ళ వేడుక

రమణీయం: అరవై ఏళ్ళ వేడుక -సి.రమణ  మన భారతదేశంలో ఉన్నన్ని పండుగలు, పర్వాలు, వ్యక్తిగతంగా జరుపుకునే వేడుకలు, ఉత్సవాలు మరి ఏ ఇతర దేశాలలోను ఉండవని విశ్వసిస్తాను. మంచిదే, పండుగలు, వేడుకలు జరుపుకునే ఉత్సాహం, దానికి కావలసిన వనరులు, మన దగ్గర ఉంటే, ఎప్పుడూ ఆనందంగా ఉల్లాసంగా…… ఎంత బాగుంటుందో. మనం కూడా పండుగ వస్తుందంటే, పండుగ పనులతో, పండుగ గురించిన కబుర్లతో, ఎవరి స్థాయికి తగినట్లు వారు, కొత్త బట్టలు, కొత్త వస్తువులు కొనుక్కుంటూ ఒక […]

Continue Reading
Posted On : Published By : సి.రమణ
Category:

ఉనికి పాట- ఆయువు పాట

ఉనికి పాట -చంద్ర లత        (అజరామరమైన పాటగా పదిలమైన కవిత గురించి ఒక మాట) చెలీ సెలవ్…! సెలవ్  సెలవ్ !   *** ఇక మనం మేలు కోవాలి  ఇక మనం తెలుసుకోవాలి    ఇక మనం మనకళ్ళు తెరిచిచూడాలి   ఇప్పుడే… ఇప్పుడే ఇప్పుడే !           మనం మేలైన రేపటిని నిర్మించుకోవాలి       ఆ పనిని మనం ఇప్పుడే మొదలుపెట్టాలి            […]

Continue Reading
Posted On : Published By : చంద్ర లత
Category:

షర్మిలాం“తరంగం”-3

షర్మిలాం”తరంగం” అమ్మాయంటే ఆస్తి కాదురా ! -షర్మిల కోనేరు  అయిదుగురూ సమానంగా పంచుకోమని తల్లి చెప్తే పాండవులు ద్రౌపదిని పంచుకున్నారని భారతంలో విన్నాం . ఆస్తి పంచుకున్నట్టు అమ్మాయిని పంచుకోవడం ఏంటో ! ఆడాళ్లని వస్తువులుగా ఆస్తులుగా చూడడం అప్పుడూ ఇప్పుడూ కూడా ఏం కొత్త కాదు . అర్జున్ రెడ్డి సినిమాలో ఈ పిల్ల నాది అని కర్చీఫ్ వేసేస్తాడు . వాడికి నచ్చితే చాలు ! ఆ పిల్లతో పని లేదు ఎవడూ ఆ […]

Continue Reading
Posted On : Published By : షర్మిల కోనేరు
Category:

జ్ఞాపకాలసందడి -2

జ్ఞాపకాలసందడి -2 -డి.కామేశ్వరి  1971 -అపుడు మేము ఒరిస్సాలో బుర్ల అనే ఊరిలో ఉండేవారం. హిరాకుడ్  డాం ప్రాజెక్ట్ powerhouse లో అయన అస్సిస్టెంట్ ఇంజినీర్ గా పనిచేసేవారు. నేను 62  లో రచనలు ఆరంభించాను, అపుడు ఒక రోజు రిజిస్టర్ పోస్టులో చిన్న పార్సెల్ వచ్చింది. ఆరోజుల్లో నాకెవరు పోస్టులో పార్సెల్ పంపుతారు అనుకుంటూ ఆశ్చర్యంగా అడ్రస్ చూస్తే మద్రాస్ నించి, కేసరికుటీర్ అని వుంది. కేసారికుటీర్ నాకేం పంపింది, ఎందుకు పంపిందో తెలియక  ఆరాటంగా […]

Continue Reading
Posted On : Published By : డి.కామేశ్వరి
Category:

ప్రమద -మాన్ బుకర్ అందుకున్న తొలి అరబిక్  రచయిత్రి 

మాన్ బుకర్ అందుకున్న తొలి అరబిక్  రచయిత్రి  -జగద్ధాత్రి  మాన్ బుకర్ అంతర్జాతీయ బహుమతిని అందుకున్న తొలి అరబ్ రచయిత్రి జోఖా అల్హర్తి. ఆమె రచించిన పుస్తకం “ సెలెస్టియల్ బాడీస్” ఆంగ్లానువాదానికి ఈ బహుమతి లభించింది ఈ సంవత్సరం. తొలి సారిగా ఒక ఓమన్ రచయిత్రి నవల ఆంగ్లం  లోకి అనువాదమై మాన్ బుకర్ వంటి ప్రతిష్టాత్మకమైన బహుమతిని సాధించింది. ఇది ప్రపంచ రచయిత్రులందరికీ గర్వకారణం. అనువాదకురాలు మారిలిన్ బూత్ తో కలిసి 50,000 పౌండ్ల […]

Continue Reading
Posted On : Published By : జగద్ధాత్రి
Category:

జ్ఞాపకాలసందడి -1

జ్ఞాపకాలసందడి -1 -డి.కామేశ్వరి  1952 లో పెళ్లయింది. ఒరిస్సాలో కటక్ లో మా ఆయన ఇంజనీరింగ్ స్కూల్ లో పనిచేసేవారు. ఆరోజుల్లో మద్రాస్ హౌరా మెయిల్ ఒకటే రైల్ మధ్యలో అర్ధరాత్రి కటక్ లోఆగేది. మానాన్నగారు విశాఖపట్నంలో డివిజినల్ ఇంజినీర్ హైవేస్ లో పనిచేసేవారు. ఆయన ముందువెళ్ళి అన్ని ఏర్పాట్లుచేసుకున్నాక పంపమని చెప్పివెళ్ళారు. వైజాగ్ లో మెడిసిన్ చదివే మరిదిని తోడిచ్చిపంపారు. అర్థరాత్రి  కటక్ లో స్టేషన్ కొచ్చి రిసీవ్ చేసుకున్నారు ఆయన. ఆ రోజుల్లో మనిషిలాగే […]

Continue Reading
Posted On : Published By : డి.కామేశ్వరి
Category:

రమణీయం-మన కోసం మనం

రమణీయం-మన కోసం మనం –సి.వి.రమణ   ఇల్లు అలకంగానే పండుగా కాదు, పందిరి వేయంగానే పెళ్ళీ కాదు, అన్నట్లు, మొక్క నాటంగానే వృక్షమూ కాదని మాకు వారం రోజులలోనే తెలిసిపోయింది. వాతావరణ శాఖ వెలువరిస్తున్న  సూచనలను గమనిస్తున్నాము. నైరుతి ఋతుపవనాలు అదిగో వస్తున్నాయి, ఇదిగో వస్తున్నాయి, అండమాన్ దాటేశాయి, కేరళ తీరం చేరుకుంటున్నాయి అంటున్నారు. మబ్బులు వచ్చినట్లే వచ్చి, వెనక్కు వెళ్తున్నాయి. కొన్నిసార్లు, మెరుపులు కూడా మెరుస్తున్నాయి. ఫెళ ఫెళ మనే శబ్దార్భాటం చూస్తే, ఇహనో, ఇప్పుడో వర్షం […]

Continue Reading
Posted On : Published By : సి.రమణ
Category:

ఇట్లు మీ వసుధారాణి

 ఇట్లు మీ వసుధారాణి  భాగవతంలో శ్రీకృష్ణుడికి, నాకూ ఓ దగ్గరి పోలిక ఉంది. నన్ను నేను తక్కువగా అనుకున్నప్పుడల్లా ఆ పోలిక గుర్తుచేసుకుని నా ఆత్మవిశ్వాసం పెంపొందించు కుంటుంటాను. అదేమిటంటే శ్రీమతి రూపెనగుంట్ల లక్ష్మీరాధమ్మ, శ్రీ రామదాసు దంపతులకు మనం అంటే వసుధారాణి అనబడే నేను అష్టమసంతానంగా జన్మించటం. మరి అల్లరి కిష్టయ్య కూడా అష్టమ గర్భమేగా. అందువలన చేత నేనుకూడా అల్లరి చేసేయాలి కామోసు అనేసుకుని, జీవితంలో అతి ముఖ్యమైన బాల్యాన్ని అందమైన, ఆహ్లాదకరమైన అల్లరితో […]

Continue Reading
Posted On : Published By : వసుధా రాణి
Category:

ఉనికి పాట- పడాం…పడాం… !

 పడాం…పడాం… ! -చంద్ర లత ఎడిత్ పియెఫ్( 1915-1963) ఫ్రెంచ్ గాయని,నటి, గేయరచయిత, స్వరకర్త, ఛాసో నెట్. ఫ్రెంచ్ అభూత కల్పన గా  ప్రస్తావించే ఎడిత్ పియెఫ్ , అంతర్జాతీయ ఫ్రెంచ్ తార. “పడాం… పడాం… ” అన్న పాట ఒక వాల్ట్జ్ గీతం. ఇది సంగీత జ్ఞాపకాల గురించిన పాట. ఒక స్వరం వినబడగానే, జ్ఞాపకాల తుట్టి ఎలా కదిలించబడుతుందో ఈ పాట చెపుతుంది. తన ఇరవైఏళ్ల వయస్సు నాటి గతించిన ప్రేమ జ్ఞాపకాలు ఈ […]

Continue Reading
Posted On : Published By : చంద్ర లత
Category:

పునాది రాళ్ళు-2 

పునాది రాళ్ళు-2  -డా|| గోగు శ్యామల  ”దళిత స్త్రీల జీవిత అనుభవాల ఆధారంగా తెలంగాణా  రాష్ట్రంలోని కులాల చరిత్రను అధ్యయనం చేయడం ” అనే శీర్షికన జరిగిన నా పరిశోధన కోసం ఈ   ఐదుగురు స్త్రీలనే ఎందుకు ఎంపిక చేసుకున్నాను ? వారితో  నాకున్న సంబంధం ఏమిటీ ? మరో వైపు ఈ స్త్రీల కుటుంబం, కమ్యూనిటీ నేపథ్యాల ద్వారా కులవ్యవస్థను  పరిశీలించడం కూడా ప్రాధానంగా జరిగింది. ఈ ఐదుగురు స్త్రీలు దళిత కమ్మూనిటీలలోని వివిధ కిన్ […]

Continue Reading
Posted On : Published By : డా|| గోగు శ్యామల
Category:

షర్మిలాం“తరంగం”-2

షర్మిలాం“తరంగం”  -షర్మిల కోనేరు ” దైవం మానుష రూపేణా ” అంటారు . ఈ మాట వాడుతున్నానని నేనేదో సంస్కృత పండితురాల్ని అనుకునేరు … నేను ఆరు ఏడో తరగతుల్లో సంస్కృతం నేర్చుకున్నాను గానీ రఘు వంశం , దిలీపుడు అన్న మాటలు తప్ప ఏమీ గుర్తులేవు . అంతెందుకు మా వూరి లైబ్రరీలో వున్న సాహిత్యాన్నంతా ఒక్కో పుస్తకం చొప్పున పరపరా నమిలేసే దాన్ని . ఇప్పుడు స్క్రీన్లు చూస్తే అమ్మానాన్నలు గగ్గోలు పెట్టినట్టు పుస్తకాలు […]

Continue Reading
Posted On : Published By : షర్మిల కోనేరు
Category:

చిత్రం -2

చిత్రం-2 -గణేశ్వరరావు ఈ చిత్రాన్ని వేసింది మెక్సికన్ ఆర్టిస్ట్ ఫ్రిడా  (ప్రముఖ భారతీయ చిత్రకారిణి అమృతా షేర్ గిల్ ను ఇండియన్ ఫ్రిడా  గా కొందరు విమర్శకులు గుర్తించారు). ఫ్రిడా మరణం తర్వాత ఆమె ప్రతిభ వెలుగులోకి వచ్చింది.   ఆమె చిత్రాలు ‘అధివాస్తవికత’తో నిండి ఉంటాయి. ఈ ‘గాయపడ్డ లేడి’చిత్రంలో ఆమె తన వ్యక్తిగత జీవితంలో అనుభవించిన భౌతిక, మానసిక బాధలను చూపరులతో పంచుకుంటుంది. చాలావరకు ఆమె గీసినవి స్వీయ చిత్రాలే. లేడి తల తన […]

Continue Reading
Posted On : Published By : గణేశ్వరరావు
Category:

పునాది రాళ్ళు-1

పునాది రాళ్ళు -డా||గోగు శ్యామల నా పీహెడీ టాపిక్ : “తెలంగాణ దళిత జీవిత చరిత్రల  ద్వారా కుల చరిత్రల అధ్యనం” ఈ పరిశోధనలో ఐదుగురు మహిళను ఎంపిక చేసుకున్నాను.  వీరి జీవితాలను కొన్ని సిద్దాoతాల వెలుగులో కొంత లోతుగా అధ్యయనం చేయాలనుకున్నాను.   ఈ అధ్యయనం ఇంకొంత విస్తృతo చేస్తూ ఇంకా కొంతమంది అణగారిన జాతుల, వర్గాల, ప్రాంతాల స్త్రీల జీవిత చరిత్రలను కూడా  రాసి ఇందులో చేర్చాలనుకుంటున్నాను. ఇంకా, ఈ పరిశోధనలోని ఐదుగురు మహిళల […]

Continue Reading
Posted On : Published By : డా|| గోగు శ్యామల
Category:

రమణీయం-కదులుతున్న కల 

రమణీయం కదులుతున్న కల  -సి.వి.రమణ   టివి లో చెన్నై గురించి వార్తలు చూస్తున్నాము. అక్కడి తీవ్రమైన నీటి ఎద్దడిని, ప్రజల కడగండ్లను వివరిస్తున్నారు. ప్రభుత్వం సంక్షేమ పధకాలకుఖర్చు చేస్తూ, అభివృద్ధి పధకాలను నిర్లక్ష్యం  చేసిన కారణంగా ……. చెట్లు ఎండి, మొక్కలు మాడి, పసువులు, పక్షులు ఆఖరికి మనుషులు కూడా విలవిలలాడుతున్నారు; నీటికరువువలన కలిగే ఇక్కట్లుతో. కరువు, కరువు అంటాం కాని, ఈ కరువు ఎందుకొచ్చింది? నివారణ ఏమిటి? మనము ఏమి చెయ్యగలం, అని ఆలోచించం. రాజకీయనాయకులు […]

Continue Reading
Posted On : Published By : సి.రమణ
Category:

ప్రమద-అక్షర బ్రహ్మ పుత్రి ఇందిరా గోస్వామి

అక్షర బ్రహ్మపుత్రి ఇందిరా గోస్వామి-జగద్ధాత్రి  “మీరు ఆత్మ కథ రాస్తే బాగున్ను కదా ?” అని ఇటీవలతన 90 వ జనం దినోత్సవం నాడు తెలుగు కథకు చిరునామా కారా మాస్టారిని ప్రశ్నించినపుడు ఆయన ఇచ్చిన సమాధానమిది “ ఆత్మ కథ రాయడం వలన అందులో సమాజానికి ఉపయోగ పడే విషయాలేమైనా ఉంటే తప్ప ఊరికే రాయగలం కదా అని ఆత్మ కథ రాయనక్కర్లేదు” ఎంత ఉదాత్తం ఆయన భావన. ఆత్మ కథల్లో బాగా పేరు పొందినవి […]

Continue Reading
Posted On : Published By : జగద్ధాత్రి
Category:

చిత్రం-1

చిత్రం -గణేశ్వరరావు జార్జియా కీఫ్, అమెరికన్ చిత్రకారిణి, ‘మనం పూలని సరిగ్గా చూడం, ఎందుకంటే అవి చిన్నవి. సరిగ్గా నేను చూసే పద్ధతిలో పెద్దవిగా చూపిస్తూ వాటి బొమ్మ గీస్తే? మీరు తప్పక చూస్తారు’ అంటుంది. 1928లో గస గసాల పుష్పం బొమ్మను (30″/40″) గీ సింది, ప్రకృతిని నైరూప్య కళలో ప్రదర్శించి కళ్ళముందుకు తెచ్చింది. రెండు పూలే కనిపిస్తాయి, వాటి వెనుక కొమ్మలూ రెమ్మలూ లేవు . రంగుల మేళవింపులోనూ, వేసిన పద్ధతిలోనూ ఆధునికమైన ఈ […]

Continue Reading
Posted On : Published By : గణేశ్వరరావు
Category:

చూడలా గులాబిలా!

చూడలా గులాబిలా! -చంద్రలత లా వి యెనా రోజా ! ఎడిత్ పియెఫ్  ( La Vie en Rose *  Edith Piaf) బురదగుంటలో వేళ్ళూనుకొన్నప్పటికీ, తామరలా వికసించమంటాడు గౌతమ బుద్ధుడు. ముళ్ళకంపపై మొగ్గతొడిగినా, గులాబీలా జీవితాన్ని చూడమంటొంది ఎడిత్ పియెఫ్. అలాగని, ఎడిత్ పియెఫ్ తాత్వికురాలో దార్షనికురాలో కాదు. ఒక గాయని.తన పాటలు తానే రాసుకొని ,తనే స్వరపరుచుకొని పాడగలిగిన జనరంజక గాయని.ఫ్రెంచ్ దేశీయుల గుండెల్లో ప్రతిధ్వనించే  ఫ్రాన్స్ జాతీయ సంపద. ఫ్రెంచ్ గాయనీ […]

Continue Reading
Posted On : Published By : చంద్ర లత
Category:

షర్మిలాం“తరంగం”-1

షర్మిలాం“తరంగం”  -షర్మిల కోనేరు ” దైవం మానుష రూపేణా ” అంటారు . ఈ మాట వాడుతున్నానని నేనేదో సంస్కృత పండితురాల్ని అనుకునేరు … నేను ఆరు ఏడో తరగతుల్లో సంస్కృతం నేర్చుకున్నాను గానీ రఘు వంశం , దిలీపుడు అన్న మాటలు తప్ప ఏమీ గుర్తులేవు .  అంతెందుకు మా వూరి లైబ్రరీలో వున్న సాహిత్యాన్నంతా ఒక్కో పుస్తకం చొప్పున పరపరా నమిలేసే దాన్ని .  ఇప్పుడు స్క్రీన్లు చూస్తే అమ్మానాన్నలు గగ్గోలు పెట్టినట్టు పుస్తకాలు […]

Continue Reading
Posted On : Published By : షర్మిల కోనేరు