
చిత్రం-64
-గణేశ్వరరావు
కొన్ని శతాబ్దాల నుంచి Mona Llsa గమ్మత్తైన చిరు నవ్వు ..కాలాతీతమైన ఆమె ఆకర్షణ గురించి అధ్యయనం జరుగుతూనే వుంది. నిజానికి అందరినీ కలవర పరుస్తున్నది ఆమె చిత్రం కానే కాదు, ఆ చిత్రం వెనుక ఉన్న కథ! చిత్రకళా రంగాన్ని అది ఒక కుదుపు కుదుపినప్పటికీ , దాని పరిణామం 30 x 21″, బరువు 8 కిలోలే. మోనాలిసా అంటే అర్థం ‘నా లేడీ లిసా ‘ అని. ధనవంతుడైన ఆమె భర్త ఆమె బొమ్మ గీయమని పురమాయించాడు. మొట్ట మొదటి సారి 1815 లో దీని ప్రదర్శించినప్పుడు, ఆమె నిర్మలమైన కళ్ళను చూసి వీక్షకులు సమ్మోహితులయ్యారు, ఎందరో ఆమె ప్రేమలో పడ్డారు. ఆమె చిత్రం వున్న గది మెట్ల పైన కొందరు పూల గుత్తులు పెట్టే వారు, మరి కొందరు కవితలు రాసి అక్కడ వదిలి వెళ్ళేవారు, ఇంకొందరు ప్రేమ లేఖలు ఉంచేవారు. ప్రదర్శనశాలలో అనేక చిత్రాలున్నా, మోనాలిసా చిత్రానికి అత్యధికంగా ప్రేమ లేఖలు వచ్చేవి. వీళ్ళ బాధ పడలేక నిర్వాహకులు, ప్రత్యేకంగా ఒక పోస్ట్ బాక్స్ ను లీసా చిత్రం కోసం కేటాయించారు.
1852లో అయితే లుక్ మాస్పెరో అన్న చిత్రకారుడు తన నాలుగో అంతస్తుహోటల్ గదిలో నుంచి దూకి ప్రాణాలు తీసుకున్నాడు. ‘ఆమె నవ్వు అర్థం చేసుకోవడానికి శతవిధాల ప్రయత్నించి, ఓడిపోయాను, అందుకే ఆత్మహత్య చేసుకుంటున్నాను’ అని రాసి మరీ పోయాడు. 1910 లో ఆమె చిత్రాన్ని చూస్తూ, తనను తను షూట్ చేసుకోబో యాడు మరొక పిచ్చి ప్రేమికుడు!.
ఫ్రాన్స్ నియంత నెపోలియన్ తన పడక గదిలో ఆ చిత్రాన్ని పెట్టుకొని గంటలు గంటలు గడిపేవాడు, ఆ చిత్రం మీద పెంచుకున్న వ్యామోహంతో, లీస వారసురాలు, ఇటలీకి చెందిన ట్రీస్ ను పెళ్ళాడాడు..
బొమ్మను జాగ్రత్తగా గమనిస్తే, కొన్ని లోపాలు మన దృష్టికి వస్తాయి. మోనాలిసాకు కనుబొమ్మలు ఉన్నాయా? అప్పట్లో అవి లేకుండా ఉంచుకోవడం ఒక ఫ్యాషన్ అని కొందరు అన్నారు. పదేళ్ళ క్రితం దీన్ని డిజిటల్ స్కాన్ చేస్తే Leonardo da Vinci కనుబొమ్మలు, దట్టమైన కను రెప్పలను బోల్డ్ స్ట్రోక్స్ లో చిత్రించాడని, అయితే కాలక్రమాన .. చిత్రాన్ని పదే పదే పునరుద్ధరించే ప్రక్రియలో .. అవి మసకబారాయి అన్న నిజం బయట పడింది.
ఒక సారి ఈ చిత్రాన్ని దేశ విదేశాలలో ప్రదర్శించాలని అధికారులు అనుకొని, ఆ చిత్రానికున్న అపారమైన విలువ దృష్ట్యా, 100 మిలియన్ల డాలర్ల కి బీమా చేద్దామను కున్నారు. కాని చెయ్యలేకపోయారు, ఎందుకంటే దాని కోసం కట్టాల్సిన ప్రీమియం కన్నా, దాని భద్రతకయే ఖర్చు తక్కువ కనుక. అంత అమూల్యమైన చిత్రం మరి.
అయినా మోనా లీస ఒక బందీ – ఆదర్శమైన వాతావరణంలో.. బుల్లెట్ ప్రూఫ్ గ్లాస్ లో.. మానవమాత్రుడు ఎవరూ దొంగిలించడానికి కాని, పాడు చేయడానికి కాని వీలు కాని గదిలో! ఎందుకంటే 1956 లో ఒక పిచ్చివాడు రాయి విసిరి మోనా లీస భుజానికి ‘గాయం ‘ చేసాడు. అంతకు ముందు మరో వెర్రివాడు యాసిడ్ పోసి బొమ్మ కింద భాగాన్ని పాడు చేసాడు. ఇప్పుడు బుల్లెట్ proof తొడుగుంది. ఆ మధ్య ఒక రష్యన్ యాత్రికుడు, తనకు ఫ్రాన్స్ పౌరసత్వం దొరక లేదన్న, కోపంతో కాఫీ మగ్గు బొమ్మ పై విసిరి కొట్టాడు, బొమ్మకి ఏం కాలేదు, మగ్గు మాత్రం పగిలింది, మన వాడు కొన్నాళ్ళు జైలు ఊచలు లెక్క పెట్టాడు! అన్నట్టు ఒకే ఒక సారి 1911 లో ఈ చిత్రం దొంగిలించబడింది. (రెండేళ్ల తర్వాత దొరికింది.) ఈ లోగా కొన్ని వేల మంది ఖాళీ గోడ చూస్తూ కన్నీరు విడిచారు, పూల గుత్తులతో ఆ ప్రాంతాన్ని నింపారు. పోలీసులు సుప్రసిద్ధ చిత్రకారుడు పికాసో ని అనుమానించారు, ప్రశ్నించారు కూడా. నిజానికి దొంగతనం చేసింది ఒక ఇటలీ జాతీయ వాది, ఆ చిత్రాన్ని వేసింది తమ దేశ నివాసి వించీ కనుక, అది ఇటలీలో ఉండాలని మొండిపట్టుతో దాన్ని ఇటలీలోని ఒక ఆర్ట్ డీలర్ కి అమ్మబోతే వాడు పట్టుబడ్డాడు. అయితేనేం, వాడి కోరిక కొంత తీరింది, మోనా లీస కొంత కాలం స్వదేశంలో ఉంది కదా!. ఈ లోగా మార్కిస్ అన్న వాడు మోనా లిసా నకిలీ చిత్రాలు – ‘ ఇదీ అసలు చిత్రం ‘ అని కొనే వాళ్ళని నమ్మిస్తూ- అమ్మి డబ్బు చేసుకున్నాడు.
మోనా లీస చాలా కాలం పాటు ఫ్యాషన్ ట్రెండ్ సృష్టించింది, ఉన్నత తరగతి స్త్రీలు తమ మొహాలకి లేత పసుపు రంగు పౌడర్ పూసుకునే వారు, మోనా మొహానికి ఉన్న బంగారు రంగుకు దీటుగా ఆ పని చేసే వారు, ముఖ కండరాలను బిగించి పట్టి ఆమె మొహంలోని కనీ కనిపించని చిరునవ్వుని అనుకరించేవారు. పారిస్ క్యాబరే డాన్సర్ లు కొందరు అదే మేక్ అప్ లో కనిపిస్తారు.
మోనా లీస మొహం మీద చిరునవ్వు తాండవిస్తూ ఉంటుంది. అది ఒక చోట స్థిరంగా ఉన్నట్టు కనిపించదు. ఒక హార్వర్డ్ శాస్త్రవేత్త దానికి కారణం మనమే అంటాడు, అంతా మనం చూసే దృష్టి కోణంలో ఉందట! మనం స్పందించే తీరులో ఉందట! అవునా?
*****

గణేశ్వర్రావు ప్రముఖ రచయిత. చిత్రకళ పట్ల వీరికి అమితమైన ఆసక్తి. ప్రత్యేకించి వీరు రాసే చిత్ర కథనాల ద్వారా ఎందరో గొప్ప చిత్ర కళాకారుల్ని పరిచయం చేసారు. ప్రస్తుత నివాసం హైదరాబాద్. ప్రముఖ అనువాదకులు, కేంద్ర సాహిత్య అకాడెమీ అవార్డు గ్రహీత శాంతసుందరి గారు వీరి సతీమణి.