ప్రమద మ్యాథ్స్ తో మ్యాజిక్ చేసిన మానవ కంప్యూటర్ – శకుంతలా దేవి -నీరజ వింజామరం సర్కస్ లో పని చేసే ఒక వ్యక్తి తన మూడేళ్ల కూతురితో కార్డ్స్ ఆడుతున్నాడు. ప్రపంచాన్నే తన గారడీలతో మెప్పించ గల ఆ వ్యక్తి , మాటలు కూడా సరిగ్గా రాని తన చిన్నారి కూతురిచేతిలో ఓడిపోతున్నాడు. ఆ క్షణంలో కన్న ప్రేమతో పొంగిపోయి నప్పటికీ, తన కూతురు ఒక అద్భుతమని అతను […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 19 మెర్సీ మార్గరేట్ “యుద్ధకాలపు శోకగీతం” -రూపరుక్మిణి వర్తమానమంతా యుద్ధ గీతాల్ని ఆలపిస్తూ, ఆలకిస్తూ బ్రతకాల్సి రావడం నేటి దుర్భరమైన పరిస్థితి. ఎటు చూసినా యుద్ధ విద్వంసమే. అధికారం కోసం ఒకడు పన్నిన కుట్రలో అనేక మందిని ఈ భూమి పొరల్లో కప్పి వేయబడుతున్నారన్న వాస్తవాన్ని గొంతెత్తి పలికేందుకు కూడా ఈ అధికారం అవకాశాన్ని లేకుండా చేస్తోన్న రోజుల్లో మనం జీవిస్తున్నాం. యుద్ధాన్ని కోరుకున్న వాడు, ప్రకటించిన వాడు యుద్ధభూమికి రాడు. […]
Continue Reading
రాగసౌరభాలు-20 (శ్రీ రంజని రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి సన్మిత్రులందరికి శుభాభినందనలు. క్రిందటి నెల మనమందరం ఘనంగా ధనలక్ష్మీ దేవిని ఆహ్వానించి, పూజించి, రంగు రంగుల దివ్వెల కాంతులలో దీపావళి పర్వదినం చేసుకున్నాము. అలాగే పరమ పవిత్రమైన కార్తీక మాస పూజలకు శ్రీకారం చుట్టాము కదా? లక్ష్మీ అమ్మవారిని రంజింపజేసే మరియొక రాగం, శ్రీరంజని రాగ విశేషాలు ఈ నెల మీకోసం. ఈ రాగం మరీ పురాతనమైనది కాదు. 72 మేళకర్తలని ఏర్పరచి, ఒక్కొక్క రాగంలో జన్యరాగాలను […]
Continue Reading
గజల్ సౌందర్యం- 6 -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ తెలుగు గజల్ రచనలో భావాలు, భాష, చమత్కారం వంటి అంశాలలో కొత్త మార్పులు వస్తున్నాయి. ఇది తెలుగు గజల్కు ఒక ఆధునిక రూపాన్ని ఇస్తోంది. ప్రస్తుతం చాలామంది కవులు తమ గజళ్లను వారు స్వయంగా లేదా గాయకులతో పాడించి, వాటిని YouTube , ఇతర సామాజిక మాధ్యమాల్లో వీడియోలుగా పెడుతున్నారు. ఇది విస్తృతంగా తెలుగు గజళ్లను దృశ్య, శ్రవణ […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -74 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని గట్టిగా స్వచ్చంగా నవ్వుతున్న పుట్టపర్తి నిర్మల వదనంలో ఏదో తెలియని ఆకర్షణ, వల్లంపాటిని నిరుత్తరుణ్ణి చేసింది. నాన్నెప్పుడూ అంటూ ఉంటారు. సౌందర్య లహరిలో ‘శరజ్యోత్స్నా శుద్ధాం శశియుత జటాజూట మకుటాం.. ‘ అనే శ్లోకం నిరంతర పారాయణం చేస్తూ ఉంటే, వాక్ శక్తినిస్తుందట ఆ తల్లి! ఆ కరుణ పుట్టపర్తి పై నిండుగా వర్షిస్తున్నదా జగన్మాత!’ […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-34 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం ఆట పాటలతో, బామ్మ బొమ్మల కథలతో హాయిగా సంతోషంగా గడిచి పోయే కాలం బాల్యం. జీవితంలో ఏ చీకూ చింతా లేని అందమైన, ఆనందమైన, అమరమైన అతి చిన్నదైన భాగం. ఎప్పుడు పెద్దవుతామా అనుకునేలోపే పెరిగి పెద్దయిపోతాం. ఆటలు పాటలు తగ్గుతూ, చదువు సంధ్యలు పెరుగుతూ, బడి, పుస్తకాలు, హోమ్ వర్కులు, పరీక్షలు ఇలా ఒక్కో క్లాస్ పైకెళ్ళే కొద్దీ చదువు బాధ్యతలే రోజులో ఎక్కువ […]
Continue Reading
చిత్రం-68 -గణేశ్వరరావు ఆర్టెమిజా జెంటిలెక్సి 17వ శతాబ్దపు ఇటాలియన్ చిత్రకారిణి. ఆమె 1620లో గీసిన ఈ చిత్రం పేరు – జూడిత్, హోలోఫర్నెస్ తల నరకడం. ఓల్డ్ టెస్టమెంట్లోని కథ. అస్సిరి యన్ ఆర్మీ జనరల్ హోలోఫర్నెస్ జుడిత్ ఉన్న నగరాన్ని ముట్టడి చేస్తాడు. బాగా తాగి ఉంటాడు. ఆమె అదే అదనుగా అతని తల నరికి, తన సేవకురాలితో సొంత ఊరికి తిరిగి వస్తుంది. ఈ ఇతివృత్తాన్ని ఆర్టెమిజా అందరినీ అబ్బురపరచేటట్టు స్పష్టమైన దృశ్య రూపంలో […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 18 మిణుగురులు (చల్లపల్లి స్వరూపారాణి) -రూపరుక్మిణి చీకటిని చీల్చిన దివ్వెలు చీకటి మాటున వెలుగు ఎప్పుడూ ఉంటుంది. అనుమానమే లేదనడానికి నిదర్శనాలు నాకు చాలా ఎదురవుతూనే వున్నాయి. అటువంటి మరో నిదర్శనమే ఈసారి నే పరిచయం చేయబోతున్న పుస్తకం. కొన్ని పుస్తకాలు మనం ఎంచుకుంటాం. మరికొన్ని పుస్తకాలు మాత్రం మనల్ని వెతుక్కుంటూ వచ్చి మన కోసమే మనల్ని చేరుతాయి. అటువంటి అరుదైన పుస్తకం అందుకోవడానికి నేను చాలా దూరమే ప్రయాణం చేయాల్సి […]
Continue Reading
ప్రమద సుధా చంద్రన్ -నీరజ వింజామరం నటరాజ పాదాల నాట్య మయూరి… రోడ్డు ప్రమాదంలో కాలు పోగొట్టుకున్న ఒక 17 ఏళ్ల అమ్మాయి, ‘జైపూర్ ఫూట్’ అనే కృత్రిమ పాదంతో మళ్లీ నృత్యం చేయగలనని ప్రపంచానికి నిరూపించింది. ఈ సాహసమే ఆమెను దేశానికి స్ఫూర్తి చిహ్నంగా నిలబెట్టింది. ఆమె కథ కేవలం వ్యక్తిగత విజయం కాదు, పట్టుదల ఉంటే వైకల్యం అనేది ఒక అడ్డంకి కాదని నిరూపించిన గొప్ప సామాజిక సందేశం. ఆమె మరెవరో కాదు, నాట్య […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-19 (చారుకేశి రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ మిత్రులందరికీ దసరా శుభాకాంక్షలు. అమ్మవారి ఆశీస్సులు మన అందరిపై అపారంగా కురవాలని కోరుకుంటున్నాను. అందమైన కేశ సంపద కలిగిన అమ్మవారి ప్రతిరూపంగా ఈ నెల మనము చారుకేశి రాగం గురించిన విశేషాలు తెలుసుకుందాము. నేడు ఉపయోగించే గోవిందాచార్యుల వారి 72 మేళకర్తల పథకంలో ఈ చారుకేశి రాగం 26వ మేళకర్త. వెంకటమఖీ సాంప్రదాయ పథకంలో ఈ రాగం పేరు తరంగిణి. ముత్తుస్వామి దీక్షితుల వారు కూడా ఈ […]
Continue Readingగజల్ సౌందర్య – 5 -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ గజల్స్ అందం వాటి సాహిత్య లోతులో ఉంటుంది. గజల్ నిర్మాణాత్మక కవితా రూపంలో ప్రేమ, విరహం, నిరీక్షణ , అస్తిత్వ ఆందోళన అనే సామాజిక ఇతివృత్తాలపై గజల్ కవుల యొక్క భావోద్వేగాల భావ రూప చిత్రాలు ,శబ్దాలంకారాల శ్రావ్యమైన లయ లో గజల్ అందం కనిపిస్తుంది, “ఆత్మలను పలికించేదే అసలైన భాష ఆవిలువ కరువైతే అది కంట శోష “ అన్నారు సి. నా. రే. ఒక గజల్ లో. […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -73 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఇంటిలో ఆఖరి బిడ్డ చిన్నారి రాధ, మొట్టమొదటి దౌహిత్రుడు చి.బాణగిరి కృష్ణప్రసాద్ కేరింతల మధ్య రోజులు వేగంగా దొర్లిపోతున్నాయి. అల్లుడు రాఘవ నామకరణం తరువాత కర్నూల్ వెళ్ళిపోయాడు. సెప్టెంబర్ నెల ప్రవేశించింది. రెండవ బిడ్డ తరులతకు కూడా హంపీ కమలాపురంలో సీమంతోత్సవం తరువాత, పుట్టింటికి రాక, పుట్టింటిలోనే సులభంగా కుమారుడు జన్మించటం, అల్లుడు రామానుజా చార్యులు […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-33 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం ఈ అనంత విశ్వంలో మన ప్రమేయం లేకుండా సాగిపోయే ఒక అద్భుతం – కాలం. ఇందులో “మారనిది ఇది” అంటూ ఏదీ ఉండదు. ప్రతిదీ ఇందులో ఇమిడి పోవాల్సిందే. ముందుకి పోతూ వెనకటితో పోలిస్తే ఎంతో కొంత మారి తీరాల్సిందే. అది జీవమైనా, సజీవమైనా, నిర్జీవమైనా. చెక్కు చెదరవు అనిపించే మనిషి జ్ఞాపకాలైనా, కాలంతో ఎంతో కొంత మారుతూ ముందుకి పోవాల్సిందే. […]
Continue Reading
చిత్రం-67 -గణేశ్వరరావు మోలీ క్రేబ్ఏపిల్ – కోపం నిండిన. చిత్ర కారిణి. 19వ శతాబ్దపు ఉద్యమ చిత్ర కారుల్లా తను నమ్మిన విశ్వాసాలకు ప్రాచుర్యం కలిగించేందుకు తన కళను వాడుతుంది. ఫోటో-పాత్రికేయురాలిగా వివాదాస్పద అంశాల మీద దృష్టి పెట్టి అధివాస్తవికత చిత్రాలు చిత్రీస్తూ వాల్ స్ట్రీట్ ఆక్రమణ.. వీధి పోరాటంలో పాల్గొని పలు ఉద్యమాలకి దృశ్యగీతం గా మారింది – పోరాటవీరులను, శరణార్ధులను, పోలీసుల బాధితులను నల్లని రేఖా చిత్రాలుగా తన శైలిలో చూపించింది. ఎన్నో వాల్యూమ్ […]
Continue Reading
ప్రమద విజయ నిర్మల -నీరజ వింజామరం వెండితెర చరిత్ర లో బంగారు అధ్యాయం – విజయ నిర్మల అది 1950 వ సంవత్సరం. ఒక చిన్నారిని కెమెరా ముందు నిలబెట్టారు. దర్శకుడు ఆమె కళ్ళలోకి చూస్తూ, “నువ్వు ఇప్పుడు ఏడవాలి. తెలిసిందా ?” అన్నాడు. కానీ ఆ చిన్నారి ఎంత ప్రయత్నించినా ఒక్క కన్నీటి బొట్టు కూడా రాలేదు. ఆప్యాయంగా అడిగినా, నటించి చూపించి, నకలు చేయమన్నా – ఫలితం లేదు. చివరికి దర్శకుడి స్వరం కఠినంగా […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 17 మానుషి (శాంతి బెనర్జీ) -రూపరుక్మిణి ఆత్మ అభిమానం ఆత్మస్థైర్యాన్ని నింపుకున్న కథలు మానవత్వం పరిమళించిన చూపు, మనుషుల్ని వారి సమయాన్నిబట్టి అనుకూల, అననుకూలతల మధ్య భేదాన్ని సమకూర్చుకునే శక్తి ఎంతటి అవసరమో చెప్పే కథలివి. మారుతున్న కాలంలో మనము మారడం ఈ కథల్లో మనకు కనిపిస్తుంది. “మానుషి” ఇదో సంస్కృత పదం. స్త్రీ రూపానికి అంతర్మదనానికి గుర్తుగా ఈ పేరును నిర్ణయించారు అనుకుంటా.., […]
Continue Readinghttps://youtu.be/b-pks4g6-Qc?si=1EN5OQo26b88gds2https://youtu.be/dDTyA-UN3r0?si=5UE3YfxNQ6lEgcuLhttps://youtu.be/hjXEbLewfQw?si=xCh-Fbr0oVb9No7e రాగసౌరభాలు-18 (శ్రీ రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియమైన హితులకు, స్నేహితులకు శుభాకాంక్షలు. శ్రీ కృష్ణ జయంతి, వినాయక చతుర్థి వంటి పండుగలు ఘనంగా జరుపుకున్నాము కదా! ఈ పవిత్రమైన మాసంలో శ్రీకరమైన, శుభప్రదమైన శ్రీరాగం విశేషాలు తెలుసుకుందాము. శ్రీ అంటే లక్ష్మీదేవి కదా! ఒకే ఒక తెలుగు అక్షరం కలిగిన ఏకైక రాగం శ్రీరాగం. అంతేకాక ఘనరాగ పంచగుచ్చములోని ఆఖరి రాగము. […]
Continue Readingగజల్ సౌందర్య – 4 -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ గజళ్ళలో భావ శిల్ప నిర్మాణ సౌందర్యాన్ని, అభివ్యక్తి తీవ్రతలను విశ్లేషించి బేరీజు వేయడం ఓ బృహత్ సాహితీ ప్రక్రియ. గజల్ కవుల కవి సమయాలు; ప్రేమ ప్రణయ వియోగాల అంతర్ మథనాల వ్యక్తీకరణ, భావ రూప శబ్దాలంకారాలు, నడక .., గాన లయలను ఆస్వాదిస్తూ గజల్ సౌందర్య విశ్లేషణ చేయడం ఓ వైవిధ్య భరిత అందమయిన అధ్యయన అనుభవం. “గజల్ సౌందర్యం “ వ్యాసాల ముఖ్య ఉద్దేశం గజల్ కవుల పరిచయం , వారి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -72 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఇప్పుడున్న నారాయణ బాబా గారు కడపకు ఎప్పుడు వచ్చినా రామ మూర్తిగారి ఇంటిలోనే వారి బస. వారి వద్ద సుమారు మూడు నాలుగు అడుగుల సీతారామ లక్ష్మణ హనుమాన్ విగ్రహాలు, వాటికి పూజలు, వారితో వచ్చే శిష్య సమూహానికి ఏర్పాట్లూ – ఇవన్నీ రామమూర్తి గారు వాళ్ళు ఎంతో భక్తి శ్రద్ధలతో చేస్తుంటారు. పుట్టపర్తికి ఉన్న పాండిత్యం, కవిగా వారికున్న కౌశలం – ఇవి కాకుండా ఆధ్యాత్మిక దృష్టి, ఉపాసనా […]
Continue Reading
చిత్రం-66 -గణేశ్వరరావు 1954లో తాను దర్శకత్వం వహించిన ‘7 year itch’ సినిమా ఇంత చరిత్ర సృష్టిస్తుం దని బిల్ ఊహించి ఉండడు. మార్లిన్ మన్రో థియేటర్ నుంచి బయటకు వచ్చాక టామ్ తో ‘సబ్వే నుంచి గాలి ఎంత ఉధృతంగా వీస్తోందో తెలుస్తోందా? ‘ అని అన్నప్పుడు, కింద నుంచి వీచిన గాలికి ఆమె వేసుకున్న skirt కింది భాగం కొద్దిగా పైకి లేచి, ఆమె కాళ్ళను చూపించేటట్టు బిల్ ప్లాన్ చేసుకున్నాడు. అయితే ఇక్కడే […]
Continue Reading
ప్రమద పి.వి.సింధు -నీరజ వింజామరం ప్రపంచ బ్యాడ్మింటన్ లో మెరిసిన తెలుగు తార – పి .వి. సింధు తల్లిదండ్రులిద్దరు జాతీయ స్థాయి వాలిబాల్ క్రీడాకారులు అనగానే సహజంగానే వారి పిల్లలు కూడా వాలిబాల్ నే ఎంచుకుంటారని ఎవ్వరైనా అనుకుంటారు. కానీ ఆమె బ్యాడ్మింటన్ ను ఎంచుకుంది. కేవలం ఎంచుకోవడమే కాదు ఒలింపిక్స్లో పతకం గెలిచిన తొలి భారతీయ మహిళా బ్యాడ్మింటన్ క్రీడాకారిణిగాచరిత్రలో పేరు నమోదు చేసుకుంది. ఆమె మరెవరో కాదు మన తెలుగు తేజం పి. […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-16 (గౌళ రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ మిత్రులకు నమస్తే. మనం ఇప్పటివరకు ఘన రాగాలలో మూడు రాగాల గురించి తెలుసుకున్నాము. అవి నాట, ఆరభి, వరాళి. ఇంకా గౌళ, శ్రీ రాగాల గురించిన వివరాలు తెలుసుకోవాలి. అందులో భాగంగా ఈ నెల గౌళ రాగ విశేషాలతో మీ ముందుకి వచ్చాను. మరి అవేమిటో తెలుసుసుకుందామా? ఈ గౌళ రాగం తూర్పు బెంగాల్ ప్రాంతంలోని గౌళ దేశంలో ఆవిర్భవించిందని ఒక కథనం. గౌళ అంటే గోకాపరుల […]
Continue Readingగజల్ సౌందర్య – 3 -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ గజల్పై సూఫీయిజం ప్రభావం: పర్షియన్ మరియు ఉర్దూ సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధి చెందిన కవితా రూపమైన గజల్పై సూఫీయిజం తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపిందని అంటారు చరిత్ర కారులు. అనేక గజళ్లు సూఫీ మార్మికవాదం నుండి ప్రేరణ పొంది ఆ దైవిక ప్రేమ మరియు ఆధ్యాత్మిక కోరిక యొక్క ఇతివృత్తాలను అన్వేషిస్తాయి. సూఫీ తత్వం ప్రభావం ,రూపకాలు, ప్రతీక వాదం మరియు భావోద్వేగ లోతులను గజళ్ళలో ఉపయోగించడం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. సూఫీ కవుల […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -71 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ‘దెబ్బ తగలగానే పరిగెత్తుకుని వచ్చి, వసంత టీచర్తో నోరంతా శుభ్రం చేయించి, రవికె మీద పడ్డా రక్తమూ తుడిచి, వెంటనే ఇంటికి పంపించేసినాను కూడా!! ఇంతకూ డాక్టర్ దగ్గరికి పోతున్నారా, నన్ను తీసుకుని వెళ్ళమంటారా?’ అడిగాడాయన. సమాధానం చెప్పేలోగా, వీధిలో వెళ్తున్న రిక్షా వాణ్ణి పిలిచి, నాగ చేయి పట్టుకుని పెద్ద మసీదు దగ్గరున్న ప్రభుత్వ […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-32 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం గీసే ప్రతి గీతలో ఇష్టం నిండితేనే, ఆ ఇష్టం జీవమై వేసే బొమ్మకి ప్రాణం పోసేది. గీత గీతలో కృషితో, పట్టుదలతో తనదైన శైలిలో పదును తేలటమే ఆర్టిస్ట్ ప్రయాణంలో వేసే ముందడుగుల్లోని ఎదుగుదలకి తార్కాణం. పొరబాట్లకీ తడబాట్లకీ ఎక్కువ ఆస్కారం ఉండే చేతి కళ డ్రాయింగ్ – చిత్ర లేఖనం. అందులో లైన్ డ్రాయింగ్ అయితే ఆ పొరబాట్లు తడబాట్లు మరింత తక్కువగా ఉండేలా […]
Continue Reading
కొత్త అడుగులు – 14 ఇది స్వేచ్ఛ గానం! (స్వేచ్ఛకు నివాళిగా ఈ వ్యాసాన్ని నెచ్చెలి తిరిగి అందజేస్తోంది!) – శిలాలోలిత ‘స్వేచ్ఛ’ ఎగరేసిన స్వేచ్ఛాపతాక బరి. స్వేచ్ఛ అంటే ఎవరి కిష్టం వుండదు? బతుకు కంటే స్వేచ్ఛ గొప్పదికదా! అందుకే స్వేచ్ఛ అందరి ఆకాంక్ష. ఆ పేరుతోనే ఆమె ఆకర్షించింది నన్ను. ఎంతమంచిపేరు పెట్టారు ఆ అమ్మా నాన్నలు అన్పించేది. ఇన్నాళ్ళకు ఓ రోజున స్వేచ్ఛ కలిసి కవిత్వ సంపుటి వేస్తున్నానని చెప్పినప్పుడు చాలా ఆనందించేను. […]
Continue Reading
ప్రమద పి. సుశీల -నీరజ వింజామరం వస్తాడు నా రాజు ఈ రోజు .. .. అని ఎదురుచూసినా ఝుమ్మంది నాదం .. అని ఒక మూగ గొంతు పలికినా శ్రీ రామ నామాలు శతకోటి .. అని భక్తి రసం లో ఓలలాడించినా ఆకులో ఆకునై పూవులో పూవునై .. అని ప్రకృతితో పరవశించినా అది పి. సుశీల గారికే చెల్లింది. తెలుగు లోగిళ్ళలో అనాదిగా ముగ్గులు వేసే ఆచార మున్నా , ముత్యమంత పసుపు […]
Continue Readingగజల్ సౌందర్య – 2 -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ గజల్ సౌందర్యాన్ని ఇనుమడింప చేసేది హృదయ లోతుల్లో ఉండలేక పొంగి పొర్లి ఉప్పెనగా బయట పడే భావోద్వేగాల అక్షర స్వరూపం గజల్ . “గుండె గొంతుక తోన కొట్లాడుతాది కూర్చుండనీదురా కూసింతసేపు “.అని నండూరి సుబ్బారావు గారు ఎంకి పాటల్లో అంటారు. అదేభావం Robert Frost poem నిర్వచనంలో వినిపిస్తుంది.Robert Frost famous American poet “ A poem is “never a put-up job. … It […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -70 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని రోజులు పరుగులు పెడుతున్నాయి. ఆ రోజు ఇంట్లో అందరూ ఎవరి దోవన వాళ్ళు వెళ్ళిపోయిన తరువాత, కనకమ్మ తళిహింట్లో వంట పూర్తి చేసుకుని సుందరాకాండ పారాయణం చేసుకుందామని అటు వెళ్తూ ఉంటే, గట్టిగా నాగ ఏడుపు. గాభరావేసి, తొందరగా పడసాలలోకి వచ్చేసరికి, నాగ మరింత గట్టిగా ఏడుస్తూ వచ్చి ఆమె కాళ్ళు చుట్టేసింది. తనతో పాటూ వచ్చిన తన స్నేహితురాలు చిట్టి (రామ […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-31 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం జీవితంలో ప్రతిదీ సహజత్వం కోల్పోయి కృత్రిమత్వం సంతరించుకునే కాలం వచ్చేసింది, మెల్లి మెల్లిగా అందరి జీవితాల్నీ మబ్బుల్లా కమ్ముకుంటోంది. ఆ మబ్బుల మసకల్లోకి కొంచెం కొంచెంగా ప్రవేశిస్తున్నాం. మన ప్రమేయం ఉన్నా లేకున్నా, అందులో ప్రవేశం తప్పనిసరి అవుతున్న పరిస్థితి. అమ్మమ్మలు, తాతయ్య లు, తాత, బామ్మల్ని సైతం అందులోకి తోసేస్తూ ఆ మబ్బులు కమ్ముకుని జీవితాల్ని కప్పేస్తున్నాయి. నిద్దర లేచాక గుడ్ మార్నింగ్ నుంచి […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 16 సింగిల్ ఉమెన్ -రూపరుక్మిణి కవిత్వం రెప్పపాటు కాలాన్ని కూడా బంధించగల గుండె ధైర్యం కలది. ఎన్ని వసంతాలు.., ఎన్ని పౌర్ణములు.., ఎన్ని సంధ్య వేళలు.., ఎన్ని ఉషోదయాలు.., వీటన్నింటి మధ్య నిట్టాడిగా నిలబడి నడివయసు నీరెండగాయం ఒకటి సలపరిస్తూనే ఉంటుంది. అదిగో అటువంటి ఓ గాయాన్ని జీవితకాలగమనంలో అరమరికలలోని.., ఓ పార్శ్వపు గుండె చప్పుడు.., అక్షరాల్లోకి ఒంపుకొని నా చేతుల్లో వాలింది. “రవిక” కవిత్వ సంపుటి. బోధి ఫౌండేషన్ వారి […]
Continue Readingగజల్ సౌందర్యం (ఈ నెల నుండి ప్రారంభం) -డా||పి.విజయలక్ష్మిపండిట్ గజల్ అనేది ఉర్దూ భాషలో శతాబ్దాలుగా ఉనికిలో ఉన్న ఒక కవితా కళారూపం. ఇది భావోద్వేగాలు మరియు మనో భావాలను వ్యక్తీకరించడానికి ఉపయోగించే కవితా రూపం. గజల్ ప్రత్యేకమైన కవితా ప్రక్రియ ఎందుకంటే కవులు తమ తీవ్రమైన వ్యక్తిగతమైన సులభంగా వ్యక్తీకరించలేని భావోద్వేగాలను మరియు భావాలను గజల్ ప్రక్రియ ద్వారా వ్యక్తపరచగలరు. గజల్ లోని ఆ శక్తివంతమైన మరియు ఉత్తేజకరమైన గజలియత్ నిర్మాణ శైలి వల్ల గజల్ […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 15 ఆర్. రమాదేవి కవిత్వం -రూపరుక్మిణి ప్రేమ పల్లకి ప్రేమ మైదానంలో ఓటమి ఎరుగని ఆట ఆడడం అంత తేలిక కాదు. అటువంటి ఆటని పదాల మాయాజాలంతో, గమ్మత్తయిన హృదయ గమకాలను పలికిస్తూ మనసు లోని తెరలని దించడం ఈ కవయిత్రి కవితలకి అలవాటు. మనిషిని గెలిచి మనసుని గెలుస్తావా!! మనసును గెలిచి మనిషిని గెలుస్తావా!!అని ఇక్కడ ఓ ప్రశ్న వినపడుతుంది. ఎంతసేపు మనసు ఓ లోలకాన్ని మోస్తూ ఉంటుంది. .. […]
Continue Reading
ప్రమద లేడి సింగం – కిరణ్ బేడీ -నీరజ వింజామరం 1970లోనే ఢిల్లీ ట్రాఫిక్ మానవ సహనానికి పరీక్ష. కానాట్ ప్లేస్ లో ఓ ట్రాఫిక్ కానిస్టేబుల్ తన ట్రాఫిక్ ఆఫీసర్ తో రేడియోలో మాట్లాడుతూ, “మేడం! ఓ వాహనం నిషేధిత ప్రదేశంలో పార్క్ అయింది. కాని ఇది ప్రభుత్వ నంబర్ ప్లేట్ ఉన్న ప్రత్యేక కారు. ఇది ప్రధాన మంత్రి గారి వాహనం అని డ్రైవర్ అంటున్నాడు.” అని చెప్పాడు . ట్రాఫిక్ ఆఫీసర్ వెంటనే […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-16 (వరాళి) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ మిత్రులారా! అందరికీ శుభాకాంక్షలు. ఈ నెల మనము ఘనరాగ పుష్ప గుచ్చములోని మరొక ప్రత్యేకమైన రాగం వరాళి గురించిన వివరాలు తెలుసుకుందాము. ఈ రాగం గురించిన ఒక (మూఢ?)నమ్మకం ప్రచారంలో ఉంది. ఆ వివరాలు కూడా తెలుసుకుందాం. 1300 సంవత్సరాలకు ముందే ఈ రాగం ఉండేదనీ, వరటి అనే పేరుతో సంగీత మకరందం, సంగీత రత్నాకరం, సంగీత సమయ సారం వంటి ఉద్గ్రంధాలలో లిఖించబడినదనీ, కాలక్రమేణా వరాళిగా మార్పు […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -69 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని మార్చ్ 5వ తేదీ. రాత్రి 8 గంటల సమయం. కనకవల్లి పంటి బిగువున నొప్పి భరిస్తూ ఉంది. శేషమ్మ, తరులతా ఆమె దగ్గర లోనే ఉన్నారు. మంత్రసాని ఆజ్ఞతో వేడి నీళ్ళు కాస్తున్నారు, తులజా అరవింద్! నాగ భయం భయంగా ఇంట్లోకీ బైటికీ పరుగులు పెడుతూ ఉంది. ఇదివరకు తెలియని దృశ్యం మరి! […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-30 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం ఆగస్ట్ 15 1994, స్వాతంత్య్రదినోత్సవం రోజు, ఉదయం 4 గంటల సమయం. ఇరవయ్యవ శతాబ్దిలో పోరాటాలలో, త్యాగాలతో స్వాతంత్య్రం సాధించు కుని దాస్య విముక్తి పొందిన తర్వాత, సరిగ్గా అన్ని సంవత్సరాలు ముందుకి నడచిన భారతదేశం అభివృద్ధి పథంలో పయనిస్తూ కంప్యూటర్ యుగంలోకి నెమ్మదిగా అడుగులు వేస్తున్న కాలం. మన భారతావనిని ఆక్రమించి రెండొందల ఏళ్లకి పైగా ఏకఛత్రాధిపత్యంగా ఏలిన బ్రిటీష్ నేల మీదికి నా […]
Continue Reading
చిత్రం-65 -గణేశ్వరరావు ఈ చిత్రం పేరు ‘పుష్పాలంకరణ’, 1923 లో సుప్రసిద్ధ చిత్రకారుడు దామెర్ల రామారావు – తన భార్య సత్యవాణి సీమంతం చూసాక – వేసిన చిత్రం ఇది. ప్రసిద్ధి చెందిన తన నవల ‘అతడు ఆమె’ లో డా. ఉప్పల లక్ష్మణరావు ఈ చిత్రం గురించి, చిత్రకారుడు దామెర్ల చిత్రకళ గురించి హీరో హీరోయిన్లు చర్చించటం దీర్ఘంగా రాసారు. అందమైన వేడుక కళ్ళకు కట్టే ఈ అద్భుతమైన వర్ణ […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 14 ఉలిపికట్టెలు – పి.జ్యోతి -రూపరుక్మిణి బంధాలు – బలహీనతలు ఒకరు రాసే రచనలతో రెండోసారి ప్రేమలో పడ్డాను. ఈసారి కథలు అనే కన్నా మన చుట్టూ ఉండే మనుషుల జీవితాల అంతఃమధనం అని చెప్పొచ్చు. ఒకరికి మనసులో బాధగా అనిపించిన విషయం, ఇంకొకరికి తేలికగా అనిపించ వచ్చు. మరొకరికి చేదించలేని దుర్భలత అయి ఉండవచ్చు. వీటన్నింటికీ కారణం ఒకే సమస్య, కానీ వ్యక్తులు నిలబడిన స్థానాన్ని బట్టి పరిణామాలు మార్పు […]
Continue Reading
ప్రమద అంతరిక్షంలో అవని బిడ్డ – సునీత విలియమ్స్ -నీరజ వింజామరం ఆ రోజు మార్చి 18. ప్రపంచమంతా టీవిలకు అతుక్కుపోయింది . క్రికెట్ , ఫుట్ బాల్, సినిమా అవార్డులు లేదా ఎన్నికల ఫలితాలు కావు . అయినా అందరూ ఎంతో ఉత్కంఠగా ఎదురు చూస్తున్నారు. అంతా మంచే జరగాలని మనస్ఫూర్తిగా కోరుకుంటున్నారు. అంతరిక్షంలోకి వెళ్ళి తిరిగి రారేమో, రాలేరేమో అని భావించిన ఇద్దరు వ్యోమగాములు ఆ రోజు భూమిని చేరుకుంటున్నారు. 2024 జూన్ 5 […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-15 (నాటరాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియా మిత్రులారా! శుభాకాంక్షలు. క్రితం నెల మనము ఘనరాగ పంచగుచ్ఛము లోని ఆరభి రాగ వైభవాన్ని తెలుసుకున్నాము కదా? ఈ నెల ఆ గుచ్ఛములోని మొదటి రాగమైన నాటరాగ సౌరభాన్ని ఆస్వాదిద్దాము. “ఆది నాట, అంత్య సురటి” అని నానుడి. కచేరిని నాట రాగంతో మొదలుపెట్టి సురటి రాగంతో సంపూర్ణం చేస్తే మంగళప్రదంగా ఉంటుందని పెద్దల ఉవాచ. పెళ్లిళ్లు పేరంటాలలో కూడా నాదస్వర విద్వాంసులు నాటరాగంలోని “మహా గణపతిమ్” కీర్తనతో […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -67 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ‘ఎవరో మేధావి అననే అన్నాడు. కథలూ, నవలలకన్నా వాస్తవ జీవితమే ఎంతో ఉత్కంఠ భరితంగా ఉంటుంది.’ అని. యథా రీతిన జరిగిపోతున్న జీవితంలో అనుకోకుండా జరిగే కొన్ని ఘటనల వల్ల ఎంతటి మార్పులు వస్తాయో ఊహించుకుంటే చిత్రంగా ఉంటుంది. తన జీవితంలో ఇటువంటి సంఘటనలు ఎన్నెన్నో! ఈ విధంగా ఆలోచించుకుంటూ విశ్లేషించుకుంటే, ప్రతి జీవితమూ, ఒక చరిత్రే కదా!’ తన ఆలోచనలు తనకే […]
Continue Reading
చిత్రం-64 -గణేశ్వరరావు కొన్ని శతాబ్దాల నుంచి Mona Llsa గమ్మత్తైన చిరు నవ్వు ..కాలాతీతమైన ఆమె ఆకర్షణ గురించి అధ్యయనం జరుగుతూనే వుంది. నిజానికి అందరినీ కలవర పరుస్తున్నది ఆమె చిత్రం కానే కాదు, ఆ చిత్రం వెనుక ఉన్న కథ! చిత్రకళా రంగాన్ని అది ఒక కుదుపు కుదుపినప్పటికీ , దాని పరిణామం 30 x 21″, బరువు 8 కిలోలే. మోనాలిసా అంటే అర్థం ‘నా లేడీ లిసా ‘ అని. ధనవంతుడైన ఆమె […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 13 జస్ట్ ఏ హౌస్ వైఫ్ -రూపరుక్మిణి కపట ప్రపంచానికో బ్రేకప్ సరళత, గాఢత, మృదుత్వం, చిక్కటి అభి వ్యక్తి, చిగురించే ఆకాంక్షలు, మెలిపెట్టే పెంకితనంలోని ప్రేమను సమున్నతంగా, గౌరవంగా అందుకోవాలనే తపన, చుట్టూ ఆవరించిన ఆవరణలో ఉన్న వాస్తవాలపై విముక్త భావాల వెల్లువ, అణిచివేయబడిన ఆలోచనలకు రూపం ఇవ్వాలన్న ఆశ కనిపిస్తాయి కవిత కవిత్వంలో…. సొంతగడ్డకి […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-14 (ఆరభిరాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ మిత్రులందరికీ విశ్వావసు నామ సంవత్సర ఉగాది శుభాకాంక్షలు. ఈ విశ్వావసు నామ సంవత్సరం విశ్వానీకంతటికి శాంతిని, సుఖసంతోషాలను అందించాలని కోరుకుంటున్నాను. ఈ నెల మనము ఘనరాగ పుష్ప గుచ్ఛములోని ఆరభి రాగ సౌరభాన్ని ఆఘ్రాణిద్దామా? ఆరభి రాగం క్రీస్తు శకము 7వ శతాబ్దం నాటిదిగా భావించబడుతోంది. తమిళ సంప్రదాయంలో “పజాంతక్కం” గా పిలువబడేదట. పూర్వం షాడ్జి, అర్షభి, గాంధారి, మాధ్యమి, పాంచమి, దైవతి, నైషది అనే జాతుల ద్వారా […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -67 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ‘ఎవరో మేధావి అననే అన్నాడు. కథలూ, నవలలకన్నా వాస్తవ జీవితమే ఎంతో ఉత్కంఠ భరితంగా ఉంటుంది.’ అని. యథా రీతిన జరిగిపోతున్న జీవితంలో అనుకోకుండా జరిగే కొన్ని ఘటనల వల్ల ఎంతటి మార్పులు వస్తాయో ఊహించుకుంటే చిత్రంగా ఉంటుంది. తన జీవితంలో ఇటువంటి సంఘటనలు ఎన్నెన్నో! ఈ విధంగా ఆలోచించుకుంటూ విశ్లేషించుకుంటే, ప్రతి జీవితమూ, ఒక చరిత్రే కదా!’ తన ఆలోచనలు తనకే […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-29 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం వెన్నెల రాత్రి – నల్లని ఆకాశంలో మెరిసే తెల్లని నిండు జాబిలి ప్రసరించే వెండి కాంతుల తీగలు మెల్లగ మీటే చల్లని గాలి, ఆ వెన్నెల గాలిలో విహరిస్తూ పొందే అనుభూతిని మాటల్లో వర్ణించటం అంటే ఎవరికైనా కష్టతరమే. ఏ కవి హృదయానికైనా అనుభవం పొందితే తప్ప ఆ వర్ణన అంత సులభంగా అందదు. అలాంటి ఆ అనుభూతిని రెండు పదాల్లో వర్ణించాల్సి వస్తే – ఇది అసలు సాధ్యమేనా అనిపిస్తుంది. […]
Continue Reading
చిత్రం-63 -గణేశ్వరరావు ఫోటో చూసారుగా? మాయా .. మంత్రమూ .. తంత్రమూ లాంటివి ఇందులో ఏమీ లేవు. ఈ టెక్నిక్ ను ‘Drostee” అంటారు. ఒక డచ్ కాఫీ ప్రకటనలో ఒకామె చేత్తో కాఫీ డబ్బా పట్టుకొని నిల్చొని వుంటుంది, ఆమె చేతిలో ఉన్న డబ్బా మీద ఉన్న చిన్న బొమ్మలో – అదే ఫోటో కనిపిస్తుంటుంది. అలా అప్పటి నుంచే ఒక ఫోటోలోని […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 12 కొత్త పొద్దు కోసం – గట్టు రాధికమోహన్ -రూపరుక్మిణి ఆమె ‘వో’ కబ్జా పోటుకు గురి అయిన శెరువు ఎన్ని తరాలు మారినా, ఎన్ని చరితలు లిఖించినా, మారని మనుషుల్లో మనిషిగా గుర్తించబడాలన్న తపన, సమానత్వాన్ని పొందాలని పోరాడుతూ…నెగ్గుతూ, ఓడుతూ, కదిలి పోతూ, కదిలిస్తూ బతుకు కడలి అంచున వో… తూరుపు పొద్దుగా నిలబడిన ఆమెల నుండి ఎన్ని సంధ్యాసమయాలు దాటి వెళ్లినా!…, ఎన్ని అగచాట్ల చీకట్లు చుట్టూ అల్లుకున్నా!…, […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-13 (చక్రవాకం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ నేస్తాలందరికి శుభాకాంక్షలు. ఈ నెల మనసును కదిలించే చక్రవాకం రాగాన్ని గురించిన విశేషాలు తెలుసుకుందాము. చక్రవాకం 72 మేళకర్తల పథకానికన్నా మునుపే ఉన్న పురాతన రాగం. పూర్వ నామం వేగవాహిని. 16వ మేళకర్తగా ఇమడ్చటానికి వెంకటమఖీ రాగ నామానికి ముందు తోయ అనే అక్షరాలను చేర్చి తోయవేగ వాహినిగా నామకరణం చేశారు. దీక్షితులుగారు కూడా ఈ నామాన్నే గుర్తించారు. గోవిందాచార్యులు 72 మేళకర్తల నామాలను సరిచేసి మార్చినపుడు ఈ […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -66 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని పర్తల్ ముందు సిగ్గు పడింది. తరువాత చిత్రపటం చూసింది. నిజమే, ఇతడినే కదా తానూ ఆనాడు చూసింది? తన అందం ఒక రాజును ఆకర్షించేంత గొప్పదా? కానీ..? ఇతణ్ణి పెళ్ళి చేసుకుని తాను వెళ్ళిపోతే ఇంక పుట్టింటితో తన సంబంధం పూర్తిగా తెగిపోయి నట్టే! విజయనగరం పొరుగు దేశమైనా తమ రాజుకు శత్రుదేశం. ప్రజల మధ్య ఎటువంటి వైషమ్యాలూ ఉండవు కానీ రాజుల […]
Continue Reading
చిత్రం-62 -గణేశ్వరరావు పేరంటం – కళాప్రపూర్ణ అంట్యాకుల పైడిరాజు (1919-1986)జంట కవులు పింగళి-కాటూరి ‘సంక్రాంతి’ ని వర్ణిస్తూ ఇలా చెబుతారు: ‘పచ్చపూల జనుప చేలకు ముత్యాలసరులు గూర్చిమిరపపండ్లకు కుంకుమ మెరుపు దార్చిబంతిపూల మొగములు అల్లంత విచ్చిమన గృహమ్ముల ధాన్య సంపదలు నిల్పిసరసురాలైన పుష్యమాసము వచ్చే’ . సాతాని జియ్యరు మేలుకొలుపు పాట పాడుతూవుంటాడు . కుంకుమ పసుపుతో గొబ్బెమ్మ ను అలంకరించి మొక్కుకోమని, దీవెనను అందుకోమని కూతురును మేలుకో మంటారు. అన్ని పండుగల్లోని ఇది […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 11 జెన్నీ- అపర్ణ తోట -రూపరుక్మిణి దుఃఖం పెల్లుబికినప్పుడు కవిత్వం ధారై ప్రవహిస్తుంది అంటారు. దుఃఖమే కాదు మనసు నిండా ప్రేమ నిండినా, మానవత్వం పరిమళం నిండినా కవిత్వం చిగురిస్తుంది. అయితే కవిత్వానికి రసజ్ఞత మూలం అనుకుంటాను. ఏ కాలాన్నైనా కవి కన్నుల నుండి చూడగలగాలి. గాలికి రూపురేఖలు కట్టి చూపడం కవిత్వ ప్రతిభ అయితే ఆ […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-12 (ఆనంద భైరవి) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి స్నేహితులు, హితులకు అనేక వందనములు. అమ్మవారు ఆనంద నాట్యం చేసిన అనుభూతిని, ఆనందాన్ని పంచే రాగం ఆనంద భైరవి. మరి ఈ రాగ విశేషాలు ఏమిటో ఈ నెల వ్యాసంలో తెలుసుకుందామా? ఆనంద భైరవి రాగం అత్యంత పురాతనమైనది. ఈ రాగం దక్షిణ దేశంలోని జానపదాలలో నుండి గ్రహింపబడినది అని అభిప్రాయము. ఈ రాగాన్ని కొందరు ఆంధ్ర భైరవిగా పిలిచినా అది ఎక్కువ ప్రచారంలోనికి రాక మునుపే భూస్థాపితమయింది. […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -65 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని క్రీ.శ. రెండవ హరిహర రాయలు కుమారుడు మొదటి దేవరాయలు సింహాసనాన్ని అధిష్టించాడు. పర్షియన్ చరిత్ర కారుడు ఫెరిస్తా (1406) లో ఆనాటి సంఘటనలను పుస్తకానికెక్కించాడు. ఇతని కాలంలో ఆనాటి ఆంధ్ర, తెలంగాణా ప్రాంతమంతా ఇతని పాలనలోకి వచ్చిందట! వ్యవసాయం బాగా అభివృద్ధి చెందిందట! తుంగభద్ర నదికి ఏనుగుల సాయంతో ఆనకట్ట కూడా ఎర్పడిందట! అక్కడినుంచీ విజయ నగరం హంపీకి 24 మైళ్ళదాకా కాలువ తవ్వించి, త్రాగు నీరు తెప్పించే ఏర్పాటు […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-28 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం గిర్రున తిరగే కాలం ఎవరికోసమూ ఒక్క క్షణం కూడా ఆగదు. కాలంతో అనుక్షణమూ అలుపెరుగని పరుగే జీవితం. ఆగని కాలం పరుగులాగే మన పరుగునీ ఆపలేం, కానీ కొన్ని క్షణాలని మాత్రం పట్టి మన మదిలో బంధించి ఆపుకోగలం. మదిలో బంధీ అయిన అలాంటి క్షణాలే కాలక్రమేణా జ్ఞాపకాలై గాలుల్లా వీస్తూ అప్పుడప్పుడూ మదిలో సడి, సందడి చేస్తూ, ఒక్కొకప్పుడు అలజడి రేపుతూ ఉంటాయి. కాలంలో […]
Continue Reading
చిత్రం-61 -గణేశ్వరరావు ఇటాలియన్ ఐశ్వర్య వంతురాలు, అందకత్తె Marchesa Casati చిత్రం ఇది. దీనిని 1914 లో చిత్రించిన Giovanni Boldini, ‘Master of Swish’ గా అప్పటికే ప్రసిద్ధి చెందాడు. రంగుల పళ్లెం లో కుంచెను ముంచి, దానితో కాన్వాస్ పైన ఝళిపించినట్లు, అతి వేగవంతంగా బొమ్మను గీయడం అతని ప్రత్యేకత. మిరుమిట్లు గోలిపే ఆమె అందం మన కళ్ళను చెదరగొడుతుంది. ఆత్మాశ్రయ ధోరణిలో చిత్రించిన ఈ చిత్రంలో ఆమె అధునా తన రూపాన్ని, ఆడంబరాన్ని […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 10 కడలి – “చిక్ లిట్” (నవల) -రూపరుక్మిణి ఈ శీర్షిక మొదలుపెట్టి ఇప్పటికి పది నెలలు అయింది. ఒక్కొక్కటిగా చదువుతూ, కొత్తగా నిర్మించుకుంటున్న సాహిత్యదారులను వెతుకుతూ కొత్త సంవత్సరంలోకి అడుగేయడం మనసుకి భలే బాగుంది. “ఎవరు డిఫరెంట్ గా రేపటి కంటెంట్ ని చూపించగలుగుతున్నారు?” అని వెతుకుతున్న నన్ను “చిక్ లిట్ ” ఆకర్షించింది. […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-11 (కేదారగౌళ) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ నేస్తాలు అందరికీ నూతన వత్సర శుభాకాంక్షలు. ఈ సంవత్సరం అందరికీ శుభాలను అందించాలని కోరుకుంటున్నాను. ఈ మాసం మనం కేదారగౌళ రాగ విశేషా లను ముచ్చటించుకుందాము. ముందుగా ఈ రాగ నామ విశేషాలు గమనిద్దాము. కొందరు శాస్త్రకారుల ప్రకారము కేదార అంటే పొలము, గౌళ/గౌడ అంటే గౌడ దేశము. గౌడ దేశములోని పొలము పాటలలో ఈ రాగ స్వరూపము లభించి ఉండవచ్చని అభిప్రాయము. అనేక రాగాలు జానపదాల నుంచి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -64 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఇటీవల ఆళ్ళగడ్డ రాజశేఖరా బుక్ డిపో ప్రింటర్ పరిచయమైనాడు. ఇంటికొచ్చి మరీ అడిగినాడు, ‘మీకు విజయనగర చరిత్రతో మంచి అనుబంధం ఉంది కదా! దాన్ని గురించి చారిత్రక నవల వ్రాయండి స్వామీ! మీరు బాగా పరిశోధన చేసినారు కదా! తాతాచార్యుల వంశస్తులు కూడా! మీరు వ్రాస్తే, ప్రింటు చేసేందుకు నేను రెడీ!’ అన్నాడు. తనకూ ఆ ప్రతిపాదన నచ్చింది. సరేనన్న తరువాత విచికిత్స. విజయనగర సామ్రాజ్య చరిత్రలో ఎన్నెన్నో ఉత్కంఠభరితమైన […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-27 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం ఈ జగమంతా రంగుల నిలయం. ప్రకృతి పరచిన పచ్చదనం, నిర్మలాకాశంలో నిండిన నీలం, వెన్నెల కురిపించే చందమామ తెల్లదనం, నిశీథ రాత్రి కటిక కారుచీకటి లో సైతం కనిపించే నల్లదనం…ఇలా అంతటా, అన్నిటా ఎటు చూసినా రంగులమయ మే. బాల్యంలో మనసున చిలికే తొలి రంగుల చినుకుల ముద్రలు ఎప్పటికీ చెక్కు చెదరవు. అందుకేనేమో అప్పట్లో చిన్నపిల్లలకిష్టమైన బొమ్మలైనా, ఆట వస్తువులైనా, తినుబండారాలైనా అన్నీ ముదురు […]
Continue Reading
చిత్రం-60 -గణేశ్వరరావు టోనీ ప్రో, కాలిఫోర్నియాకు చెందిన చిత్రకారుడు. తండ్రి ప్రోత్సాహంతో చిన్న తనంలోనే ప్రముఖ చిత్రకారులను కలుసుకున్నాడు. స్టూడియోలను దర్శించాడు, గ్రాఫిక్ డిజైనర్ అవడం కోసం అకడమిక్ ఫిగర్ డ్రాయింగ్, పెయింటింగ్ లో శిక్షణ పొందారు. అతనివి కాల్పనిక చిత్రాలు కావు. ఊహాజనితం కావు. వాస్తవికత నిండినవి. అతను ఎప్పుడూ తన నిజ జీవితంలోని వ్యక్తులను చిత్రించాలని అనుకుంటాడు : తన అందమైన భార్య, పిల్లాడు, తన మిత్రులు, క్లబ్ […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 9 అన్ బ్యాలెన్స్డ్ ఎమోషనల్స్ – పూర్ణిమ తమ్మిరెడ్డి -రూపరుక్మిణి. కె మనిషై పుట్టాక ఏదో ఒక ఎమోషన్ క్యారీ చేయక తప్పనిసరి. పసితనంలో మొదలైన ఆలోచనలలో ఎవరి ఆలోచన ఎక్కడ ఆగిపోతుందో..? ఎవరి ఆలోచన ఎక్కడ మొదలవుతుందో మనకి తెలియదు. ఇలా కొన్ని కథలు చదువుతుంటే ఇన్ని ఎమోషన్స్ ఎలా క్యారీ చేస్తున్నారు ఈ […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-10 (షణ్ముఖ ప్రియ) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి ప్రియ మిత్రులందరికీ వందనం, అభివందనం. శివ పార్వతుల తనయుడు కుమార స్వామి. తలితండ్రుల రూపాలను పుణికి పుచ్చుకొని అత్యంత సుందరాకారునిగా పేరు పొందాడు. అతనికి 6 ముఖములు ఉన్న కారణంగా షణ్ముఖడు, ఆర్ముగం అని కూడా పిలుస్తారు. ఆ షణ్ముఖ సుబ్రమణ్య స్వామికి ప్రీతి పాత్రంగా పేర్కొనే షణ్ముఖ ప్రియ రాగ విశేషాలు ఈ నెల తెలుసుకుందాము. ముందుగా రాగ లక్షణాలు తెలుసుకుందామా? కటపయాది సూత్రాన్ని అనుసరించి ఈ […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -63 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ‘ఇంతకూ ఎందుకప్పా ఇట్లా వచ్చినావు?’ అయ్యగారు కాఫీ స్టీల్ కప్పు తీసుకోగానే తానూ కప్పు చేతిలోకి తీసుకుని కింద పెట్టి గురువుగారికి సాష్టాంగ ప్రణామం చేశాడా శిష్య పరమాణువు. ‘అదే స్వామీ! మా స్కూల్ లో లైబ్రరీకి తీసుకోవాలసిన పుస్తకాలు, విద్యార్థులకు ఉపకరించేవి మీకు ఆ లిస్ట్ చూపించి వెంకట్రామా అండ్ కోలో కొందామని వచ్చినాను.’ ‘బాగుందిరా! ప్రతిసారీ యీ విధంగా నా సలహా కావాలంటే కష్టం. నేను ఊరిలో […]
Continue Reading
స్వరాలాపన-42 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 8 లిప్తకాలపు స్వప్నం – స్వర్ణ కిలారి -రూపరుక్మిణి. కె ప్రవహించే నది పాయలు పాయలుగా చీలినా., తనలో ఉధృతి ఎంత మాత్రమూ తగ్గదన్నట్లు , జీవితంలోని ఆటుపోట్లతో మనిషి అంతరంగం అల్లకల్లోలమైపోవడం చూస్తూనే ఉంటాం. అందరం ఏదో ఒక సందర్భంలో ఈ ఆటుపోట్లని ఎదుర్కోవాల్సిందే. అమ్మ మనసుకి ఎన్ని గాయాలైనా… తన బంగారు పిల్లలు లేడీ […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-9 (భైరవి రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి సఖులూ! ఇంకొక పురాతనమైన, బహుళ ప్రచారంలో ఉన్న భైరవి రాగం గురించి ఈ నెల తెలుసుకుందామా? ఇదొక విలక్షణమైన రాగం. దాదాపు 1500 వందల సంవత్సరాల పూర్వం 72 మేళకర్తల పథకానికి ముందే ఉన్నదీ భైరవి రాగం. సంగీత సాంప్రదాయ ప్రదర్శినిలో ఈ కింది విధంగా చెప్పబడింది. భైరవి రాగ సంపూర్ణ స్సాయంకాలే ప్రగీయతే పంచశృతి దైవతం క్వచిత్ స్థానే ప్రయుజ్యతే పూర్వం ఈ రాగాన్ని కౌశికముగా పిలిచేవారు. […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -62 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఈ ఆలోచనలిటు ప్రయాణిస్తూ ఉండగానే, యధాలాపంగా పుట్టపర్థి తన గదిలో భద్రపరచుకుని ఉన్న విజయనగర చరిత్రకు సంబంధించి తాను ప్రత్యేకంగా ఒక చోట పెట్టుకున్న సామగ్రిలోనుంచీ, ‘అళియ రామ భూపాలుడు’ అన్న పుస్తకాన్ని చేతుల్లోకి తీసుకున్నారు. కారణమేమిటో తెలియదు కానీ అళియ రామరాయలంటే తనకు చాలా ఆరాధన. చరిత్రకారులు అతన్నిఅహంభావిగా, రాజ్యకాంక్ష కలిగినవానిగా క్రూర కర్కశ హృదయునిగా చిత్రీకరించినా అతని సాహసం, రాజనీతి […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-26 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం గిరీ..కమాన్…గో…గో…గో…అంటూ చప్పట్లు కొడుతూ స్టేజి మీద మైక్ పట్టుకుని నిలబడ్డ నన్ను ప్రోత్సహిస్తున్నారు మా “విజయవాడ, వి.ఆర్. సిద్ధార్ధ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి” స్టూడెంట్స్. దానికి రెండు నిమిషాల ముందే స్టేజి ఎక్కి నిల్చున్నాను. అప్పటి కప్పుడు చీటీలో ఏదో రాసి స్టేజి మీదున్న నాకందించారు. “సెల్ యువర్ క్రియేటివ్ ఐడియాస్” ఇచ్చిన చీటీలో రాసింది మైక్ లో చదివాను. “నా క్రియేటివ్ ఐడియాస్ ని అమ్మమన్నారు” […]
Continue Readingస్వరాలాపన-41 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
చిత్రం-59 -గణేశ్వరరావు మహాకాళి మాత్రమే పది కాళ్ళు, పది చేతులతో చిత్రించబడింది. మరి ఈ ఫోటోలో ఉన్నామె ఎవరు? ఆమె చేతులు ఎన్ని కనిపిస్తున్నాయి? ఏమిటి ఈ మాయాజాలం? ఈ అద్భుతాన్ని చూపిస్తున్న డాన్స్ ఫోటోగ్రాఫర్ లోయిస్ గ్రీన్ ఫీల్డ్ dance photographer గా సుప్రసిద్ధులు. సహజ సిద్ధమైన కదలికలను నిశ్చలన ప్రతిబింబాలుగా పట్టుకోవడంలో ఆమె నైపుణ్యం అపారం. నాట్యకారుల అద్భుతమైన నృత్య భంగిమల క్షణాలను […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 7 కొత్త తలుపు- కాళ్ళకూరి శైలజ కథలు -రూపరుక్మిణి. కె ఒక ఆలోచన మనల్ని మనుషుల్లోనికి లాక్కెళుతుంది. మనిషిని చేస్తుంది. good thoughts gives us a good life మన ఆలోచనలే మనల్ని ఇతరులకు పట్టించేస్తాయి. అనిపించక మానదు ఈ “కొత్త తలుపు” తెరిచినప్పుడు. శైలజ గారు మీతో ఒక చిన్నమాట ” మన మాటల్లో ఎప్పుడూ దొర్లిపోయే కాలం ఇక్కడ చాలా మారాం చేసేసిందండి “. ఆల్చిప్పలో ముత్యం […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-8 (తోడి రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి సఖులూ! ఈనెల మనం రాగాలలో కలికితురాయి వంటి రాగం, అత్యంత శ్రావ్యత కలిగిన తోడిరాగం గురించి తెలుసుకుందామా? కొందరు ఈ రాగాన్ని కష్టతరంగా భావించి “తోడి నన్ను తోడెరా” అనుకోవటం కూడా కద్దు. ముందుగా రాగలక్షణాలు తెలుసు కుందాం. ఈ రాగం ఎనిమిదవ మేళకర్త రాగం. కటపయాది సూత్రాన్ని అనుసరించి 72 మేళ కర్తల పథకంలో చేర్చడానికి “హనుమ” అనే పదాన్ని కలిపి, హనుమతోడిగా నిర్ణయిం చారు. వెంకటమఖి […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -61 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని శ్రీ చపలకాంత్ భట్టాచార్య లేచి, పుట్టపర్తిని వాటేసుకున్నారు.’తెలుగు భాష ఎంత మధురమైనదో యీరోజు నాకు అర్థమైంది. గ్రాంధికమైన తెలుగు భాషకూ, సంస్కృతానికీ పెద్ద తేడా లేదని పుట్టపర్తి రచన ద్వారా తెలిసింది. ఆయన అచ్చ తెనుగులో వ్రాసిన భాగం కూడా వారి నాట్యాభినయం సాయంతో అర్థమైనట్టే అనిపించింది. అది లేకున్నా, వారి పఠనం శక్తివంతం కావటం వల్ల, అదేమిటో, పుట్టపర్తి చదివినదంతా నాకు అవగతమైపోయినట్టే భావన. అదే కవిత్వం శక్తి, […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-25 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం నా బొమ్మల బాటలో “ఆంధ్రభూమి” సచిత్ర వారపత్రికకి ఒక ప్రత్యేకమైన స్థానం ఉంది. నా చిన్నప్పుడు నెల నెలా “చందమామ” కొని ప్రతి అక్షరం, ప్రతి బొమ్మా క్షుణ్ణంగా చదివినా, టీనేజ్ రోజుల్లో సహజంగానే చందమామ చదవటం ఆగిపోయింది. అప్పట్లో వార పత్రికలు బంకుల్లో తాళ్ళకి వేళాడుతుంటే ముఖచిత్రాలు చూట్టమో, ఎక్కడైనా దొరికితే బొమ్మలు, జోకుల కోసం తిరగేయటమో తప్ప వాటిల్లో కథలు, శీర్షికలు, ధారావాహికలు […]
Continue Readingస్వరాలాపన-40 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 5 రూపం మార్చుకున్న నిరీక్షణ – గీతా వెల్లంకి -రూపరుక్మిణి. కె ఒక్కోసారి కొందరిని చదువుతూ ఉంటే, మళ్ళీ మళ్ళీ చదవాలనిపిస్తుంది. పుస్తకం చిన్నదే కదా, ఎందుకు ఇంత సేపు? అవుతుంది తిరగేసిన పేజీలే మళ్ళీ ఎందుకు తిరగబడుతున్నాయి ?? మనసుని […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-7 (కళ్యాణి రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి సఖులూ! ఈ నెల మనం అందరికీ తెలిసిన, నలుగురి నోట్లో నానే పేరుకల కళ్యాణి రాగం గురించి తెలుసుకుందామా? మన తెలుగు ఇళ్ళలో ప్రతి పదిమంది అమ్మాయిల పేర్లలో ఒకటి కళ్యాణి. ఈ కళ్యాణి రాగం అత్యంత ప్రాచీనమైనదే కాక శుభప్రదం, కల్యాణ దాయకం. ముందుగా రాగ లక్షణాలు తెలుసుకుందాం. కళ్యాణిరాగం 65వ మేళకర్త. కటపయాది సంఖ్యలో ఇమడటం కోసం గోవిందాచార్యులు గారు ఈ రాగ నామానికి ముందు […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -60 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని నాకు బాల్యంలోనే సంగీతంతో గట్టి బంధం ఏర్పడింది. దానికి తోడు భక్తి తత్వం నన్ను ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తూనే ఉంది. సాహిత్యాన్వేషణ ఎటూ ఉంది. ఈ ముప్పేటల బంధం, నన్ను ఎప్పుడూ ఏవో కొత్త గొంతుకలతో అహ్వానిస్తూనే ఉంటుంది. నేను ఎక్కడ ఏ సాహిత్యాన్ని చదివినా, సంగీతపరంగా విన్నా, భక్తి తత్త్వ నేపథ్యంలో ఒడలు పులకరించేలా తన్మయత్వ భావనకు లోనైనా, నా అంతరంగంలో ఏదో ఘర్షణ మొదలవు తుంది. అటువంటి […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-24 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం హాలీవుడ్ సినిమాలకు అప్పట్లో, అంటే 1980s లో భారతీయ చలన చిత్ర వెండి తెరలపై చాలా ప్రత్యేకమైన క్రేజ్ ఉండేది. అతి కొద్ది గొప్ప సినిమాలు మాత్రమే పాపులర్ అయ్యేవి, ఎంతగా అంటే చిన్న చిన్న టౌన్ లలో కూడా బాగా ఆడే అంతగా. జనాలకి ఎక్కువగానే చేరువయ్యేవి, ఎంతగా అంటే అందులోని హీరో పేరు కూడ గుర్తు పెట్టుకునేంతగా. ఇంగ్లీష్ మాటలు అర్ధం కాకపోయినా […]
Continue Readingస్వరాలాపన-39 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
చిత్రం-58 -గణేశ్వరరావు స్విస్ చిత్రకారిణి ఎస్తర్ హ్యూసర్ Esther Huser) మానసిక రోగ నిపుణురాలు, Nature’s painter of photorealism. తన అభిరుచి మేరకు realistic painting వైపు దృష్టి మరలించి పేరు పొందింది, అంతర్జాతీయ బహుమతులు అందుకొంది. అత్యంత సూక్ష్మ వివరాలతో, దిగ్భ్రమ కలిగించే అందాలతో సాధారణ వస్తువులను అసాధారణంగా చిత్రిస్తుంది, ఆమె రంగుల పళ్ళెంలో మహా అయితే 5 రంగులు ఉంటాయి.. వాటి తోనే ప్రకృతి సంపదలోని .. పూలూ, మొక్కలూ, చెట్లూ, కూరల […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 5 రూపం మార్చుకున్న నిరీక్షణ – గీతా వెల్లంకి -రూపరుక్మిణి. కె ఒక్కోసారి కొందరిని చదువుతూ ఉంటే, మళ్ళీ మళ్ళీ చదవాలనిపిస్తుంది. పుస్తకం చిన్నదే కదా, ఎందుకు ఇంత సేపు? అవుతుంది తిరగేసిన పేజీలే మళ్ళీ ఎందుకు తిరగబడుతున్నాయి ?? మనసుని […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-6 (మోహన రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి సఖులు! అలౌకిక ఆనందాన్ని కూర్చేది, సకల సమ్మోహన కరమైన “మోహన రాగం ” గురించి ఈనెల తెలుసుకుందామా? ఇది అత్యంత పురాతనమైనది, విశ్వవ్యాప్తం అయినది కూడా! ఆ విశేషాలు ఏమిటో తెలుసుకుందాం. మోహనరాగం 28వ మేళకర్త హరికాంభోజి రాగ జన్యం అవటం వలన ఉపాంగరాగం అని కూడా అంటారు. ఇందులోని ఆరోహణ, అవరోహణ “సరిగపదస”“సదపగరిస”. ఇందులో స్వరస్థానాలు షడ్జమం, చతుశృతిరిషభం, అంతరగాంధారం, పంచమం, చతుశృతి దైవతం. ఈ రాగంలో […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -59 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని సభాప్రాంగణం చేరుకున్న పుట్టపర్తికి తాంబూల భరిత అరుణారుణిమలు స్వాగతం పలికాయి. యాజులు గారు హడావిడిగా తిరుగుతున్నారు. ఇంతకూ, నీలం సంజీవ రెడ్డి గారు ఏదో రాజకీయ కార్యాల వల్ల రావటం లేదని తెలిసింది. అధ్యక్షులు ఎవరుంటారా అన్న చర్చ జరుగుతున్నది. చపల కాంత భట్టాచార్య గారే సభా సారధ్యానికి ఒప్పుకున్నా రని తెలిసింది. కాసేపటికే సభ ప్రారంభమైంది. క్రిక్కిరిసిన సభా మండపంలో శ్రీమతి మీనాక్షి కుమారి సత్యవతి మధురంగాప్రార్థనా గీతం […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-23 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం అనుకోకుండా కొన్ని కొన్ని అద్భుతంగా చేసేస్తాం, అనుకుని చేసినా అంత బాగా చెయ్యలేమేమో అనుకునేంతలా. ఈ బొమ్మ అలా అనుకోకుండా నేను ఒకప్పుడు చేసిన అద్భుతమే. సిద్ధార్ధ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి, కానూరు, విజయవాడ లో కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్ చదువుతున్న నాటి రోజులవి. అక్కడ చదివిన నాలుగు సంవత్సరాలు నా బొమ్మల ప్రస్థానంలో ఒక మలుపు తిరిగిన మైలురాయి, కలికితురాయి […]
Continue Readingస్వరాలాపన-38 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
చిత్రం-57 -గణేశ్వరరావు ఇది కథ చెప్పే బొమ్మ. ఈ ‘జాగరణ’ చిత్రాన్ని గీసింది యువ అలంకారిక చిత్ర కళాకారిణి జో ఫ్రాంక్. గతంలోని జ్ఞాపకాలని నెమరువేసుకుంటూ కాలంలోని ఒక క్షణాన్ని చిత్రిస్తుంది. ఆలోచన రేకెత్తించే దృశ్యాలవి ఆమె ఎంచుకున్న వస్తువులు కలుసుకుం టాయి, వాళ్ళ మథ్య మాటలు చోటు చేసుకుంటాయి. తన చిత్ర రచనలో జో ఫ్రాంక్ తాను పరిశీలించిన జీవితం గురించి కథలు చెబుతుంది. తనకు ప్రేరణ డానిష్ […]
Continue Reading
ప్రమద ఆత్మీయ రచయిత్రి జలంధర…! -పద్మశ్రీ వృత్తి రీత్యా.. జర్నలిస్టులకు పలు రంగాలకు చెందిన ప్రముఖులెందరో పరిచయం అవుతారు. సహజంగానే పని అయిపోయాక ఆ పరిచయాలు అక్కడితో ఆగిపోతాయి. అరుదుగా కొన్ని మాత్రం స్నేహానికి దారితీస్తాయి. నాకు అలాంటి కొన్ని అద్భుతమైన పరిచయాలు దొరికాయి. అలాగని నేను తరచూ వారిని కలిసేది లేదు, ఫోనులో మాట్లాడేది లేదు. కానీ జీవితకాలం నన్ను వెన్నంటి ఉండే మంచి జ్ఞాపకాలుగా మిగిలాయవి. వారు నా సన్నిహితులు, శ్రేయోభిలాషులు- అన్న భావన […]
Continue Readingరాగసౌరభాలు-5 (శంకరాభరణము) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి శంకరాభరణం అనగానే K. విశ్వనాథ్ గారు, శంకరాభరణం శంకరశాస్త్రి, ఓంకార నాదాను సంధానమౌ గానమే… అనే పాట గుర్తుకురాక మానవు కదూ? ఈ శంకరాభరణ రాగ లక్షణాలు, పూర్వాపరాలు ఈ సంచికలో తెలుసుకుందాము. ఈ రాగం 72 మేళకర్తల వరుసలో 29వది. కటపయాది సూత్రానికి అనుగుణంగా రాగం పేరుకు ముందు ‘ధీర’ అనే పదం చేర్చటం వలన ధీరశంకరాభరణం అయింది. మేళకర్త రాగం కనుక సంపూర్ణ రాగం. ఇందులో స్వరాలు […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -58 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ఎప్పుడో కేరళ ఉద్యోగ సమయంలో వ్రాసిన త్యాగరాజ సుప్రభాతం సంస్కృత రచన తెలుగు తాత్పర్యంతో ప్రొద్దుటూరు అభిమానులు ముద్రించారు. అది పుట్టపర్తికి ఎంత గానో సంతృప్తినిచ్చింది. సారంగ రాగ మధుర స్వర పూరితేన వక్రేణ రమ్య కమలాకర మార్గ చారీ భృంగ: కరోతి భగవద్భజనం సతృష్టం శ్రీ త్యాగరాజ భగవన్, తవ సుప్రభాతం! వికసించిన కమలముల మీద తుమ్మెదలు తిరుగాడుతున్నాయి. వాటి ఝుంకారం సారంగ రాగాన్ని పోలి ఉంది.అవన్నీ భగవద్భజనమొనర్చుచున్నాయి. […]
Continue Reading
బొమ్మల్కతలు-22 -గిరిధర్ పొట్టేపాళెం చూట్టానికి పూర్తయినట్టే కనిపిస్తున్నా నేను కింద సంతకం పెట్టి, డేట్ వెయ్యలేదు అంటే ఆ బొమ్మ ఇంకా పూర్తి కాలేదనే. అలాంటి సంతకం చెయ్యని అరుదైన ఒకటి రెండు బొమ్మల్లో ఇది ఒకటి. ఈ బొమ్మ వేసినపుడు ఇంజనీరింగ్ రెండవ సంవత్సరంలో ఉన్నాను. కానీ కాలేజి హాస్టల్లో వేసింది కాదు. నా చిన్ననాటి మా ఊరు “దామరమడుగు” లో శలవులకి “బామ్మ” దగ్గరికి వెళ్ళి ఉన్నపుడు […]
Continue Readingస్వరాలాపన-37 (మీ పాటకి నా స్వరాలు) -డా||కె.గీత మనందరికీ పాటలు వినడం ఇష్టం. మనలో కొందరికి విన్న పాటలు తిరిగి పాడడం ఇష్టం. మరికొందరికి ఆ పాటల్ని వివిధ వాయిద్యాల మీద పలికించడం ఇష్టం. అయితే అలా పలికించేందుకు అవసరమైన స్వరాలు తెలుసుకోవడం ఎలా? సాధారణంగా అవి గురుముఖత తప్ప అందరికీ లభ్యం కావు. నాకున్న జన్మతః వచ్చిన అనేకానేక ఇష్టాల్లో, కళల్లో విన్న ఏ పాటకైనా వెంటనే స్వరాలు కూర్చడం ఒకటి! నాకు తెలిసిన మిత్రులు […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 4 ఊపిరి తీసుకునే స్వేచ్ఛ కావాలి -రూపరుక్మిణి. కె స్త్రీ కేంద్రంగా సాగే రచన ఏదైనా స్వేచ్ఛనే కోరుతుంది. అందులో ఒక సామాజిక అవగాహన ఉన్న మహిళా జర్నలిస్టు రాస్తే మరింతగా ఆలోచనలలో మూలాలకు వెళ్ళి రాస్తారు. అన్న ఆశ నాకు ఈ పుస్తకాన్ని చేరువచేసింది. (దాస్తాన్ -నస్రీన్ ఖాన్ ) అయితే ఈ దాస్తాన్లో ఏముంది…. మొత్తం స్త్రీని కేంద్రకంగా చేసుకున్న వాస్తవ ప్రతీకలు ఎదురవుతాయి, చరిత్రలో గూడుకట్టుకొని ప్రయాణిస్తున్న […]
Continue Reading
చిత్రం-56 -గణేశ్వరరావు ఈ తైలవర్ణ చిత్రం పేరు ‘స్వప్న సౌందర్యం’, చిత్రకారుడు క్లైవ్ బ్రయంట్. వాల్ట్ విట్మన్ కవిత ‘అశాశ్వత అమరత్వం’ నుంచి స్ఫూర్తి చెంది దీన్ని గీసాడు: ఎల్ల కాలం ఏదీ వుండదు. ప్రతీదీ కాలగర్భంలో కలిసి పోవాల్సిందే. జరామరణాలు ఎవరూ తప్పించుకో లేరు. అయితే ఇక్కడో వైరుధ్యం ఉంది: కళాకారుడు మరణిస్తాడు, కాని అతను సృష్టిం చిన కళాకృతి అతని తర్వాత కూడా నిలుస్తూ అతనికి అమరత్వం కల్పిస్తుంది, తన చిత్రానికి పెట్టిన పేరులో […]
Continue Reading
ఈ తరం నడక – 3 నెమలీకల తాను (నాంపల్లి సుజాత కవితా సంపుటి “హోమ్ మేకర్”పై సమీక్ష) -రూపరుక్మిణి. కె నెమలీకల్ని పుస్తకాల్లో ఎలిజిలుగా దాచుకున్న గమ్మత్తు అలవాటు ఎందరి కుంటుంది. ఇలా అడిగితే దాదాపు అందరికీ అని చెప్పొచ్చేమో, కానీ దానికి జ్ఞాపకాల సీతాకోక రెక్కలు కట్టి ఎగురవేసేది మాత్రం కొందరివే . ఎవరికైనా, ఎప్పుడైనా నడక ఎప్పుడు మొదలు పెట్టావు? ఎక్కడ […]
Continue Reading
ప్రమద నవలారాణి… యద్దనపూడి! -పద్మశ్రీ ఒకమ్మాయి పెళ్ళి చేసుకుని అత్తగారింటికి వెళ్ళింది. తన ఇతర సామానుతో పాటు ఒక ట్రంకుపెట్టెనీ పట్టుకెళ్ళిన ఆ అమ్మాయి తరచూ దాన్నిచేత్తో తడిమి ఎంతో అపురూపంగా చూసుకోవడం చూసి అత్తవారింట్లోని వారంతా ఆ పెట్టెలో నగలూ పట్టు చీరలూ లాంటి విలువైన వస్తువులు దాచుకుందేమోననుకున్నారు. అవేమిటో చూడాలన్న ఆత్రుతకొద్దీ ఒకరోజు ఆ అమ్మాయి గుడికి వెళ్ళగానే పెట్టె తెరిచి చూశారు. దాన్నిండా వారపత్రికల నుంచి కత్తిరించి దాచుకున్న సీరియల్ కాగితాలు భద్రంగా […]
Continue Readinghttps://www.youtube.com/watch?v=wZh8mCkaIKchttps://youtu.be/d8u3Wc_EFlU?si=qQUV6qXrOiIjf5ZPhttps://www.youtube.com/watch?v=YYN330Nkpqc రాగసౌరభాలు-4 (ఖరహరప్రియ రాగం) -వాణి నల్లాన్ చక్రవర్తి చెలులూ! ఈరోజు మీకు అత్యంత పురాతనమైన, వైదికమైన రాగాన్ని పరిచయం చేయబోతున్నాను. అదే ఖరహరప్రియ రాగం. అనేక జన్యరాగ సంతతి కలిగిన జనక రాగం, కచేరీలలో ముఖ్య భూమికను పోషించగల అపూర్వ రాగం యొక్క విశేషాలు తెలుసుకుందాం, నేటి సంచికలో. ఈ రాగం పుట్టుక గురించి అనేక కథలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. శాస్త్రకారులు కొందరు విభేదించినా కథలుగా తెలుసుకుందాం. దేవ, ప్రమథగణాలు చుట్టూ కూర్చొని ఉండగా, పరమశివుడు […]
Continue Reading
కనక నారాయణీయం -57 –పుట్టపర్తి నాగపద్మిని ‘అమ్మవారి చిరునవ్వు చూసి బాలుడిగా ఉన్న అతను, ముగ్ధుడై పోయి ‘అమ్మా, నీ చిరునవ్వు ముందు, మల్లెల కాంతులు కూడా ‘ కుహనా మల్లీమతల్లీరుచ ‘ నకిలీ మల్లె పూలా, అన్నట్టు, వన్నె తగ్గి పోతాయి అన్నాడంట ఆయన! కామాక్షీ దేవి నవ్వుల కాంతు లు అంత స్వచ్చంగా మల్లెపూవులనే చిన్నబుచ్చే విధంగా ఉన్నాయంట! పోనీలే! నీ వల్ల నేనీరోజు మూక పంచ […]
Continue Reading