ఒక్కొక్క పువ్వేసి-11 ఆధునిక భారత తొలి వెలివాడ రచయిత్రి -జూపాక సుభద్ర ముక్తా సాల్వే పేరు చరిత్రలో చెరిపేయలేని గొప్ప రచయిత్రి పేరు. 15-02-1855 మరియు 1-03-1855 సంవత్సరం ‘జ్ఞానోదయమ్’ పత్రిక లో ‘మాంగ్ మహారాచ్య దుఖ్విసయి ‘ (Grief of Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-7 కన్యాశుల్కం -ఇంద్రగంటి జానకీబాల ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యంలో ‘కన్యాశుల్కం’ నాటకానికి ప్రత్యేక స్థానముంది. అది ఒక నాటకమే అయినా సాహిత్యం లోవున్న అన్ని ప్రక్రియల్ని తలదన్ని నిలబడటం అంటే సామాన్య విషయం కాదు. ఒకానొక సమయంలో ఆడ పిల్లల్ని Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-10 విస్మృత వీర నారి ఝల్కారీబాయి -జూపాక సుభద్ర చరిత్రను చరిత్రగా కాకుండా ఆధిపత్య కులదృష్టితో చూడడము వల్ల బహుజన కులాలకు చెందిన త్యాగాల చరిత్రలను కనుమరుగు చేయడం జరిగింది. చరిత్రంటే ఆధిపత్య Continue Reading
చిత్రలిపి ఎప్పుడూ అదే కల! -మన్నెం శారద నడిరేయి దాటిన ఏ జాముకోఅదాటున ఉలిక్కిపడి నిద్ర లేస్తాను .. ఎవరో తట్టిలేపినట్లు . ఆరుబయట ఆకాశం నేలపై బోర్లించిన బేసిన్ లా!కాలుష్యాన్ని కడిగి జల్లెడ పట్టినట్లుగా నేలకి జారుతున్న నీలపు రంగు ..నేల పచ్చని Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-9 చక్రపాణి (1954) -ఇంద్రగంటి జానకీబాల మనిషి జీవితంలో హాస్య రసానికి ఒక ప్రధానమైన పాత్ర ఉంది. రకరకాల సమస్యలతో బాధలతో, ఇబ్బందులతో విసిగి పోయినపుడు, కాస్తంత హాయిగా నవ్వుకుంటే బాగుండుననిపిస్తుంది ఎవరికైనా. కానీ అది తెచ్చి పెట్టుకుంటే వచ్చేది Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-9 ఆధునిక భారత మొదటి ముస్లిమ్ టీచర్ ఫాతిమాషేక్ -జూపాక సుభద్ర ‘ఫాతిమాషేక్’ ఈ మధ్య కాలంలో బాగా వినబడుతున్న ప్రముఖమైన పేరు. ఫాతిమా షేక్, ఆధునిక భారత తొలి టీచర్ సావిత్రి బాయి పూలేతో కలిసి అధ్యాపకురాలి గా, Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-8 అట్టడుగు కులాలకు మహిళలకు అక్షరాలద్దిన మొదటి టీచర్ సావిత్రీబాయి ఫూలే -జూపాక సుభద్ర కుల వ్యవస్థలో మానవ హక్కులు కోల్పోయిన శూద్ర, దళిత కులాలకు, స్త్రీలకు 1848 లోనే ప్రత్యేక పాఠశాలలు నెలకొల్పి వారికి చదువు చెప్పిన , Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-7 సామాజిక సేవా చరిత్రలో బహుజన మహిళ -జూపాక సుభద్ర భారతదేశంలో బహుజన కులాల మహిళలు ఎస్సీ,ఎస్టీ ,బీసీలు,కొన్ని మైనారిటీ తెగలుగావున్నమహిళల జనాభా సగభాగంగా వున్న ఉత్పత్తి శక్తులు.వీరికి సామాజికంగా ఉత్పత్తి సంబంధిత జీవితమే గాని,నాలుగ్గోడల మధ్య వున్న జీవితాలు Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-6 మద్యమ్ మత్తు నేరాలకు ఎవరు బాధ్యులు? -జూపాక సుభద్ర ఈ మద్య హుజురాబాద్ బై ఎలక్షన్స్ సందర్బంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వము ‘దళిత బంధు’ ను ప్రకటించినట్లు మద్యం షాపుల కేటాయిపుల్లో ఎస్సీలకు 10%, ఎస్టీలకు 5% గౌండ్లవాల్లకు 15% Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-5 సచివాలయంలో అంటరాని బతకమ్మ -జూపాక సుభద్ర సద్దుల బత్కమ్మ పండుగ, తెలంగాణకు, అందులో శ్రమకులాల మహిళలకు ప్రత్యేకమ్. బ్రాహ్మణ, గడీ దొర్సానులు బత్కమ్మలు ఆడరు. భూస్వామ్య మహిళలు ఆడరు. యీ పండగ ఫక్తు శ్రమకులాల మహిళల పండుగ. బత్కమ్మంటే Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-6 వెలుగు నీడలు -ఇంద్రగంటి జానకీబాల 1950 ల తర్వాత తెలుగులో మంచి సినిమాలు తీసిన సంస్థలలో అన్నపూర్ణా పిక్చర్స్ ఒకటి అప్పటికే విజయా, వాహిని, భరణి లాంటి సంస్థలు కొన్ని ప్రయోగాలు చేస్తూ, సహజ సిద్ధమైన కథలతో సినిమాని Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-4 -జూపాక సుభద్ర నేరాలు పట్టని ఘోరాలు ‘సారూ మాది నక్కలగండి, దేవరకొండ పాజెట్టుల భూమికి బాసినోల్లము. భూమి వోయిందని నాకొడుకు సచ్చిపోయిండు. బతికే బతుకుదెరువు లేక నాసిన్నకొడుకు పెండ్లం పిల్లలతోని పట్నమొచ్చి ఆటో తోల్కుంటుండు. నా కోడలు మిషినికుడ్తది. Continue Reading
ప్రమద ప్రకృతి ఎదపై మోహపు ఆనవాళ్ళు! కుప్పిలి పద్మ “ఎల్లో రిబ్బన్” మోహలేఖలు!! -సి.వి. సురేష్ Many eyes go through the meadow, but few see the flowers in it. —Ralph Waldo Emerson చాల Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-3 భారతక్రీడలు – కులజెండర్ వివక్షలు –జూపాక సుభద్ర మగవాల్లు బలాడ్యులనీ, ఆడవాల్లు అబలులనీ అవమానకరంగా ప్రచారంచేస్తున్న ఆదిపత్యకుల మగ సమాజము ఒక్కసారి పొలాలకు, అడవుల్లకు పోయి పనిచేసే ఆడవాల్లను గమనించండి తెలుస్తది శ్రమ కులాల మహిళల ప్రతాపములు, Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-5 -ఇంద్రగంటి జానకీబాల అక్కినేని నాగేశ్వరరావు గారు నటుడిగా బాగా స్థిరపడి, ప్రేక్షకుల్లో అబిమానం సంపాదించి, అతను కనిపిస్తే సినిమా కోసం జనం ఉషారుగా పరుగులు పెట్టే స్థితికి చేరుకున్నాక, చిత్ర నిరామణంలోకి అడుగుపెట్టారు. 1944 లో సినీ రంగప్రవేశం Continue Reading
ప్రమద పద్మా సచ్ దేవ్ -సి.వి. సురేష్ (ఇటీవల మరణించిన ప్రసిద్ధ డోగ్రీ కవయిత్రి పద్మా సచ్ దేవ్ మృతికి నివాళిగా ఈ నెల ప్రమదలో వారి గురించిన వివరాలు, వారి కవితకు అనువాదాన్ని అందజేస్తున్నాం-) 2021 ఒక పీడ Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-2 మరియమ్మలు మనలేని భారత్ –జూపాక సుభద్ర ఈ దేశంలో మరియమ్మ వంటి దళిత మహిళల మీద బైటి మనుషులు కాదు, ప్రభుత్వ పోలీసు యంత్రాంతమే హత్య చేసినా పౌర సమాజాలు పలుకయి, ఒక్క కొవ్వొత్తి వెలగది, ఒక్క Continue Reading
ప్రమద శిరీష బండ్ల ఆంగ్ల ఇంటర్వ్యూ: Molly Kearns తెలుగు అనుసృజన : సి.వి. సురేష్ ఈ నెల 11న అమెరికాకు చెందిన వర్జిన్ గెలాక్టిక్ సంస్థ ఓ వ్యోమనౌకను నింగిలోకి పంపిస్తూంది. ఈ వ్యోమనౌకలో వర్జిన్ గెలాక్టిక్ సంస్థ అధిపతి Continue Reading
ఒక్కొక్క పువ్వేసి-1 స్మశానంలో కూడా చావని ఆంక్షలు –జూపాక సుభద్ర ఈ మద్య ఒక సెలెబ్రిటీ భర్త చనిపోతే… భర్త శవయాత్రతో పాటు సాగింది నిప్పు కుండతో…. పాడెమోసింది, అంతిమ సంస్కారాలు నిర్వహించింది. దీనిమీద ఆమెను తిట్టిపోసిండ్రు హిందూకులాలు. ‘ఒక Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-3 పెళ్ళిచేసి చూడు (1952) -ఇంద్రగంటి జానకీబాల రకరకాల భావోద్వేగాలు, ఆదర్శాలు, కళారాధన, కాల్పనిక ఊహలూ గల మంచి మంచి దర్శకులు సినిమాపట్ల ఆకర్షితులై, తెలుగు సినిమాల్లోకి వచ్చారు. సినిమా తీయాలంటే ఆలోచనలు, అభిరుచీ వుంటే చాలదు. డబ్బు బాగా Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-2 -ఇంద్రగంటి జానకీబాల స్ఫూర్తి పొందాల్సిన అవసరం నిజమైన మేధావులు-సంఘం పట్ల అవగాహన, సానునభూతి వున్నవారూ – తెలుగు సినిమా పరిశ్రమలోకి వచ్చి పనిచేయడం మొదలుపెట్టిన కాలం 1950 నుంచి 1960. అప్పుడు వున్న సినిమా చరిత్రను పరిశీలిస్తే – Continue Reading
వెనుకటి వెండితెర-1 -ఇంద్రగంటి జానకీబాల తెలుగువారు చాలా తెలివైన వారు, కార్యశూరులు, ఉత్సాహవంతులు, ధైర్యం కలవారు అని చెప్పడానికి మనకి చరిత్రలో చాలా సందర్భాలే స్ఫురణకొస్తాయి. ముఖ్యంగా సినిమా నిర్మాణం విషయంలో మన పెద్దలు చాలామందికంటే ముందు వున్నారని చెప్పుకోక తప్పదు. Continue Reading
ప్రమద అమండా గోర్మన్ –సి.వి.సురేష్ 1998 లో లాస్ ఏంజెల్స్ లో జన్మించింది. ఆమె తల్లి జాన్ విక్స్. 6th గ్రేడ్ ఇంగ్లీష్ ఉపాధ్యాయురాలు. సింగల్ మదర్. అమండ గోర్మన్ మరియు గబ్రియలి ఇద్దరూ కవల పిల్లలు. టెలివిజన్ సౌకర్యం కూడా Continue Reading
ప్రమద రాజేశ్వరి రామాయణం –సి.వి.సురేష్ “In spite of difference of soil and climate, of language and manners, of laws and customs, in spite of things silently gone out of mind and Continue Reading
ప్రమద ఫణిమాధవి కన్నోజు –సి.వి.సురేష్ నిన్నేదైతే గాయపరిచి౦దో దాన్ని గురించి గట్టిగా, చాల స్పష్టంగా రాయమని ఎర్నేస్ట్ హెమ్మింగ్వే చెప్తారు. Write hard and clear about what hurts – EARNEST HEMINGWAY కవిత్వం ఎలా పుట్టుకొస్తుంది అన్న అంశం Continue Reading
ప్రమద నందిని సాహు –సి.వి.సురేష్ “నా కలం నాలిక పై ఎప్పుడైతే పదాలు నర్తిస్తాయో.ఏది కూడా దాచుకోకుండా..ఏ దాన్ని, వదలకుండాపొంగి పొరలే నదిలా నేను భాష ను అనుభూతిస్తాను నా మది అంతః పొదల నుండి కట్టలు తెంచుకొని కవిత్వం వెల్లువై ప్రవహిస్తుంది… మీరెందుకు కవిత్వాన్ని రాస్తారు? అన్న ప్రశ్నకు Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఉత్తరాల వేళ-2 -వసుధారాణి ఉత్తరం అన్ని హంగులతో పూర్తి చేసి మా అక్కయ్యా వాళ్ళింటి పక్కన పెట్టిన తపాలా డబ్బాలో వేసేసాం.ఇక మేము అనుకున్న వారికి అది చేరటం , మేము అందులో పొందుపరిచిన విషయం వారి Continue Reading
ప్రమద శృతి హాసన్ ఒక మాట దొర్లితే (కవిత) –సి.వి.సురేష్ నవంబర్ 20, 2013 లో ఒకరోజు ఉదయాన్నే ఆమె తన ఇంట్లో ఉండగా, ఒక దుండగుడు ఇంటి తలుపు తట్టి, ఆమె తలువు తీసాక, “నువ్వు నన్నెందుకు గుర్తు పట్టడం Continue Reading
ఇట్లు మీ వసుధారాణి ఉత్తరాల వేళ -వసుధారాణి ప్రతి విషయాన్నీ తెలుసుకోవాలనే ఉత్సుకత ,ఉత్సాహం ఎక్కువగా ఉండే బాల్యావస్థలో చక్కటి మార్గదర్శనం చేయటానికి మాకు దొరికిన మార్గదర్శి మా కృష్ణానందం బావగారు.మా రెండవ అక్కయ్యా,బావగార్లయిన సావిత్రి,కృష్ణానందం (ఇద్దరూ జువాలజీ లెక్చరర్లు)వాళ్ళ పిల్లలు Continue Reading
