జ్ఞాపకాల ఊయలలో-4 -చాగంటి కృష్ణకుమారి నా ఒకటవ క్లాసు చదువును మధ్యలోనే ఆపేసి మాపల్లె కు వెళ్లాక అక్కడ బడికి ఒకటి రెండు రోజులకన్నా ఎక్కువ పోలేదు.ఒక చిన్నతాటాకు చదరని తీసుకొని బడికి వెళ్లాలి.చదర మీద కూర్చొని ఇసుకలొ ఎవో కొన్ని తెలుగు పదాలు రాయడం,దిద్దడం వంటివి చేసిన గుర్తుంది.మరి ఆ బడికి నన్ను పంపలేదు. ఇంట్లోనే ఏవో నేర్పుతూ వుండేవారు. ఇవి ఏడూ .. వారముల పేర్లు, ఈ పన్నెండు నెలల పేర్లు– అన్న పంథాలో […]
Continue Reading
జ్ఞాపకాల సందడి-21 -డి.కామేశ్వరి శ్రీ పివి నరసింహరావుగారు ప్రధానమంత్రిగా వున్నప్పుడు వారి మనవరాలు పెళ్లి హైదరాబాద్ లో మా చెల్లెలుశ్యామల మరిదికొడుకుతో పెళ్లిఅయినపుడు మేమందరం వెళ్ళాము .అపుడు ఆయన్ని కలిసి నా పుస్తకాలూ కొన్ని ఇవ్వడం అయన నా వివరాలు అడగడం ఓ రచయిత్రిగా నాకు ఎంతో సంతోషం ,గర్వం కలిగించిన క్షణాలు . ఆయన స్వతహాగా బహుభాషాప్రవీణులు కాకరచయితా కూడా .ఆ పెళ్లికికూడా మొత్తంరాజకీయ ,సినిమా ప్రముఖులు ఎంతోమంది వచ్చారు .తేదీ సరిగా గుర్తు లేదుకానీ […]
Continue Reading
జేబు -అస్థిత్వపు జవాబు (జేబు కథలపై సమీక్షా వ్యాసం) -వురిమళ్ల సునంద లక్షల కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం శూన్యంగా ఉన్న సమస్త శక్తి తన శూన్యత పై తనే ఆగ్రహించి ఒక్క విస్ఫోటనంతో విశ్వంగా రూపాంతరం చెందినట్లు-అనేక తరాలుగా అణిచి పెట్టబడిన స్త్రీ శక్తి కూడా అనేక పోరాటాలుగా విస్ఫోటనం చెంది అన్ని రంగాలనూ తన చేతిలోకి తీసుకుంటున్న యుగం ఇది.ఈ ఘర్షణలో మూడు సింహాల లాంటి తండ్రి,భర్త, కొడుకుల చేతిలో ఉన్న రాజ్యమూ-సంపదా, వాటికి […]
Continue Reading
చిత్రం-22 -గణేశ్వరరావు వివియన్ ఈ ఫోటో ను ఎలా తీసారన్నది మన ఊహకు అందని విషయం. దీనిలో ఎన్నో ఎంతో పొందికగా … చక్కగా అమరాయి.. ఫోటోలో reflection, silhouette, exposure, అన్నీ కలిసి ఉన్నాయి. పైగా అన్నీ కలిసి దీన్ని ఒక సృజనాత్మక ‘సెల్ఫీ ‘ గా చూపిస్తున్నాయి. ఇంకొన్ని అంశాలను గమనార్హం. షాప్ లోపల కూర్చున్న వ్యక్తులు .. గ్లాస్ విండో ముందు నిల్చుని తమని ఎవరో ఫోటో తీస్తున్న సంగతి గమనించినట్లు తెలుస్తోంది. […]
Continue Readingనడక దారిలో-4 -శీలా సుభద్రా దేవి మా నాన్నగారు పోయిన తర్వాత ఏడాదికి 1961 లో మా పెద్ద అన్నయ్య కు శ్రీకాకుళం జిల్లా లోని కోటబొమ్మాళి అనే ఊరు లోని జిల్లాపరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల లో టీచర్ గా ఉద్యోగం వచ్చింది.మా రెండో అన్నయ్య వైజాగ్ లో హాస్టల్ లో ఉండి చదువుకునే వాడు. అమ్మా,మా రెండో అక్కా నేను విజయనగరం నుండీ రైల్లో బయలుదేరి రామచంద్రాపురమో, హరిశ్చంద్రాపురమో గుర్తు […]
Continue Reading
జీవితమే నవీనం అనుభవాలు -జ్ఞాపకాలు-10 -వెనిగళ్ళ కోమల కాలేజ్ సర్వీస్ అన్వరుల్ – ఉలుం కాలేజీలో వాతావరణం స్నేహపూర్వకంగా ఉండేది. మా డిపార్ట్ మెంట్ హెడ్ ఎ.ఎం.వాఛా స్టాఫ్ ను ఆదరించేవారు. అందరిచేత పనిచేయించటంలో నేర్పరి. కష్టజీవి. ఎప్పుడూ సెలవుపెట్టి ఎరగడు. తన పుట్టిన రోజున మాకు పార్టీలిచ్చేవాడు. ఇప్పటికీ అది కొనసాగుతున్నది. రాఘవేంద్ర మాన్వీ, క్రిస్టీనా, జాఫ్రీ – అందరం ఒక కుటుంబ సభ్యులుగా అమెరికాలో పెరిగేవాళ్ళం. నేను క్రిస్టీనా ఖమరున్నీసా బేగం (ఎకనామిక్స్) స్నేహంగా, […]
Continue Reading
https://youtu.be/iO1Te-iWTE0 ఆడియో కథలు సువాసినీ పూజ రచన: కె.వరలక్ష్మి పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి పాత బ్రిడ్జి మీంచి ట్రైనేదో కూత వేసుకుంటూ పోతోంది. పుష్కరాల రేవు పుష్కరాల కోసం ముస్తాబు చేసుకుంటోంది. తొమ్మిది గంటలకే ఎండ నెత్తి మాడుస్తోంది. పొద్దున్ననగా నీళ్ళలో దిగిన పిల్లలు ఇంకా ఈతలు కొడుతూనే ఉన్నారు. ఒకళ్ళో ఇద్దరో ఇంక చాలనుకుని ఒడ్డుకొచ్చినా, అప్పుడప్పుడే వేడెక్కుతున్న ఇసుకలో నాలుగడుగులు నడిచి, మెట్ల అంచులవరకు వచ్చాక మనసు మార్చుకుని వెనక్కి పరుగెట్టి, మళ్ళీ నీళ్ళలో […]
Continue Reading
నారీ “మణులు” తోరుదత్ -కిరణ్ ప్రభ ****** https://youtu.be/_xW5n7-W4Sk కిరణ్ ప్రభతెలుగు సాహితీ లోకానికి కిరణ్ ప్రభ పేరు సుపరిచితమే. వీరు అమెరికాలో స్థిరపడ్డారు. దాదాపు అయిదారువందల ఫోటో కవితలు రాసారు. వీరు కౌముది అంతర్జాల మాసపత్రిక సంస్థాపకులు & సంపాదకులు. రేడియోలలో ప్రసారమయ్యే వీరి టాక్ షోలు అత్యంత ప్రజాదరణను పొందుతూ ఉన్న తెలుగు పరిశోధనాత్మక ప్రసంగాలు.
Continue Reading
అనుసృజన నిర్మల (భాగం-15) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ తోతారామ్ కి మాత్రం నిద్ర పట్టలేదు.’ముగ్గురు కొడుకుల్లో ఒక్కడే మిగిలాడు.వాడు కూడా చెయ్యిదాటిపోతే ఇక జీవితంలో చీకటి తప్ప ఏముంటుంది?తన వంశం నిలబెట్టేవాడే ఉండడు.రత్నాల్లాంటి పిల్లల్ని అన్యాయంగా పోగొట్టుకున్నానూ!’ అని బాధపడుతూ ఆయన కన్నీళ్ళు పెట్టుకున్నాడు.ఈ పశ్చాత్తాపంలో, ఈ గాఢాంధకారంలో ఒకే ఒక కాంతి కిరణం , కొడుకు తిరిగివస్తాడన్న ఆశ,ఆయన్ని పూర్తిగా కుంగిపోకుండా కాపాడుతోంది. ఏడుస్తూనే మధ్యమధ్య ఆయన చిన్న కునుకు తీస్తున్నాడు.కానీ […]
Continue Reading
పురుడు -రమేశ్ కార్తీక్ నాయక్ పొద్దున్న ఎత్తాల్సిన పెండ కొట్టంలో అలాగే ఉండిపోయింది. నిద్రపోతున్న ఝమ్లికు ఇది గుర్తొచ్చి హాట్కు (సంతకు) పోయినోల్లు రాకముందుకే పెండనంత ఎత్తెద్దాం అనుకుంటు బర్రెల కొట్టం ముకాన మెల్లగా నడ్సింది. కొట్టంలో నీళ్ళ తొట్టికి పక్కనే కాసింత దూరంలో ఉన్న ఓ రాయిపై కూసొని పెండ కప్పను గమనిస్తాంది. పెండ ఆ పాటికే బయటి వైపు ఎండిపోయింది. నల్లని గీతలు పెండ కుప్ప చుట్టు, అక్కడక్కడ కోళ్ళు మెతుకుల కోసం గీరినట్లు […]
Continue Reading
వినిపించేకథలు-4 కోసూరి ఉమాభారతి కథ “పుత్తడి వెలుగులు” గళం: వెంపటి కామేశ్వర రావు **** వెంపటి కామేశ్వర రావువెంపటి కామేశ్వర రావు తమ వినిపించేకథలు యు ట్యూబ్ చానల్ ద్వారా సుప్రసిద్ధ రచయితల/రచయిత్రుల కథలు వినిపిస్తూ శ్రోతల మన్ననలు పొందుతున్నారు. ప్రయివేట్ సెక్టార్ లో పర్సనల్ మేనేజర్ గా సుదీర్ఘకాలం సేవలందించిన వీరు తమ విశ్రాంత జీవితం లో తమకిష్టమైన అభిరుచులకు మెరుగులు దిద్దుకుంటున్నారు.ఆకాశవాణి లో casual news reader,auditioned drama artist. గతంలో దూరదర్శన్ లోనూ […]
Continue Reading
సంతకం (కవిత్వ పరామర్శ)-10 S/O మాణిక్యం- సీతారాం కవిత్వం -వినోదిని ***** https://youtu.be/2CyPz7r4SPc వినోదిని -వినోదిని స్త్రీవాద సాహిత్యం మీద ఎంఫిల్ , పీహెచ్డీ చేశారు. గత 12 సంవత్సరాలుగా యోగి వేమన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు శాఖలో పని చేస్తున్నారు. అంతకుముందు ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో సోషల్ డిస్క్రిమినేషన్ ప్రాజెక్ట్, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రాజెక్టు అధికారిగా పనిచేశారు. అంటరానితనం జోగిని వ్యవస్థ పై గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ లో పని చేశారు స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ఓ కోయిలా… ఒక పాట పాడు! -మన్నెం శారద పాటఒకటి పాడమని పదే పదే అడుగుతుంటాను నేను !నీ పాట వినడానికి మరిగిన ప్రాణం కదా మరి నాది ! “పాడాలని వుంది నాకూ …ఎక్కడకూర్చుని రాగం తియ్యమంటావు కొమ్మేది ….రెమ్మేది …..చిగురేది ….చేట్టేది ? “అంటూ ఎండు కొమ్మలమీద ఎగిరెగిరి గెంతి చిందులేస్తుంటే నువ్వు నిస్సహాయంగా నిలబడి పోతాను నేను ! ఏప్రిల్ వస్తుందంటేనే వెన్నులో పామొకటి జరాజరా పాకిన భ్రాంతి ! పుట్టనీకుండానే వసంతాన్ని కబళించే గ్రీష్మామొకటి మున్ముందుకు దూకి కర్చీఫు వేసి మరీ కబ్జా చేసేస్తున్నది పచ్చబడకుండానే ఎర్రని చివుళ్లు ..విచ్చకుండానే మల్లెమొగ్గలు ..వాడి నేలరాలుతున్నాయి వడగళ్లవానొకటి దుండగుడిలావచ్చి మామిడిపూతని .కాయని రాల్చేసి రైతు కన్నీరు చూసి పకపక లాడి పారిపోతుంది వాడి రాలిన […]
Continue Reading
షర్మిలాం “తరంగం” వెంటాడే రుచులు -షర్మిల కోనేరు గడిచిపోయిన క్షణాలు జ్ఞాపకాలై ఎప్పుడూ మనవెంటే వుంటాయి. అవి తలుచుకుంటే బడికెళ్ళేటప్పుడు అమ్మ ఇచ్చిన భోజనం క్యారేజీలా కమ్మగా వుంటాయి. స్కూళ్ళకి వెళ్ళేటప్పుడు పట్టుకెళ్ళే భోజనం క్యారేజీలు గొప్ప సామ్యవాదం నేర్పేవి. పేదాగొప్పా తేడాల్లేని స్కూల్ రోజులవి. స్కూల్ లంచ్ బెల్ మోగగానే బిలబిల లాడుతూ బయటికి వచ్చి డైనింగ్ హాల్ కి. వెళ్ళి బుద్దిగా మేం రోజూ కూర్చునే స్థలాల దగ్గర నేప్కిన్ లు పరుచుకుని కూర్చునే […]
Continue Reading
నీలోని అపరిచితుడిని నీకు పరిచయం చేసే కవిత్వం…! “దుర్గాపురం రోడ్” – దేశరాజు కవితాసంపుటి పై సమీక్ష -డాక్టర్ చింతపల్లి ఉదయ జానకి లక్ష్మి “You will love again the stranger who was your self”…. -DEREK WALCOTT ఈ వాక్యాలు సాహిత్యంలో(1992) నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్న సెయింట్ లూసియానాకు చెందిన ప్రఖ్యాత […]
Continue Reading
ఆధునికాంధ్ర సాహిత్యంలో స్త్రీవాదం-పురుషరచయితలు-(చివరి భాగం) -డా.సిహెచ్.సుశీల స్త్రీకి విద్య కావాలి , స్వేచ్ఛ కావాలి , గౌరవం కావాలి , సమానత్వం కావాలి అంటే – ఎవరు ఇవ్వరు . ఒకరు ఇస్తే తీసుకునవి కావవి. అందుకే పదునైన సాహిత్యంతో కవితలు కథానికలు నవలలు సాధనంగా హృదయాల్లోకి చొచ్చుకొనిపోయి సంస్కరణను సమర్థవంతంగా నిర్వహిస్తామని స్త్రీలు భావించి ఆచరణలో పెట్టారు . స్త్రీ సముద్ధరణకైై స్త్రీలు పోరాడటం కేవలం ఆత్మ రక్షణకై పరిమితమవుతుంది కొన్నిసార్లు . […]
Continue Reading
కథాతమస్విని-10 మానవ సంబంధాలు రచన & గళం:తమస్విని **** https://youtu.be/CrkvNiUZFE4 తమస్విని -నా పేరు పద్మజ . తమస్విని అనే కలం పేరుతో కవితలు , కథలు రాస్తుంటాను. 2013 నించి కౌముది డాట్ నెట్ లో సంసారంలో సరిగమలు శీర్షికతో కథలు రాస్తున్నాను . మాది గుంటూరు జిల్లా లోని చింతలపూడి అనే గ్రామం . MA Political science చదివాను. హైద్రాబాద్ లో నివాసం. మా వారు ప్రముఖ రచయిత శ్రీ మల్లాది వెంకటకృష్ణ […]
Continue Reading
అంగార స్వప్నం ( ఊర్మిళ) కవితా సంకలనంపై చిరు పరామర్శ -వి. విజయకుమార్ ఊర్మిళ పలవరించిన అందమైన రంగులకల ఈ అంగార స్వప్నం! ఈ నులివెచ్చని కల దొంగిలించబడిందో లేదో తెలీదు కానీ, దొంగిలించిన కలని భుజాన వేసుకొని అటు తిరిగే పరిశుద్ధాత్ములు ఎందరో, అంటిన మరకలు తుడుచుకొంటో ఎప్పటిలాగే యీ ‘నేను’ లు ఎందరో! అటుచేతిరాతలు పోయాయ్, అనుభూతుల్ని కవిత్వీకరించుకొని, ఉల్లిపొర కాగితపు హృదయం మీద అందంగాపరిచి, అందించిన వాటిని ఆప్యాయంగా స్పృశించి, అమ్మలా […]
Continue Reading
భావన -ఆదూరి హైమావతి అనగా అనగా మైసూరు రాజ్యాన్ని మేధవర్మ అనే రాజు పరిపాలించేవాడు. ఆయన మంచి పాలకుడు. వివేకవంతుడు.ప్రఙ్ఞాశాలి. అతడు ప్రజల క్షేమం కోసం నిరంతరం శ్రమించే వాడు. ప్రతి రాత్రీ రెండోఝాములో తన ఆంతరంగిక మంత్రులతోనూ, విద్యా వేత్తలతోనూ సమావేశాలు జరిపి ప్రజల బాగోగులు చర్చించేవాడు. ఒకరోజున ఆంతరంగిక సమావేశంలో “మనకు ఇతరులపై ఏర్పడే అభిప్రాయాలు వారిని మొదటిమారు చూడగానే మన మనస్సులో కలిగే అభిప్రాయాన్నిబట్టి ఉండవచ్చు, లేదా తాము దేనిగురించీ ఆలోచిస్తు […]
Continue Reading
స్త్రీవాదంలోని కలుపుకుపోయే తత్వం(ఇన్క్లూజివ్ పాలిటిక్స్) సత్యవతి కథాసూత్రం –15 – ప్రొ|| కె.శ్రీదేవి పి.సత్యవతి, గుంటూరు జిల్లా తెనాలి మండలం కొలకలూరు గ్రామంలో 1940లో జన్మించారు. అదే గ్రామంలో ప్రాథమిక విద్య అభ్యసించారు. బి. ఎ. చేసిన తర్వాత కొంతకాలం జర్నలిస్ట్ గా పని చేశారు. ఆంగ్లంలో ఎం.ఎ. చేసి, 1980 నుంచి 1996 వరకూ విజయవాడలోని సయ్యద్ అప్పలస్వామి డిగ్రీ కళాశాలలో ఆంగ్లోపన్యాకులుగా పనిచేశారు. రిటైర్మెంట్ తర్వాత విజయవాడలో స్థిరనివాసం ఏర్పరుచుకున్నారు. గోరా శాస్త్రి, పి. […]
Continue Reading
ప్రమద రాజేశ్వరి రామాయణం –సి.వి.సురేష్ “In spite of difference of soil and climate, of language and manners, of laws and customs, in spite of things silently gone out of mind and things violently destroyed, the Poet binds together by passion and knowledge the vast empire of human society, as it is spread over the whole earth, […]
Continue Reading
https://youtu.be/1wmq-cpZ-lg ప్రఖ్యాత రచయిత్రి ఓల్గా గారితో నెచ్చెలి ముఖాముఖి -డా||కె.గీత తెలుగు స్త్రీవాద ఉద్యమానికి ప్రతీకగా నిలిచిన ఓల్గాగారు తెలుగు సాహితీలోకానికి పరిచయం అక్కరలేని పేరు. వీరు గుంటూరు జిల్లా యడ్లపల్లిలో జన్మించారు. వీరి తల్లిదండ్రులు పోపూరి వెంకటసుబ్బారావు, వెంకటసుబ్బమ్మ గార్లు. ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయంలో తెలుగు సాహిత్యం ఎం.ఎ. చేసి, తెనాలిలోని వి.ఎస్.ఆర్. కళాశాలలో తెలుగు అధ్యాపకురాలిగా పనిచేశారు. ఉషా కిరణ్ మూవీస్ లో సీనియర్ కార్యవర్గ సభ్యురాలిగా అస్మిత రిసోర్స్ సెంటర్ ఫర్ విమెన్ కు […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ప్రకృతి భక్షకుడు -మన్నెం శారద ఏ ఉదయమొ పచ్చగాలి పీల్చుకుందామని గంపెడాశతో ఇంటిముందు పంచసంపెంగ చెట్టు అరుగు మీద ఆశతో కూర్చుంటానా ….ఏవీ మునుపటి చల్లటి గాలులు !ఏవీ ఆ పూలతావులు !అటూఇటూ ఎడాపెడా ఆకాశంలోకి పెరిగిన కాంక్రీటు జైళ్ళమధ్య నా కొంప నేలకి అతుక్కుపోయి నిర్భాగ్యం గా చూస్తున్నది ప్రేమరంగరించి పెంచిన మొక్కలిప్పుడు పువ్వు లేక ,పిందెలేక చావలేక బ్రతకలేక ..ముడుచుకున్న బూడిదరంగు ఆకులతో దీనంగా నా వైపు నిస్తేజంగా చూస్తుంటాయి .తలదించుకుని ,తలవంచుకుని గుక్కెడు కాఫీ గటగటా మింగుతున్నవేళ … గుండెలమీద గునపం పోటులా టకాటకా శబ్దం !దేవుడా …అనుకుంటుండగానే తారురాసిన మొహానికి తగరపుబిళ్ళలు అతికించుకున్నట్లు కళ్ళని పళ్ళని మెరిపించుకుంటూ వాడు రానేవస్తాడు ! పెళ్ళాం మరీమరీ ఖర్చుపెట్టేహక్కులేదని గట్టివార్ణింగ్ ఇచ్చి న అయిదొందలనోటు గంజి పెట్టి ఇస్త్రీ చేసిన గ్లాస్కో జేబులో పెట్టుకుని “మీ కాఫీ వాసన అక్కడకొస్తుందనుకోమ్మా […]
Continue Reading
వినిపించేకథలు-2 వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్ (డా||కె.గీత కథ) గళం: వెంపటి కామేశ్వర రావు సూర్య ఆఫీసు నుంచి పెందరాళే వస్తున్నాడు. వచ్చే సరికి నేను, పాప గుర్రు పెట్టి నిద్ర పోవడం చూసి “చింటూ! టీ పెట్టు” అని లేపాడు. ప్రేమగా “చింటూ” అని పిలిచి పని చెబ్తావేంటి? ఆ టీ ఏదో కాస్త నువ్వు పెట్టరాదూ! అన్నాను మళ్లీ ముణగ దీసుకుంటూ. “అదేం కుదరదు- నిన్నిలా వదిలేస్తే ఇక ఎప్పటికీ ఇండియా టైమింగ్స్ నే ఇక్కడా […]
Continue Reading
సంతకం (కవిత్వ పరామర్శ)-9 “ద్రవభాష” డా||కె.గీత కవితాసంపుటి -వినోదిని ***** వినోదిని -వినోదిని స్త్రీవాద సాహిత్యం మీద ఎంఫిల్ , పీహెచ్డీ చేశారు. గత 12 సంవత్సరాలుగా యోగి వేమన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు శాఖలో పని చేస్తున్నారు. అంతకుముందు ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో సోషల్ డిస్క్రిమినేషన్ ప్రాజెక్ట్, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రాజెక్టు అధికారిగా పనిచేశారు. అంటరానితనం జోగిని వ్యవస్థ పై గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ లో పని చేశారు స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి రైతు ఆత్మహత్యలు […]
Continue Reading
నారీ “మణులు” కనుపర్తి వరలక్ష్మమ్మ -కిరణ్ ప్రభ కనుపర్తి వరలక్ష్మమ్మ 1896, అక్టోబర్ 6న పాలపర్తి శేషయ్య, హనుమాయమ్మ దంపతులకు బాపట్లలో జన్మించారు. ఈమెకు ఐదుగురు సోదరులు, ఇద్దరు సోదరీమణులు. 1909లో కనుపర్తి హనుమంతరావుతో వివాహం జరిగింది. ప్రముఖ మాసపత్రిక గృహలక్ష్మిలో 1929 నుంచి 1934 వరకు ధారావాహికంగా శారదలేఖలు అన్న శీర్షకతో అనేక సమస్యలు చర్చిస్తూ రాసారు. తరువాత శారదలేఖలు అన్న పేరుతో పుస్తకంగా ప్రచురించేరు. ఆధునిక భావాలు గల శారద పాత్ర ద్వారా స్త్రీలని […]
Continue Reading
నారిసారించిన నవల-20 -కాత్యాయనీ విద్మహే లత రాగజలధి నవల తొలి ప్రచురణ 1960 లో వచ్చింది. దాని లోపలి కవర్ పేజీలో ‘ ఈ రచయిత్రి నవలలు’ అనే శీర్షిక కింద ఆరు నవలలు పేర్కొనబడ్డాయి. వాటిలో ఒకటి ‘జీవనస్రవంతి’. మూడుతరాల జీవితాన్ని చుట్టుకొని నవల ఇతివృత్తం ప్రవర్తిస్తుంది. 1900 సంవత్సరంలో రాజా పుట్టుకతో ప్రారంభమై అతని కూతురు పెళ్లయి […]
Continue Reading
1871 క్రిమినల్ ట్రైబల్ యాక్ట్ -రమేశ్ కార్తీక్ నాయక్ అది 1871 వ సంవత్సరం భారతదేశమంతా బ్రిటిష్ పాలనలో ఉంది. ఎటూ చూసినా వారి వాహనాలు, జెండాలు కనిపించేవి. ఆ యేడు బ్రిటిషర్లు క్రిమినల్ ట్రైబల్ యాక్ట్ ని ప్రవేశపెట్టారు. మొదట అది ఉత్తర భారతదేశ భాగానికే పరిమితమైంది. తర్వాత బెంగాల్, మద్రాసు, 1911 వ సంవత్సరం చివరి దశలో భారతదేశంలో వివిధ రాష్ట్రాల దాకా ఆ యాక్ట్ ప్రభావం సాగింది. బ్రిటిషర్లు ఎక్కడికక్కడ తమ బలగాలను పంపించి […]
Continue Reading
పెంచిన ప్రేమ -అనసూయ కన్నెగంటి తల్లికోడి పెరడు అంతా తిరుగుతూ ఆహారాన్ని చూడగానే “క్కొ..క్కొ..క్కొ..” అంటూ పిల్లల్ని పిలుస్తూంది. అప్పటిదాకా కబుర్లు చెప్పుకుంటున్న కోడిపిల్లలు తల్లి పిలుపు విన్న వెంటనే ..” అమ్మ పిలుస్తూంది..అమ్మ పిలుస్తూంది “ అని అరుస్తూ గోల గోలగా ఒకరితో ఒకరు పోటీలు పడి మరీ పరిగెత్తుకుంటూ వాళ్లమ్మ దగ్గరకు వెళుతున్నాయి. ఆ పిల్లల్లో నాలుగు బాతు పిల్లలు కూడా ఉన్నాయి. అవి కోడిపిల్లల అంత […]
Continue Reading
జీవితమే నవీనం అనుభవాలు -జ్ఞాపకాలు-9 -వెనిగళ్ళ కోమల నవీన మెడిసిన్ పూర్తవుతుండగా హేమంత్ తో వివాహం జరిగింది. అతను నిజాం కాలేజి గ్రాడ్యుయేట్. ఇండియన్ ఎంబసీ, వాషింగ్టన్ లో ఉద్యోగిగా ఉన్నాడు. అతను ప్రపోజ్ చేసిన మీదట నవీన ఇష్టపడింది. అతను సెలవులకు హైదరాబాద్ వచ్చి ఉన్నాడు. ఇన్నయ్యకు ఆ పెండ్లికి అభ్యంతరం లేకపోయింది. జనవరి 12, 1988న రిజిస్టర్ వివాహం జరిగింది. జూబ్లీహిల్స్ క్లబ్ లో డిన్నర్ ఇచ్చాము. వ్యవధి లేకపోవటాన నా వాళ్ళంతా ఊళ్ళ […]
Continue Reading
నడక దారిలో-3 -శీలా సుభద్రా దేవి ఇంటి పెద్దదిక్కు నాన్నగారు వెళ్ళిపోయాక కుటుంబం లో మార్పు వచ్చింది.వీథివరండా లో ఉన్న బల్ల ఖాళీ ఐపోయింది.బల్లే కాదు ఇల్లంతా కూడా ఖాళీయే.పెద్ద మామయ్య అమ్మచేతిలో పెట్టిన కొద్ది పాటి సొమ్ము కూడా ఖాళీయే. ఆరో తరగతి చదువుతున్న నేను మళ్ళీ బడికి వెళ్ళలేదు. ఆర్థిక పరిస్థితి అస్తవ్యస్తం ఐనప్పుడో, కుటుంబం సంక్షోభంలో ఉన్నప్పుడో ముందుగా మాన్పించేది ఆడపిల్లల చదువులే కదా.ఇంక నాకు అన్నీ సెలవులే. అప్పట్లో […]
Continue Readingఅనుసృజన నిర్మల (భాగం-14) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ “ఇంతసేపయిందేం? ఎక్కడ ఆగిపోయావు?” అంది నిర్మల విసుగ్గా. “దారిలో ఒక చోట నిద్రొస్తే పడుకున్నాను,” అన్నాడు సియారామ్ పొగరుగా. “చాల్లే,టైమెంతయిందో తెలుసా? పదయింది.బజారు అంత దూరమేమీ కాదుగా?” “అవును, గుమ్మంలోనే ఉంది!” అన్నాడు సియారామ్ వ్యంగ్యంగా. ” మర్యాదగా జవాబు చెప్పలేవా? నా సొంత పనిమీదేమైనా పంపించానా నిన్ను?” “అయితే ఎందుకలా పిచ్చిగా వాగుతున్నారు? కొట్టతను అంత సులభంగా ఒప్పుకుంటాడా? ఎంతసేపు వాదించానో ఏమైనా […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-20 -డి.కామేశ్వరి మా అన్నయ్య పెళ్లి 68 లో ఢిల్లీ లో జరిగింది. ఆపెళ్ళికి అప్పటి ప్రధానమంత్రి ఇందిరాగాంధీ, రాష్ట్రపతి, వివి గిరి . మొత్తం ఇందిరాగాంధీ కేబినెట్ మంత్రివర్గం, చీఫ్ జస్టిస్ లాటి పెద్దలు అందరు ఎటెండ్ అయ్యారు. ప్లానింగ్ కమీషన్ మెంబెర్ శ్రీ బుర్ర వెంకటప్పయ్యగారి అమ్మాయి పెళ్లికూతురు. వెంకటప్పయ్యగారు ఆ రోజులలో ఐసిఎస్ అంటే బ్రిటిష్ వారి కాలంలో ఇంగ్లాండ్ వెళ్లి పరీక్షా పాస్ అయి వచ్చి, కలెక్టర్ , సెక్రటరీ […]
Continue Reading
చిత్రం-21 -గణేశ్వరరావు ఈ కళాత్మక చాయా చిత్రం తీసినది పారిస్ కు చెందిన మార్తా (moth art అన్న దానికి బదులుగా ఈ పేరు ను వాడుతుంది ఆమె, అసలు పేరు చెప్పదు). సాధారణమైన రూప చిత్రాలపై ఆమె ఎంత పట్టు సాధించిందో అన్న దానికి ఈ ఫోటో ఒక రుజువు. తన మోడల్స్ హావభావాలను శక్తివంతంగా కెమెరా లో బంధిస్తుంది. ఆమె తీసిన ప్రతీ ఫోటో ఒక కథను చెబుతుంది. ఫోటోలోని అమ్మాయి ఒక్క చూపు […]
Continue Reading
ఆద్యంతం చదివించగలిగే ”గల్పికా తరువు” -శైలజామిత్ర ఇదొక కరోనా సమయం. బయట ప్రపంచంలో ఎవరున్నారో, ఎక్కడున్నారో తెలియని అగమ్యగోచరం. ఉద్యోగాలు, కళలు, చేతివృత్తులు అన్నీ మూతపడ్డాయి. ప్రపంచం నాలుగు గోడల మధ్యకు చేరిందా? లేక ప్రపంచాన్నే నాలుగు గోడలతో మూసేసారా అన్నంత భావన. ఒంటరితనం. లేమితనం. నిర్భంధాల్లో బంధాలు. పలకరింపు లేవు. వీధులన్నీ జంతువులు, పక్షుల పరమయ్యాయి. అడవులు విశాలమయ్యాయి. కొత్త పక్షులతో ఆకాశం మురిసిపోయింది. అంతా నిశ్శబ్ధం. కరోనా కరచాలనంతో బయట ఏమి జరుగుతోందో, […]
Continue Reading
అనుభవాల దారుల్లో… సిలికాన్ లోయ సాక్షిగా- డా||కె.గీత కథల సంపుటిపై సమీక్ష -డా. నల్లపనేని విజయలక్ష్మి ఆంధ్రుల కలల తీరం అమెరికా. గ్రామాలు, పట్టణాలు అనే తేడా లేకుండా ఇంటికొక్కరు ఉన్నత విద్య కోసమో, ఉద్యోగాలను వెతుక్కుంటూనో రెక్కలు కట్టుకొని అమెరికాలో వాలుతున్నారు. అలా వెళుతున్న వారిలో కవులు, రచయితలు కూడా ఉంటున్నారు. వారు తమ అనుభవాలను, అనుభూతులను, సంఘర్షణలను, మాతృభూమి నుండి వెంట తీసుకొని వెళ్ళిన జ్ఞాపకాలను తమ రచనల్లో వ్యక్తీకరించడంతో గత రెండు దశాబ్దాలుగా […]
Continue Reading
విషాద కామరూప -అనురాధ నాదెళ్ల రచనః ఇందిరా గోస్వామి అనువాదంః గంగిశెట్టి లక్ష్మీనారాయణ కేంద్రసాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించిన ‘’విషాద కామరూప’’ నవలా రచయిత్రి ఇందిరా గోస్వామి. ఈ నవలను కామరూప మాండలికంలో ‘’ఊనే ఖోవా హౌదా’’ పేరుతో రాయటం జరిగింది. ఈ అస్సామీ మాండలికం ఎక్కువ మందికి తెలియకపోవటం వలన రచయిత్రి స్వయంగా ‘’ఎ సాగా ఆఫ్ సౌత్ కామరూప” పేరుతో తన నవలను ఇంగ్లీషులోకి అనువదించారు. దానిని గంగిశెట్టి లక్ష్మీ […]
Continue Reading
ఇంత దూరం గడిచాక డా.సి.భవానీ దేవి కవితా సంపుటి పై సమీక్ష -వురిమళ్ల సునంద ఇంత దూరం గడిచాక కూడా మనసులోని బరువును దించుకోక పోతే ఎలా….మాటల మూటను విప్పుకోక పోతే ఎలా.. నలుగురితో పంచుకోకపోతే ఎలా..? ..ఏమో మనం దిగే స్టేషన్ ఎప్పుడు వస్తుందో… అందుకే ఇంత కాలం మనతో కలిసి మెలిసి ప్రయాణించిన వారందరికీ తడి కళ్ళతో ధన్యవాదాలు చెప్పుకుంటూ.. వీలయినంత హాయిగా అందరితో గడిపేస్తూ… నా తర్వాత కూడా ప్రయాణించే వాళ్ళందరికీ/ నా […]
Continue Reading
నా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 20 దగా – కథానేపధ్యం -కె.వరలక్ష్మి 1988లో మేం శ్రీరామ్ నగర్ లో కొత్త ఇంటి గృహప్రవేశం చేసాం. అప్పటికి ఈ కాలనీలో అక్కడొకటి ఇక్కడొకటి వేళ్ళమీద లెక్క పెట్టేటన్ని ఇళ్ళుండేవి. మా ఇంటి ఎదుట ఒక చిన్న తాటాకిల్లు వుండేది. రోడ్లు చిన్నవి కావడం వలన ఆ ఇంటి వాళ్ళు వాకిట్లో మంచాలేసుకుని పడుకుంటే మా వాకిట్లో పడుకున్నట్టే వుండేది. ఆ ఇంటికి ఆనుకుని దక్షిణంవైపు 500 చదరపు […]
Continue Readingరచయిత్రుల కథానికా సాహిత్యంపై వెనకబాటుతనం ప్రభావం -శీలా సుభద్రా దేవి భౌగోళిక, రాజకీయ కారణాల వలన రాష్ట్రమంతటా ఇటీవలకాక యింతకు పూర్వం చాలాకాలంనుండీకూడా అభివృద్ధి ఒకే రకంగా లేదు. తెలుగు మాట్లాడే ప్రాంతం కొంత ఆంగ్లేయుల పాలనలోనూ, మరికొంత నవాబుల పాలనలోనూ వున్న కాలంనుండీకూడా అభివృద్ధి ఎగుడుదిగుడులుగానే వుంటూ వస్తోంది. భౌగోళికంగాకూడా రాష్ట్రం మొత్తం సమతలంగా లేదు. సుమారు సగభాగం దక్కను పీఠభూమిగా వుండి రాళ్ళూ రప్పలతో పూర్తి మెరకప్రాంతంగా వుంది. సముద్ర తీర ప్రాంతం పల్లంలో […]
Continue Readingఆధునికాంధ్ర సాహిత్యంలో స్త్రీవాదం-పురుషరచయితలు-5 పాపినేని శివశంకర్ -డా.సిహెచ్.సుశీల సగం తెరిచిన తలుపు::సాహిత్యాన్ని ఆత్మోన్నతికి సోపానంగా మలచుకున్న పాపినేని శివశంకర్ కథాసంపుటి “సగం తెరిచిన తలుపు”. ఇందులో 16 కథలు ఉన్నాయి. తాత్వికత లేని రచనను ఊహించలేని పాపినేని తాను రాసిన కథల్లో గాని, కవిత్వంలో కానీ జొప్పించిన భావజాలం సాహిత్య ప్రేమికులందరికీ ఒప్పించగలగడం- ఒప్పుకోవాల్సిన అంశం. ‘సుశీల’ అనే కథ ఒక అద్భుతమైన ఆలోచన. మగవాని ఆలోచనా విధానం పై పరోక్ష విమర్శ. సంఘాన్ని నిలదీసి, నిగ్గదీసి, నిర్మొహమాటంగా మరొక్కసారి మనసుతో ఆలోచింపచేసే ఘాటైన విమర్శ. […]
Continue Reading
వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-21) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://www.youtube.com/watch?v=6ewZLQkr0Bw&list=PLHdFd5-IGjrHAy6z3YXWzsv6eHaLOdq6I&index=22 వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-21) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహిక నవలగా 2015 నుంచి 2020 వరకు ప్రచురించబడిన “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల ఊయలలో-3 -చాగంటి కృష్ణకుమారి విజయనగరంలో రాజునాన్నగారింట్లో‘ ‘రాజునాన్నగది’కి ఆనుకొనివున్న సావిట్లో రేడియో వుండేది. న్యాయపతి రాఘవరావుగారు కామేశ్వరి గార్ల పిల్లల “ ఆటవిడుపు” కార్యక్రమానికి “ రారండొయ్ రారండోయ్… పిల్లల్లారా రారండోయ్” పిలుపుని అందుకోవడానికై ఆసావిట్లో మునుముందుగానే అందరూ సమావేశమయ్యేవారు. ఈ రేడియో అన్నయ్యాఅక్కయ్యా “మొద్దబ్బాయీ , చిట్టిబావా , పొట్టిమరదలూ” తో కలసి ఎంత సందడి చేయించే వారో అంతకు పదింతల సందడిని ఈ రెండు కుటుంబాల పెద్దలు ప్రతీవారం చేసేవారు. ఒకసారి వీళ్ళుచేసిన […]
Continue Reading
నందిని సిద్ధారెడ్డినందిని సిధారెడ్డి ప్రముఖ కవి, రచయిత, సామాజిక ఉద్యమకారులు. తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ తొలి అధ్యక్షులు. రచనలు:భూమిస్వప్నం, సంభాషణ, దివిటీ, ప్రాణహిత, ఒక బాధ కాదు, నది పుట్టుబడి, ఇగురం, ఆవర్థనం, ఇక్కడి చెట్లగాలి, నాగేటి చాల్లల్ల (పాటలు), చిత్రకన్ను (కథా సంపుటి) మొ||నవి.
Continue Reading
ఆడియో కథలు “ఇల్లేరమ్మ కతలు“-2 చిన్నారి వాళ్ళమ్మ రచన: డా. సోమరాజు సుశీల పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ***** https://youtu.be/n_66TGyqL3w అయ్యగారి వసంతలక్ష్మిఅయ్యగారి వసంతలక్ష్మి 24.6.1961 నాడు ఆలమూరి సీతాదేవి, ప్రకాశరావు దంపతులకు జన్మించాను. హైదరాబాదులో స్థిరనివాసం. పదవయేటనుండి రేడియో దూరదర్శన్ లకు బాలనటిగా పరిచయమైన నేను తరువాత స్టేట్ బేంకులో పనిచేస్తూ గళకళాకారిణిగా లెక్కకు మిక్కిలిగా రేడియోనాటకాలు టీవీ లకు యింటర్వ్యూవర్ గా డాక్యుమెంటరీలకు గళాన్నిస్తూ వేలాదిగా వాణిజ్యప్రకటనలు ప్రోమోలు బిల్బోర్డులూ చదివిన అనుభవం సొంతం […]
Continue Readingషర్మిలాం “తరంగం” ఏజ్ ఈస్ జస్ట్ ఏ నంబర్ ! -షర్మిల కోనేరు ఏజ్ జస్ట్ ఏ నంబర్ ! ఈ మాట ఇటీవల తరచుగా వినబడుతోంది ! నేను మీడియాలో పనిచేసేటప్పుడు మా రిపోర్టర్లు 50 ఏళ్ళకు పైబడిన వారిగురించి వార్త రాసినప్పుడు 53 ఏళ్ళ వృద్ధుడనో , 52 ఏళ్ళ వృద్ధురాలనో రాసేవారు. అసలు వృద్ధులు అనే పదం వాడొద్దనే దాన్ని. వయోధికులు అని రాయమని చెప్పేదాన్ని . కానీ ఇప్పటికీ వాళ్ళు మారలేదనుకోండి! […]
Continue Reading
“అడుగులు” కథా సంపుటి పై సమీక్ష -జయంతి వాసరచెట్ల ఆధునిక సాహిత్యం లో ఎన్నో ప్రక్రియలు ఉన్నా కథాప్రక్రియకు విశిష్ట స్థానం ఉంది. మన కళ్ళ ముందు అనేక సంఘటనలు జరుగుతూ ఉంటాయి. వాటిని క్రమంగా అక్షరీకరిస్తే కథ అవుతుంది. ఆసక్తికరంగా ఉండి కొంతనిడివితోనే చెప్పవలసిన అంశం చెప్తే అది కథానిక అవుతుంది. సాహిత్యంలో కథానిక ప్రక్రియ కు ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. పాశ్చాత్య సాహితీ సంప్రదాయం నుండి ఆకర్షించబడి మన భాష లోకి వచ్చిన ప్రక్రియ […]
Continue Readingకథాతమస్విని-9 తెలుసుకొనవె చెల్లి రచన & గళం:తమస్విని **** https://youtube.com/watch?v=Ije3QvFKm2M&feature=share తమస్విని -నా పేరు పద్మజ . తమస్విని అనే కలం పేరుతో కవితలు , కథలు రాస్తుంటాను. 2013 నించి కౌముది డాట్ నెట్ లో సంసారంలో సరిగమలు శీర్షికతో కథలు రాస్తున్నాను . మాది గుంటూరు జిల్లా లోని చింతలపూడి అనే గ్రామం . MA Political science చదివాను. హైద్రాబాద్ లో నివాసం. మా వారు ప్రముఖ రచయిత శ్రీ మల్లాది వెంకటకృష్ణ […]
Continue Reading
చంద్రిక కథ -పి.జ్యోతి వీరేశలీంగం పంతులు గారిని ప్రధాన పాత్రగా చూపే సుబ్రహ్మణ్య భారతి గారి తమిళ అసంపూర్తి. చంద్రిక కథ తమిళ మహాకవి సుబ్రహ్మణ్య భారతి అరవంలో వ్రాసిన అసంపూర్ణ నవల. ఈ నవలను గోపాల, కృష్ణ, రాఘవన్ అనే ముగ్గురు మిత్రులు తెలుగులోకి అనువాదం చేసారు. నార్ల గారు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పక్షంగా కందుకూరి వీరేశలింగం జీవిత సాహిత్యాలను గూర్చి 1968 […]
Continue Readingచిన్నిపిట్ట పెద్ద మనసు -ఆదూరి హైమావతి పూర్వం ఒకాడవిలో చెట్లమీద చాలా పక్షులు గూళ్ళు కట్టుకుని నివసి స్తుండేవి.అక్కడి నాగావళీ నదీ సమీపాన ఒక పెద్ద బూరుగు చెట్టు ఉండే ది.దానికొమ్మలు బాగా పైకి పెరిగి చాలా చెట్లకంటే ఎత్తుగా ఉండేది. దానిపై కొమమ్మీద ఒక కాకి కర్రలతో గూడు కట్టుకుని నివసించేది.అది రోజూ తన గూడు నుంచీ క్రింద కొమ్మ ల మీద ఉన్న పక్షులను హేళనగా చూస్తూ “క్రింది వారంతా బావున్నారా! నేనూ కాకమ్మను, […]
Continue Reading
ప్రముఖ రచయిత్రి శ్రీమతి ఇంద్రగంటి జానకీబాల గారితో నెచ్చెలి ముఖాముఖి -డా||కె.గీత ఇంద్రగంటి జానకీబాల గారు ప్రముఖ రచయిత్రి, గాయని. వీరు ఆరు కథాసంపుటాలు, పన్నెండు నవలలు, ఒక కవితా సంపుటి ప్రచురించారు. సినీనేపథ్య గాయనుల జీవిత విశేషాలతో కూడిన పరిశోధన గ్రంథం “కొమ్మా కొమ్మా కోయిలమ్మా” వంటివెన్నో వెలువరించారు. జానకీబాల గారు డిసెంబరు 4, 1945న రాజమండ్రిలో జన్మించారు. వీరి తల్లిదండ్రులు శ్రీ సూరి రామచంద్రశర్మ, శ్రీమతి లక్ష్మీనరసమాంబ. వీరు తణుకులోని సీతామహాలక్ష్మి జిల్లాపరిషత్ బాలికోన్నత […]
Continue Reading
గంగ ఎక్కడికెళుతోంది? జయకాంతన్ తమిళ నవలకు జిల్లేళ్ళ బాలాజీ తెలుగు అనువాదం -పి.జ్యోతి గంగ ఎక్కడికెళుతోంది?…. ఇది తమిళంలో వ్రాసిన “గంగై ఎంగే పోగిరాళి”? అనే జయకాంతన్ గారి నవలకు తెలుగు అనువాదం. దీన్ని జెల్లేళ్ళ బాలాజీ గారు అనువాదం చేసారు. 2017 లో విశాలాంధ్ర లో ఇది డైలీ సీరియల్ గా వచ్చింది. పుస్తక రూపంలో 2019 లో వచ్చిన రచన ఇది. జయకాంతన గారు చాలా ఏళ్ళకు ముందు “అగ్నీ ప్రవేశం” అనే ఒక […]
Continue Readingరచయిత్రుల కథానికలలో భాషాపరిణామం -శీలా సుభద్రా దేవి వందేళ్ళ తెలుగు కథానికా ప్రస్థానంలో రచయిత్రుల కథానికల్లోని భాష కాలక్రమేణా ఏవిధంగా, ఏ రకమైన మార్పులకు లోనైందీ, నాటినుండి నేటివరకూ సామాజిక జీవితంలోని మార్పులు భాషపై ఏ రకంగా ప్రభావం చూపాయనే విషయాల్నీ, నా పరిశీలనాంశాలనూ ఈ వ్యాసంలో ప్రస్తావించదలిచాను. ఏ కాలంలో జీవిస్తున్న రచయిత్రి రచనలపై ఆనాటి కాలమాన పరిస్థితుల ప్రభావం ప్రతిబింబించటం సహజం అనేది ప్రతితరంలోనూ గమనించగలం. తొలితరం కథారచయిత్రులు సుమారు పదిహేనుమంది వరకూ ఉన్నట్లు […]
Continue Reading
బుజ్జీ ..! -కృష్ణ గుగులోత్ అప్పడే పర్సుకుంటున్న లేల్యాత ఎండలో ఆత్రంగా తుమ్మకాయల్ని ఏరుకుంటున్నడు లక్పతి.కొద్దిసేపయ్యాక తలకు సుట్టుకున్న తువ్వాలిప్పి ఏరిన తుమ్మకాయల్ని మూటగట్టుకొని సెల్కల్లో ఉన్న తమ గొర్ల- మేకలమందవైపుసాగిండు. మందతానికొచ్చాక “బుజ్జీ.!”అని తనగారాల మేకపోతుకు కేకేసిండు,గంతే ఒక్కపాలి దిగ్గునలేచి లక్పతి ముందు వాలిపోయింది ‘బుజ్జి’, తొందరగా తువ్వాలిప్పమన్నట్టుగా నానా హడావిడి సేస్తున్న బుజ్జితో.,”ఏహే ! థమ్ర, తార్వాసుతో కాఁయ్ లాయొజకోన్ ! ఇదె ఖో “! (“ఏహే ! ఆగరా..! నీకోసమే కదా దీస్కొచ్చింది, […]
Continue Readingఅనుసృజన నిర్మల (భాగం-13) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ ఈమధ్య రోజూ ఏదో ఒక విషయానికి నిర్మలా , రుక్మిణీ పోట్లాడుకుంటూనే ఉన్నారు.నగలు దొంగతనమైనప్పట్నుంచీ నిర్మల స్వభావంలో పూర్తిగా మార్పు వచ్చింది.ఒక్కొకా పైసా కూడబెడుతోంది.సియారామ్ మిఠాయి కావాలని ఎంత ఏడ్చి రాగాలు పెట్టినా కొనటం లేదు. వాడి కోరికలే కాదు ఆమె తన అవసరాలకి కూడా డబ్బు ఖర్చు పెట్టటం లేదు.చీర పూర్తిగా చిరుగులు పట్టేదాకా కొత్తది కొనదు.నెలల తరబడి తలనూనె తెప్పించదు.ఆమెకి తమలపాకులంటే […]
Continue Reading
చిత్రలిపి ప్రకృతి భక్షకుడు -మన్నెం శారద ఏ ఉదయమొ పచ్చగాలి పీల్చుకుందామని గంపెడాశతో ఇంటిముందు పంచసంపెంగ చెట్టు అరుగు మీద ఆశతో కూర్చుంటానా ….ఏవీ మునుపటి చల్లటి గాలులు !ఏవీ ఆ పూలతావులు !అటూఇటూ ఎడాపెడా ఆకాశంలోకి పెరిగిన కాంక్రీటు జైళ్ళమధ్య నా కొంప నేలకి అతుక్కుపోయి నిర్భాగ్యం గా చూస్తున్నది ప్రేమరంగరించి పెంచిన మొక్కలిప్పుడు పువ్వు లేక ,పిందెలేక చావలేక బ్రతకలేక ..ముడుచుకున్న బూడిదరంగు ఆకులతో దీనంగా నా వైపు నిస్తేజంగా చూస్తుంటాయి .తలదించుకుని ,తలవంచుకుని గుక్కెడు కాఫీ గటగటా మింగుతున్నవేళ … గుండెలమీద గునపం పోటులా టకాటకా శబ్దం !దేవుడా …అనుకుంటుండగానే తారురాసిన మొహానికి తగరపుబిళ్ళలు అతికించుకున్నట్లు కళ్ళని పళ్ళని మెరిపించుకుంటూ వాడు రానేవస్తాడు ! పెళ్ళాం మరీమరీ ఖర్చుపెట్టేహక్కులేదని గట్టివార్ణింగ్ ఇచ్చి న అయిదొందలనోటు గంజి పెట్టి ఇస్త్రీ చేసిన గ్లాస్కో జేబులో పెట్టుకుని “మీ కాఫీ వాసన అక్కడకొస్తుందనుకోమ్మా […]
Continue Reading
గజల్ -జ్యోతిర్మయి మళ్ళ ప్రేమే భ్రమయని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు భ్రమయే బ్రతుకని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు తడిపొడి మాటలు పొడిపొడి ప్రేమను కప్పేస్తే అది మేకప్పేనని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు ఎడారి మనసుకు ఒయాసిస్సులా కనిపిస్తుందది ఎండమావియని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు సుఖాలవేటలొ ప్రేమను వెతికీ దుఃఖాలకె అది అడ్రస్సవునని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు చరమాంకమె కద మరణం అంటే ప్రేమలొ పడితే మరునిముషమె అని తెలియనివాళ్ళు పిచ్చివాళ్ళు ***** జ్యోతిర్మయి మళ్లజ్యోతిర్మయి మళ్ళ బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి. తొలి తెలుగు గజల్ వాగ్గేయకారిణి. హిందీ […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల సందడి-19 -డి.కామేశ్వరి నేను గత రెండేళ్ల నించి ఈ ఇంట్లోకి వచ్చిందగ్గర నించి బెడ్ మీద కూర్చుని యోగ చేస్తున్నా కింద కూర్చోలేక . నా ఎదురుగా డ్రెస్సింగ్ టేబుల్ అద్దం నిలువెత్తుది వుంది. నేను కపాలభాతి చేస్తూ కన్నార్పకుండా రెండు మూడు నిముషాలు తదేకంగా ఎదుట అద్దం వైపు నా వైపు దృష్టి ఉంచి చేసేదాన్ని. మూడునిమిషాలు అయ్యాక కళ్ళు ముసుకు విశ్రాంతి ఇచ్చేదాన్ని . కళ్ళుమూసుకోగానే అద్భుతంగా ఎదురుగా నా బొమ్మ నీడ […]
Continue Reading
బహుళ-8 తల ఎత్తని కస్తూరి’ ఇల్లిందల సరస్వతీదేవి కథ – జ్వలిత కథలు ఎక్కడి నుండో మొలుచుకురావు. మనుషుల జీవితానుభవాలు, అనుమానాలు, అవమానాలు, కలలు కలిసి ఊహలతో అల్లుకునే ఒక అందమైన ఎంబ్రాయిడరీ వంటివి కథలు. నైపుణ్యం గల కళాకారులు రంగు రంగుల దారాలతో కుట్టుపూలు కుట్టినట్టుగా కథకులు కథలు అల్లుతారు. అందులో కథయిత్రులు అయితే జీవితానుభవమా కల్పితమా తేడా తెలియకుండా కథారచన చేస్తారు. భయం కలిగించి, బాధాకర ఇతివృత్తాలను కథలల్లి, సహనంతో ఓర్పుతో సహించమని చెప్పి […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం నా కళ్లతో అమెరికా అలాస్కా -డా||కె.గీత భాగం-8 మధ్యాహ్నం లంచ్ అంటూ ఏవీ తినలేదేమో సాయంత్రానికే అందరికీ కరకరా ఆకలి వెయ్యసాగింది. కొండ పైనున్న మా బసకి మా బస్సు మలుపు తిరిగే రోడ్డు దగ్గిర ఏవో రకరకాల హోటళ్లు ఉండడం చూసేం. మరో అరగంటలో పిల్లల్ని హోటల్లో దించేసి కాస్త మొహాలు కడుక్కుని కొండ దిగువకి వెళ్తున్న బస్సు పట్టుకుని ఆ ప్రాంతానికి వచ్చాము. ప్రధాన రోడ్డు పక్కన ఉన్న సర్వీసు రోడ్డుని మీద […]
Continue Readingజ్ఞాపకాల ఊయలలో-2 -చాగంటి కృష్ణకుమారి మానాన్న బడికి నాతోపాటూ వచ్చి జడుసుకొనేలా భయంకరంగా వున్న హెడ్మాస్టర్ గారిదగ్గర కూర్చోపెట్టి వారు నాతో ముచ్చటలాడేలా చేసి నా భయం పోగెట్టాడని చెప్పాకదా ! ఇంతకు పదింతలు భయాందోళనలను చెందిన సంఘటన ఒకటుంది. ఆ ఉదంతంలోనూ నాన్నదే ప్రధాన భూమిక. అప్పుడు నాకు మూడేళ్లు నిండి నాలుగో ఏడు నడుస్తూ వుండవచ్చు .అంటే బడి మెట్లు ఇంకా ఎక్కడం మొదలవలేదు. ఎందుకంటే ఆరోజులలో ఈ ‘కెజీ’ చదువులు లేవు.ఏంచక్కా పరుగులుపెడుతూ […]
Continue Readingనడక దారిలో-2 -శీలా సుభద్రా దేవి “నాన్న మీద కవితలు మీరు రాసిన వేమైనా ఉన్నాయా” అని “నాన్న పదం” సంకలనం కోసం ఘంటశాల నిర్మల గారు అడుగుతే ‘లేవు ‘అన్నప్పుడు ‘ఏదైనా రాయండి’ అన్నారు ఒక్క జ్ణాపకాన్ని నాకు ఇవ్వని నాన్నగురించి ఏమి రాస్తాను. నాకు ఊహ తెలిసే సరికే జబ్బు తో ఉన్నారు.అమ్మ వంటి మీద నగలతో సహా అంతా కరిగి పోయింది.మరీమరీ మెదడు మడతలని విప్పగా ఆదివారాలు త్రినాధ స్వామి వ్రతం చేసేవారు […]
Continue Readingఆడియో కథలు “ఇల్లేరమ్మ కతలు“-1 శ్రీగణేశా! ఈశా! రచన: డా. సోమరాజు సుశీల పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ***** https://youtu.be/GDI9Vh2oeHQ అయ్యగారి వసంతలక్ష్మిఅయ్యగారి వసంతలక్ష్మి 24.6.1961 నాడు ఆలమూరి సీతాదేవి, ప్రకాశరావు దంపతులకు జన్మించాను. హైదరాబాదులో స్థిరనివాసం. పదవయేటనుండి రేడియో దూరదర్శన్ లకు బాలనటిగా పరిచయమైన నేను తరువాత స్టేట్ బేంకులో పనిచేస్తూ గళకళాకారిణిగా లెక్కకు మిక్కిలిగా రేడియోనాటకాలు టీవీ లకు యింటర్వ్యూవర్ గా డాక్యుమెంటరీలకు గళాన్నిస్తూ వేలాదిగా వాణిజ్యప్రకటనలు ప్రోమోలు బిల్బోర్డులూ చదివిన అనుభవం సొంతం […]
Continue Readingనారిసారించిన నవల-18 -కాత్యాయనీ విద్మహే 1950 వ దశకంలో ప్రారంభమైన లత నవలా రచన 1960 వ దశకంలో వేగంపుంజుకొంది. 1960 ఫిబ్రవరి లో ‘ఎడారి పువ్వులు’(ఆదర్శగ్రంథమండలి) నవల వచ్చింది. మళ్ళీ ఆగస్టు నెలలో ‘రాగ జలధి’ నవల వచ్చింది. ఈ ఆరు నెలల వ్యవధిలో ఆమె వ్రాసిన నవలలు అయిదు.రాగజలాధి నవలలో ‘ఈ రచయిత్రి నవలలు’ అనే […]
Continue Reading
జండర్ చైతన్య స్థాయిని పెంచే ఎస్. జయ కథలు – ప్రొ|| కె.శ్రీదేవి తెలుగు కథాసాహిత్యం వస్తుపరంగా ఎంతో వైవిధ్యాన్ని ప్రదర్శిస్తున్నాయి. కానీ రూప పరంగా అంత వైవిధ్యం కనిపించటం లేదు. అయితే కొంతమంది రచయితలు చాలా చేతనా పూరితంగా శిల్పపరమైన వైవిధ్యం కోసం తపించి రాశారు. అటువంటి వాళ్ళలో యస్. జయ కూడా ఒకరు. ఎస్. జయ ’రెక్కలున్నపిల్ల’, ’నిజం’ ’అన్వేషణ’, ’అమ్మ మనసు’ ’అమ్మా నాన్న నన్ను చంపేయండి’, ’ఇంకానా.. ఇకపై చెల్లదు’, ’కన్నీళ్లు’, […]
Continue Reading
బొట్టెట్టి -అనురాధ నాదెళ్ల ‘’బొట్టెట్టి’’ కథల పుస్తకం రచయిత్రి చంద్రలతగారికి పరిచయం అక్కరలేదు. తానా వారు 1997లో మొదటిసారిగా పెట్టిన నవలల పోటీలో ఆమె రాసిన ‘’రేగడివిత్తులు’’ నవల బహుమతి పొందిందన్నది ఆమె పేరు పరిచయమున్న అందరికీ తెలిసున్న విషయం. ఆమె నడుపుతున్న ‘’ప్రభవ’’ పిల్లల ప్రపంచానికి ఒక కానుక. పిల్లల సహజ కుతూహలాల్ని అర్థం చేసుకుంటూ ప్రకృతి ఒడిలో వారి ఎదుగుదలకు పునాదులు వేస్తున్న సరికొత్త ప్రపంచం అది. బొట్టెట్టి కథా సంపుటిలో పదమూడు కథలున్నాయి. […]
Continue Readingవెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-20) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://www.youtube.com/watch?v=SJ57oG6EDjQ&list=PLHdFd5-IGjrHAy6z3YXWzsv6eHaLOdq6I&index=20 వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-20) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహిక నవలగా 2015 నుంచి 2020 వరకు ప్రచురించబడిన “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది […]
Continue Reading
వినిపించేకథలు-3 శివరాజు సుబ్బలక్ష్మిగారి కథ గళం: వెంపటి కామేశ్వర రావు ***** వెంపటి కామేశ్వర రావువెంపటి కామేశ్వర రావు తమ వినిపించేకథలు యు ట్యూబ్ చానల్ ద్వారా సుప్రసిద్ధ రచయితల/రచయిత్రుల కథలు వినిపిస్తూ శ్రోతల మన్ననలు పొందుతున్నారు. ప్రయివేట్ సెక్టార్ లో పర్సనల్ మేనేజర్ గా సుదీర్ఘకాలం సేవలందించిన వీరు తమ విశ్రాంత జీవితం లో తమకిష్టమైన అభిరుచులకు మెరుగులు దిద్దుకుంటున్నారు.ఆకాశవాణి లో casual news reader,auditioned drama artist. గతంలో దూరదర్శన్ లోనూ న్యూస్ రీడర్ […]
Continue Reading
ఆద్యంతం చదివించగలిగే ”గల్పికా తరువు” -శైలజామిత్ర ఇదొక కరోనా సమయం. బయట ప్రపంచంలో ఎవరున్నారో, ఎక్కడున్నారో తెలియని అగమ్యగోచరం. ఉద్యోగాలు, కళలు, చేతివృత్తులు అన్నీ మూతపడ్డాయి. ప్రపంచం నాలుగు గోడల మధ్యకు చేరిందా? లేక ప్రపంచాన్నే నాలుగు గోడలతో మూసేసారా అన్నంత భావన. ఒంటరితనం. లేమితనం. నిర్భంధాల్లో బంధాలు. పలకరింపు లేవు. వీధులన్నీ జంతువులు, పక్షుల పరమయ్యాయి. అడవులు విశాలమయ్యాయి. కొత్త పక్షులతో ఆకాశం మురిసిపోయింది. అంతా నిశ్శబ్ధం. కరోనా కరచాలనంతో బయట ఏమి […]
Continue Readingదాత -అనసూయ కన్నెగంటి రాఘవాపురం అనే ఊర్లో రామయ్య అనే ఒక రైతు ఉండేవాడు. ఆ రైతుకి ఒక అలవాటు ఉండేది. అదేమిటి అంటే తన పొలంలో ఏ రకమైన పంట పండినా అందులో పదవ వంతు పంటను పేదలకు పంచిపెట్తటం. అలా పంచిన తర్వాతే మిగతా పంటను తన కుటుంబ అవసరాలకు వాడుకునే వాడు. అతనికి ఉన్న ఈ అలవాటుని భార్యాపిల్లలూ కూడా ఇష్టపడేవారు. అయితే ఒకసారి పంట కోతకు వచ్చే సమయానికి బాగా వర్షాలు […]
Continue Reading
అనేక ఆకాశాలు- స్త్రీల కథలు -వురిమళ్ల సునంద అనేక ఆకాశాలు ఈ ఒక్క మాట చాలు..ఆలోచింప జేయడానికి, అందులో ఏముందో తెలుసుకోవాలనే కుతూహలం కలగడానికి… సమాజంలో స్త్రీలను ఏ దృష్టితో చూస్తున్నారు వారి పట్ల ఎలా స్పందిస్తున్నారు. స్త్రీలు తాము గడుపుతున్న జీవితం ఎలా ఉంది. వారు ఎలాంటి సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నారు.. ఆధిపత్య సమాజంలో అనేకానేక అసమానతల నడుమ అస్తిత్వం కోసం వాళ్ళు తీసుకున్న నిర్ణయాలు,ఏం మార్పు రావాలని కోరుకుంటున్నారో ఈ కథల్లో ఆవిష్కరించారు. ఇందులో ఉన్న కథలన్నీ కాల్పనికాలు కావు. సమాజంలో మనకు […]
Continue Readingఆధునికాంధ్ర సాహిత్యంలో స్త్రీవాదం-పురుషరచయితలు-5 పాపినేని శివశంకర్ -డా.సిహెచ్.సుశీల సగం తెరిచిన తలుపు::సాహిత్యాన్ని ఆత్మోన్నతికి సోపానంగా మలచుకున్న పాపినేని శివశంకర్ కథాసంపుటి “సగం తెరిచిన తలుపు”. ఇందులో 16 కథలు ఉన్నాయి. తాత్వికత లేని రచనను ఊహించలేని పాపినేని తాను రాసిన కథల్లో గాని, కవిత్వంలో కానీ జొప్పించిన భావజాలం సాహిత్య ప్రేమికులందరికీ ఒప్పించగలగడం- ఒప్పుకోవాల్సిన అంశం. ‘సుశీల’ అనే కథ ఒక అద్భుతమైన ఆలోచన. మగవాని ఆలోచనా విధానం పై పరోక్ష విమర్శ. సంఘాన్ని నిలదీసి, నిగ్గదీసి, నిర్మొహమాటంగా మరొక్కసారి మనసుతో ఆలోచింపచేసే ఘాటైన విమర్శ. […]
Continue Readingషర్మిలాం “తరంగం” ఏజ్ ఈస్ జస్ట్ ఏ నంబర్ ! -షర్మిల కోనేరు ఏజ్ జస్ట్ ఏ నంబర్ ! ఈ మాట ఇటీవల తరచుగా వినబడుతోంది ! నేను మీడియాలో పనిచేసేటప్పుడు మా రిపోర్టర్లు 50 ఏళ్ళకు పైబడిన వారిగురించి వార్త రాసినప్పుడు 53 ఏళ్ళ వృద్ధుడనో , 52 ఏళ్ళ వృద్ధురాలనో రాసేవారు. అసలు వృద్ధులు అనే పదం వాడొద్దనే దాన్ని. వయోధికులు అని రాయమని చెప్పేదాన్ని . కానీ ఇప్పటికీ వాళ్ళు మారలేదనుకోండి! […]
Continue Readingమహాభాగ్యం -ఆదూరి హైమావతి పావన దేశానికి రాజు పరిమళవర్మ .వారిపూర్వుల్లా ధర్మపాలనచేస్తూ పేద ప్రజలను కన్నబిడ్డల్లా చూసుకునే వాడు. రాజ్యం సుఖిక్షంగా ఉండటాన పరిమళవర్మకు తగినపని లేకపోయింది. రాజ్యపాలన కూడా తగిన మంత్రివ ర్యు లుండటాన వారికే అన్నీ వదిలేసి, సోమరిగా మారాడు. క్రమంగా కూర్చుని తినటాన స్థూలకాయం వచ్చింది. లేచి ఏ పనీ చేయలేక పోయేవాడు. రోజంతా సింహాసనం మీదో, హంస తూలికాతల్పంలోనో గడిపే వాడు. ఎవ్వరికీ మహారాజుకు తన దినచర్య గురించీ చెప్పే ధైర్యంలేక […]
Continue Reading
జీవితమే నవీనం అనుభవాలు -జ్ఞాపకాలు-8 -వెనిగళ్ళ కోమల రాజు పుట్టుక గురించి నాకొక గట్టి విశ్వాసం ఉన్నది. నేను, కనకమణి స్కూలు లైబ్రరీకి ఇంగ్లీషు పుస్తకాలు కొనటానికి ఒకనాడు ఆబిడ్స్ వెళ్లాము. పుస్తకాలు సెలక్షన్ అయ్యింది. లంచ్ చేద్దామని నిజాం కాలేజికెదురుగా ఉన్న ఓరియంట్ రెస్టారెంట్ కి వెళ్ళాము. పదార్ధాలు ఆర్డరిచ్చి మాట్లాడుకుంటున్నాము. నాలో అతిసన్నని కదలిక అనిపించింది. గర్భం సూచన అది అనిపించింది. భోజనం సహించలేదు. ఓరియంట్ రెస్టారెంట్ కి ఒక ప్రత్యేకత ఉండేది. ఎలీట్, […]
Continue Readingనా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 20 సర్పపరిష్వంగం – కథానేపధ్యం -కె.వరలక్ష్మి నా చిన్నప్పుడు మా ఇంటి వెనక వీధిలో పెద్ద తాటాకిల్లు వుండేది. ఆ ఇంటి యజమాని ఆయుర్వేదం మందులు అమ్మడానికి తరచుగా పడమటికి (రాయలసీమవైపు) వెళ్తూండేవాడు. మా వీధిలో చాలా కాపు కుటుంబాల్లో ఆయుర్వేద గుళికలు తయారుచేస్తూ వుండేవారు. అలా అమ్మడానికి వెళ్ళేవాళ్ళు ఆరేసినెలలు, ఇంకా పైన తిరిగి వచ్చేవారు. మధ్యలో అప్పుడప్పుడు ఓ కార్డురాసి క్షేమం తెలిపి పదో పరకో పంపిస్తూ వుండేవారు. […]
Continue Reading
అబలల ఆర్తనాదాలకు అక్షర రూపం “ఎర్రగాలు” -సరోజన ఇది ఒక అమీన కథఇది ఒక వేశ్య గాథఇది ఒక విధవ వ్యథఇది మనువు మాయాజాలపు ఉరులకు చిక్కి ఉక్కిరిబిక్కిరవుతున్న ఉవిదల కన్నీటి ఊట. ఇది పురుషాధిక్యపు కబంధ హస్తాల్లో యిరికి అతలాకుతలమౌతున్న అతివల పదునెక్కినతూట.ఇది అడుగడుగునా దగా పడుతున్న అతివల ఆక్రందనలను బాపే, ఆక్రోశాల అక్షరాల మూట అభ్యుదయ కవి కూకట్ల తిరుపతన్న రాసిన ఎర్రగాలు కవితా సంపుటిలో అబలల అంతరంగ వ్యథను, అతివలపై జరుగుతున్న అరాచకాలను, ఎంతో ఆవేదనతో […]
Continue Reading
సంతకం (కవిత్వ పరామర్శ)-8 సతీష్ చందర్ -పంచమవేదం -వినోదిని ***** https://youtu.be/nb1g2yfQBNU వినోదిని -వినోదిని స్త్రీవాద సాహిత్యం మీద ఎంఫిల్ , పీహెచ్డీ చేశారు. గత 12 సంవత్సరాలుగా యోగి వేమన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు శాఖలో పని చేస్తున్నారు. అంతకుముందు ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో సోషల్ డిస్క్రిమినేషన్ ప్రాజెక్ట్, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రాజెక్టు అధికారిగా పనిచేశారు. అంటరానితనం జోగిని వ్యవస్థ పై గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ లో పని చేశారు స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి రైతు […]
Continue Readingకథాతమస్విని-8 నాకూ పెళ్ళాం కావాలి రచన & గళం:తమస్విని **** https://youtu.be/-PoDk2KgNUs తమస్విని -నా పేరు పద్మజ . తమస్విని అనే కలం పేరుతో కవితలు , కథలు రాస్తుంటాను. 2013 నించి కౌముది డాట్ నెట్ లో సంసారంలో సరిగమలు శీర్షికతో కథలు రాస్తున్నాను . మాది గుంటూరు జిల్లా లోని చింతలపూడి అనే గ్రామం . MA Political science చదివాను. హైద్రాబాద్ లో నివాసం. మా వారు ప్రముఖ రచయిత శ్రీ మల్లాది వెంకటకృష్ణ మూర్తి. […]
Continue Reading
నందిని సిద్ధారెడ్డినందిని సిధారెడ్డి ప్రముఖ కవి, రచయిత, సామాజిక ఉద్యమకారులు. తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ తొలి అధ్యక్షులు. రచనలు:భూమిస్వప్నం, సంభాషణ, దివిటీ, ప్రాణహిత, ఒక బాధ కాదు, నది పుట్టుబడి, ఇగురం, ఆవర్థనం, ఇక్కడి చెట్లగాలి, నాగేటి చాల్లల్ల (పాటలు), చిత్రకన్ను (కథా సంపుటి) మొ||నవి.
Continue Reading
నారీ “మణులు” కందుకూరి రాజ్యలక్ష్మి -కిరణ్ ప్రభ కందుకూరి రాజ్యలక్ష్మమ్మ (నవంబరు 5, 1851 – ఆగష్టు 11, 1910) ప్రముఖ సంఘ సేవకురాలు. సంఘసంస్కర్త కందుకూరి వీరేశలింగం గారి భార్యామణి. నవంబరు 5, 1851 తేదీన తూర్పు గోదావరి జిల్లా, కంతేరు గ్రామంలో జన్మించారు. అసలు పేరు బాపమ్మ. ఈమె తల్లిదండ్రులు అద్దంకి పట్టాభిరామయ్య, కొండమాంబ. ఈమె 8వ యేట కందుకూరి వీరేశలింగంతో వివాహం జరిగింది. అప్పటికి వీరేశలింగం గారి వయసు 12 సంవత్సరాలు. భర్తకి […]
Continue Reading
చిత్రం-20 -గణేశ్వరరావు ఛాయా చిత్రాలు..ఫోటోలు షూట్ చేయడానికి, వాటిని పోస్ట్ చేయడానికి మధ్య ఎంతో తతంగం విధిగా చోటు చేసుకుంటుంది. ఒకప్పుడయితే ఫోటోలు తీసిన వెంటనే వాటిని పంపేవారు, పత్రికలు యథాతథంగా వాటినే ప్రచురించేవి. ఇప్పుడు ఫోటో చూడగానే తెలిసిపోతోంది, ఫోటో షాప్ ధర్మమా అని అది ఎంత మారిపోయిందో!ఎవరైనా చెబుతారు – ఫోటోగ్రఫీ ప్రక్రియలలో నీటి అడుగున ఫోటోలు తీయడం (underwater ఫోటోగ్రఫీ) ఎంత కష్టమైనదో అని. కారణాలు ఊహించగలరు. ముందు మీకు ఒక ఆరితేరిన మోడల్ దొరకాలి, నీళ్ళలో మునిగినప్పుడు […]
Continue Reading
“న్యాయం కావాలి” రచయిత్రి శ్రీమతి డి.కామేశ్వరి గారితో నెచ్చెలి ముఖాముఖి -డా||కె.గీత డి.కామేశ్వరి సుప్రసిద్ధ కథారచయిత్రిగా తెలుగుసాహిత్య లోకానికి సుపరిచితులు. ఈమె 11 కథా సంపుటాలు, 21 నవలలు, సుమారు 300 కథలు, 30 కవితలు, 1 కవితా సంపుటి వ్రాసారు. “కొత్తమలుపు” నవల “న్యాయం కావాలి” సినిమాగా, కోరికలే గుర్రాలైతే నవల అదే పేరుతో సినిమాగా వచ్చాయి. కొన్ని నవలలు టెలీఫిల్ములుగా, టీవీ సీరియళ్లుగా వచ్చాయి. కామేశ్వరిగారు 1935, ఆగష్టు 22వ తేదీన కాకినాడలో జన్మించారు. […]
Continue Readingనడక దారిలో-1 -శీలా సుభద్రా దేవి నా నుండి బాల్యం ఎప్పుడు జారిపోయిందో తెలియదు.అందరూ బాల్యం జ్ణాపకాలు అపురూపంగా చెప్పుకుంటుంటే నేను గుర్తు తెచ్చుకోటానికి మెదడు పొరల్ని తిరగేస్తూ వెతుక్కుంటాను.నేను ప్రాధమిక పాఠశాలకి వెళ్ళానో లేదో తెలియదు.నాకన్నా పెద్దవాళ్ళైన తోబుట్టువులను అడగాలన్న ఆలోచన వాళ్ళున్నపుడు గుర్తు రాలేదు .అయిదో క్లాసు మాత్రం విజయనగరంలోని పాతబస్టేండుకు దగ్గర ఉన్న ఆశపువీథి లోని పాఠశాలకు వెళ్ళిన గుర్తు.. వినాయక చవితి కి స్కూల్లో పిల్లలచేత […]
Continue Reading
లక్ష్మణశాస్త్రీయం “పుష్యవిలాసం” (కథ) రచన: వారణాసి నాగలక్ష్మి గళం: లక్ష్మణశాస్త్రి పువ్వుల మాసం..పుష్య మాసం! వాకిట్లో ఏమాత్రం జాగా వున్నా నేల మీదో, కుండీల్లోనో బంతులూ చేమంతులూ పొందిగ్గా సర్దుకుని పువ్వులు సింగారించుకునే కాలం! సూర్యుడొచ్చేసరికల్లా తయారైపోవాలని రాత్రంతా కురిసిన మంచుబిందువుల్లో స్నానమాడి, పసి మొగ్గల్ని తప్పించుకుంటూ పైకి సర్దుకున్న ముగ్ధ పూబాలలు మనసారా విచ్చుకుని, తొలికిరణాలతో భానుడు తమను తాకే క్షణం కోసం ఆత్రంగా ఎదురుచూసే సన్నివేశం ! హేమంత యామిని బద్ధకంగా వెళ్తూ వెళ్తూ […]
Continue Reading
ఆడియో కథలు ఏడాకుల రెమ్మలు రచన: మన్నెం శారద పఠనం: వసంతలక్ష్మి అయ్యగారి ***** https://youtu.be/ISKzam0XBDU అయ్యగారి వసంతలక్ష్మిఅయ్యగారి వసంతలక్ష్మి 24.6.1961 నాడు ఆలమూరి సీతాదేవి, ప్రకాశరావు దంపతులకు జన్మించాను. హైదరాబాదులో స్థిరనివాసం. పదవయేటనుండి రేడియో దూరదర్శన్ లకు బాలనటిగా పరిచయమైన నేను తరువాత స్టేట్ బేంకులో పనిచేస్తూ గళకళాకారిణిగా లెక్కకు మిక్కిలిగా రేడియోనాటకాలు టీవీ లకు యింటర్వ్యూవర్ గా డాక్యుమెంటరీలకు గళాన్నిస్తూ వేలాదిగా వాణిజ్యప్రకటనలు ప్రోమోలు బిల్బోర్డులూ చదివిన అనుభవం సొంతం చేసుకున్నాను. పుట్టుకతో వచ్చిన […]
Continue Readingవెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-19) -డా|| కె.గీత (ఆడియో ఇక్కడ వినండి) https://www.youtube.com/watch?v=FDF8wUt4UuU&list=PLHdFd5-IGjrHAy6z3YXWzsv6eHaLOdq6I&index=19 వెనుతిరగని వెన్నెల(భాగం-19) –డా||కె.గీత (*“కౌముది” లో ధారావాహిక నవలగా 2015 నుంచి 2020 వరకు ప్రచురించబడిన “వెనుతిరగని వెన్నెల” ఇప్పటివరకు చదవని వారి కోసం కౌముది సౌజన్యంతో నెల నెలా ఆడియోతో బాటూ ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.) *** జరిగిన కథ: అమెరికాలో తన తల్లికి స్నేహితురాలు, స్త్రీలకు సహాయం చేసే సంస్థ “సహాయ”ను నడిపే ఉదయినిని కలవడానికి వస్తుంది సమీర. ఉదయిని పట్ల చాలా మంచి అభిప్రాయం కలుగుతుంది […]
Continue Readingఆధునికాంధ్ర సాహిత్యంలో స్త్రీవాదం-పురుషరచయితలు-4 ఆచార్య కొలకలూరి ఇనాక్ -డా.సిహెచ్.సుశీల ఆచార్య ఇనాక్ గారు ఈతరం సాహిత్యవేత్తలలో కొన్ని ప్రముఖమైన వాదాలను వేదాలు గా మార్చాలని కలలు కంటున్న స్వాప్నికుడు. ఆయన వినిపించిన కొన్ని నివేదనలు – నివేదనలు గాక, పరివేదనలుగా సంఘంలో వెలుగుచూస్తున్నాయి. దళిత వాదానికి వకాల్తా పుచ్చుకున్న ప్రముఖుల్లో ప్రముఖునిగా, స్త్రీవాదాన్ని ముట్టీ ముట్టనట్లు ముట్టుకొని, అనాచారాల అరాచకాలని మక్కెలు విరగొట్టడం ఆయనకే చెల్లింది. పీడిత ప్రజల పక్షం వహించి పెద్దల, అధికారుల, ప్రజాప్రతినిధుల నిర్లక్ష్యాన్ని […]
Continue Reading
బుజ్జీ ..! -కృష్ణ గుగులోత్ అప్పడే పర్సుకుంటున్న లేల్యాత ఎండలో ఆత్రంగా తుమ్మకాయల్ని ఏరుకుంటున్నడు లక్పతి.కొద్దిసేపయ్యాక తలకు సుట్టుకున్న తువ్వాలిప్పి ఏరిన తుమ్మకాయల్ని మూటగట్టుకొని సెల్కల్లో ఉన్న తమ గొర్ల- మేకలమందవైపుసాగిండు. మందతానికొచ్చాక “బుజ్జీ.!”అని తనగారాల మేకపోతుకు కేకేసిండు,గంతే ఒక్కపాలి దిగ్గునలేచి లక్పతి ముందు వాలిపోయింది ‘బుజ్జి’, తొందరగా తువ్వాలిప్పమన్నట్టుగా నానా హడావిడి సేస్తున్న బుజ్జితో.,”ఏహే ! థమ్ర, తార్వాసుతో కాఁయ్ లాయొజకోన్ ! ఇదె ఖో “! (“ఏహే ! ఆగరా..! నీకోసమే కదా దీస్కొచ్చింది, […]
Continue Readingఅనుసృజన నిర్మల (భాగం-12) అనుసృజన:ఆర్. శాంతసుందరి హిందీ మూలం: ప్రేమ్ చంద్ మూడు గంటలకి జియారామ్ స్కూలునుంచి వచ్చాడు.వాడు వచ్చాడని తెలిసి నిర్మల లేచి వాడి గదివైపు పిచ్చిదానిఆ పరిగెత్తింది.”బాబూ, తమాషాకి నా నగలు తీస్తే ఇచ్చెయ్యవా? నన్నేడిపిస్తే నీకేం లాభం చెప్పు?” అంది. ఒక్క క్షణం వాడు గతుక్కుమన్నాడు.దొంగతనం చెయ్యటం వాడికిది మొదటిసారి.ఇంకొకరిని హింసించి ఆనందం పొందేంత కరకుదనం ఇంకా వాడిలో చోటు చేసుకోలేదు.వాడి దగ్గర ఆ నగల పెట్టే ఉంటే, దాన్ని ఎవరూ చూడకుండా […]
Continue Reading
చిత్రలిపి “పలు గాకుల గోల …!” -మన్నెం శారద అక్కడేమిటో ఒకటే పాడు కాకుల గోల ! ప్రొద్దుటే వాటి సొమ్మేదో పోయినట్లు వెర్రి గొంతులేసుకుని వెధవ గోల …. నాలుగు మెతుకులకోసం నానా అల్లరీ చేస్తున్నాయ్ … ఏమిటని చూద్దునా .. గాయపడిన కాకొకటి వాటినడిమధ్యన మూలుగుతున్నది దానికి సాయపడలేక చేసే చేతులు లేక … అవి బొంగరం లా చుట్టూ తిరిగి అదేపనిగా ఏడుస్తున్నాయి … సంగీతం తెలియని గొంతులూ … సాహిత్యం […]
Continue Readingగజల్ -జ్యోతిర్మయి మళ్ళ కనిపిస్తూనే ఎంతగ బాధిస్తున్నావో తెలియదు నీకూ ప్రేమిస్తూనే ఎంతగ వేధిస్తున్నావో తెలియదు నీకూ శరీరమంతా నువ్వే నరనరాన చొరవగ చొరబడిపోయీ నివసిస్తూనే ఎంతగ ప్రవహిస్తున్నావో తెలియదు నీకూ రవంత అలికిడి విన్నా అది నువ్వేనేమో అని పొరబడితే ఊరిస్తూనే ఎంతగ ఉడికిస్తున్నావో తెలియదు నీకూ కోపము తాపము మాయం నవ్వే కళ్ళతొ నువు కనపడగానే సాధిస్తూనే ఎంతగ శోధిస్తున్నావో తెలియదు నీకూ గిరగిర తిరుగుతు నామది విహంగమయ్యెను నువు గీచిన గిరిలో విడిపిస్తూనే […]
Continue Reading
చిత్రం-19 -గణేశ్వరరావు ఆర్టెమిజా జెంటిలెక్సి 17వ శతాబ్దపు ఇటాలియన్ చిత్రకారిణి. ఆమె 1620లో గీసిన ఈ చిత్రం పేరు – జూడిత్, హోలోఫర్నెస్ తల నరకడం. ఓల్డ్ టెస్టమెంట్లోని కథ. అస్సిరియన్ ఆర్మీ జనరల్ హోలోఫర్నెస్ జుడిత్ ఉన్న నగరాన్ని ముట్టడి చేస్తాడు. బాగా తాగి ఉంటాడు. ఆమె అదే అదనుగా అతని తల నరికి, తన సేవకురాలితో సొంత ఊరికి తిరిగి వస్తుంది. ఈ ఇతివృత్తాన్ని ఆర్టెమిజా అందరినీ అబ్బురపరచేటట్టు స్పష్టమైన దృశ్య రూపంలో చూపుతుంది. […]
Continue Readingషర్మిలాం “తరంగం” మార్పు మంచిదే ! -షర్మిల కోనేరు “కాలం మారిపోయిందండీ ఆ రోజుల్లో … అని గతంలోకి వెళ్ళి పోతారు. కాలం ఎప్పుడూ మారదు కొత్త పోకడలు వస్తాయంతే . కరెంటు తీగ సన్నగా కనపడ్డా లావుగా కనబడ్డా లోపల కరెంట్ అలాగే వున్నట్టు లోపల ఒరిజినాలిటీ భద్రంగా వుంటుంది. కాలమాన పరిస్థితులబట్టీ రూపం మారుతుందంతే. “అమ్మో ! ఆ రోజుల్లో మీ మామగారంటే ఎంత భయమో అని మా అత్తగారంటే , ఎందుకూ భయం […]
Continue Reading
జ్ఞాపకాల ఊయలలో-1 -చాగంటి కృష్ణకుమారి అవి మారాజునాన్నకాల్చే సిగరెట్టుపెట్టెలలోని తెల్లని ముచ్చికాగితాలు అడిగి పుస్తకాలలో పదిలంగా దాచుకొనే రోజులు;చిన్నిరబ్బరుమూతతోవున్న ఖాళీఅయిన బుల్లిఇంజక్షన్ సీసా రాజునాన్నగారి మెడికల్ షాపు నుండి తెచ్చుకొని పలక తుడుచుకోవడానికి నీటితో నింపుకొన్న రోజులు.పుస్తకాలలో నెమలి ఈకలను దాచి వాటిమీద మూడు,నాలుగు బియ్యపుగింజలువేసి అది పిల్లలు పెడుతుందని మాటిమాటికీ పేజీలు తిరగేసే రోజులు. రాజునాన్న మానాన్న చాగంటి సోమయాజులు( చాసో)కి తమ్ముడి వరస.అప్పుడు నేను చదువు తున్నది విజయనగరం చిన్నిపల్లి వీధిబడిలో ఒకటవ తరగతి.బడిమెట్లుఎక్కగానే […]
Continue Readingనారిసారించిన నవల-18 -కాత్యాయనీ విద్మహే 1950 వ దశకంలో ప్రారంభమైన లత నవలా రచన 1960 వ దశకంలో వేగంపుంజుకొంది. 1960 ఫిబ్రవరి లో ‘ఎడారి పువ్వులు’(ఆదర్శగ్రంథమండలి) నవల వచ్చింది. మళ్ళీ ఆగస్టు నెలలో ‘రాగ జలధి’ నవల వచ్చింది. ఈ ఆరు నెలల వ్యవధిలో ఆమె వ్రాసిన నవలలు అయిదు.రాగజలాధి నవలలో ‘ఈ రచయిత్రి నవలలు’ అనే […]
Continue Reading
స్త్రీల లైంగిక సంఘర్షణలను చిత్రించిన పి.శ్రీదేవి కథలు – ప్రొ|| కె.శ్రీదేవి యాభై దశాబ్దం నాటికి కథాసాహిత్యానికి చక్కటి పునాది, భద్రతా పేర్పడ్డాయి. దీనికి తోడు మెదటి తరం రచయిత్రులు ఇచ్చిన ప్రేరణతో, చదువుకున్న స్త్రీలు కలం పట్టారు. ఈదశాబ్ది మధ్యలోనే కాలంలో రంగనాయకమ్మ, వాసిరెడ్డి సీతాదేవి, మాలతీచందూర్, కె. రామలక్ష్మి, పి. శ్రీదేవి లాంటి రచయిత్రుల స్వతంత్ర భావజాలం ఆతర్వాతి దశాబ్దాన్ని రచయిత్రుల దశాబ్దంగా నిలిపింది. తెలుగు కాల్పనిక సాహిత్యంలో లైంగికతను చర్చనీయాంశం చేసే క్రమంలో […]
Continue Reading
విషాద కామరూప -అనురాధ నాదెళ్ల రచనః ఇందిరా గోస్వామి అనువాదంః గంగిశెట్టి లక్ష్మీనారాయణ కేంద్రసాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించిన ‘’విషాద కామరూప’’ నవలా రచయిత్రి ఇందిరా గోస్వామి. ఈ నవలను కామరూప మాండలికంలో ‘’ఊనే ఖోవా హౌదా’’ పేరుతో రాయటం జరిగింది. ఈ అస్సామీ మాండలికం ఎక్కువ మందికి తెలియకపోవటం వలన రచయిత్రి స్వయంగా ‘’ఎ సాగా ఆఫ్ సౌత్ కామరూప” పేరుతో తన నవలను ఇంగ్లీషులోకి అనువదించారు. దానిని గంగిశెట్టి లక్ష్మీ […]
Continue Reading
యాత్రాగీతం నా కళ్లతో అమెరికా అలాస్కా -డా||కె.గీత భాగం-7 దెనాలి నేషనల్ పార్కు సందర్శనకు ఉదయానే రెడీ అయ్యి మా రిసార్టు బయటికి వచ్చేం. అనుకున్న సమయానికి బస్సు వచ్చింది. కానీ ముందురోజు లాంటి ఎర్రబస్సే ఇది కూడా. అనుకున్న సమయానికి బస్సు వచ్చింది. కానీ ముందురోజు లాంటి ఎర్రబస్సే ఇది కూడా. అన్ని రిసార్టుల నించి ఎక్కించుకున్నా సగం బస్సు కూడా నిండలేదు. కొండ తరవాత కొండ ఎక్కి దిగుతూనే ఉన్నాం. అక్కడక్కడా ఆగుతూ అక్కడక్కడా […]
Continue Readingనా జీవన యానంలో- రెండవభాగం- 19 స్వస్తి – కథానేపధ్యం -కె.వరలక్ష్మి బాబ్రీ మసీదు సంఘటన తర్వాత కవుల కలాలు, గళాలు ఆవేశంతో వెల్లువెత్తాయి. కథకులూ విశేషంగా స్పందించారు. నేనూ ఓ కథ రాయాలనుకున్నాను ఎక్కడో జరిగిన సంఘటనకు, ఎవరి కళ్ళతోనో చూసినదానికి నేనెలా స్పందించాలో అర్థం కాలేదు. ఆ సంఘటనను వ్యతిరేకిస్తూ కొందరు, అనుకూలంగా కొందరు పేపర్లలో రాస్తున్నారు. రాజకీయ పార్టీలు చూద్దామా అంటే ఒక పార్టీ ‘అలా మసీదును కూలగొట్టడం తప్పు’ అంటే వెంటనే […]
Continue Reading
