వాంగ్మూలం (మహాశ్వేతాదేవి వర్ధంతి సందర్భంగా) (కవిత)

వాంగ్మూలం

(మహాశ్వేతాదేవి వర్ధంతి సందర్భంగా)

-అరణ్యకృష్ణ

(జులై 28) మహాశ్వేతాదేవి వర్ధంతి. భారతదేశ చరిత్రలోనే అత్యంత ప్రభావవంతమైన రచయితల్లో ఆమె ఒకరు. నా మీద అమితమైన ప్రభావం చూపిన పుస్తకాల్లో “ఒకతల్లి” ఒకటి. మహాశ్వేతాదేవి రాసిన “హజార్ చురాశిర్ మా” నవలని తెలుగులో “ఒకతల్లి” పేరుతో సూరంపూడి సీతారాం అనువదించారు. ఉద్యమంలో కన్నుమూసిన తన కుమారుడి మరణానికి కారణాల కోసం ఒక తల్లి చేసే అన్వేషణ ఈ అద్భుతమైన నవలకి కథాంశం. ఆ పుస్తకం చదివి నేను రాసిన కవిత ఇది. ఆమె స్మృతికి అంకితం. ఈ కవితని Nauduri Murty గారు ఇంగ్లీషులోకి అనువాదం చేసారు. ధన్యవాదాలు మూర్తి గారూ! తెలుగు కవిత కింద ఇంగ్లీష్ అనువాదం కూడా చదవండి.

వాంగ్మూలం

ఈ ప్రపంచంలో అమ్మని మించింది ఏదో కావాలినా అన్వేషణకి గమ్యాలు అనేకంబహుశ మృత్యువు అందులో ఒకటి కావొచ్చుఅమ్మా క్షమించు… నిన్నుకూడా పరాయిగా చూసినందుకుమరి సెలవని చెప్పకుండానే నిష్క్రమించినందుకుఎవరికి ఏమీకానీ సామూహిక జీవితంలో అందరం ఒంటరివాళ్ళమేఅందుకే ఏకాకినై బైటకి నడిచానునా గురించి దుఖించేవారి కంటే నన్నెదురు చూసే వాళ్ళవైపే ప్రయాణం కట్టానునేను ఆగిపోయి ఉంటే జీవితాన్ని భుజం మీద కళేబరంలా మోస్తూ తిరగటమే అయ్యేదినిన్ను తీరాన వదిలేసి అవతలిగట్టుకు ప్రయాణమైపోయానునేనెక్కిన పడవ మధ్యలోనే ముక్కలు కావొచ్చునాకు తెలుసు నేను చచ్చిపోతే అందరూ బాధపడతారునువ్వొక్కదానివే దుఖాతీతంగా కకావికలమైపోతావునాకు తెలుసు మార్చురీలో బిడ్డ శవాన్ని గుర్తు పట్టమంటేఅతనింకా తన గర్భంలోనే ఉన్నాడనే భ్రాంతిని అమ్మ పెంచుకుంటుందని***ఎగరటం మరిచిన పక్షుల్లానోరెక్కలు ఊడిన గాజుపురుగుల్లానోమనమంతా దేకుతూ బతికే కుటుంబం … అది పంజరమో సాలెగూడోనాన్నల ఏర్పాటే కదా! అందరమూ బందీలమేబందీలమధ్య నవ్వుల్లో కరచాలనాల్లో ముద్దుల్లో కౌగిలింతల్లోరక్తమాంసాల ఒరిపిళ్ళే తప్పకరెన్సీ నోట్ల కత్తెర్ల చప్పుళ్ళే తప్ప ప్రేమానురాగాల ప్రవాహమేది?కుటుంబం అంటే ఒకర్ని మరొకరం నేలమట్టం చేసేసిఓడిపోయిన వాళ్ళమీద జెండా ఎగరెయ్యటమే కదాస్వేచ్చనీ కాంతినీ ద్వేషిస్తూ మనసుని చీకటిబజారు చేయటమే కదాపంజరం విదిల్చి పరేసిన పక్షి కళేబరం లాంటిసాలెగూడు వదిలేసిన ఈగ అస్థిపంజరం లాంటిదయనీయ పతాక సన్నివేశాన్ని జీవితానికి ఏర్పాటు చేసుకోవటమే కదాఎన్ని తరాల తల్లుల పిల్లల నెత్తుటితో తడిశాయో నా ఇంటి గుమ్మాలుఎన్ని సమాధుల పునాదుల మీద లేచాయో ఆ వంటిళ్ళు పడగ్గదులురక్తసిక్తమైన నీలాంటి తల్లులెందర్నో చూసానుమానవ మహా విషాదాన్ని వీధుల్లోనూ మురికివాడల్లోనూ చూసానురూపాయిలకు బ్లేళ్ళు మొలిచి జీవితాల్ని కోసెయ్యటాన్నిధాన్యం గిడ్డంగుల ముందు అనాధల ఆకలిచావుల్నిపనిముట్ల పళ్ళమధ్య పుళ్ళు పడిపోయిన పసితనాన్ని చూసానునాన్నలనుండి ప్రభుత్వాలదాకా శతృరూపం బహుముఖంజీవితం మీద ప్రేమతో శతృవుతో పోరాటానికి వెళ్ళానుఅమ్మా! ఈ ప్రపంచంలో అమ్మని మించింది పోరాటం ఒక్కటే(“కవిత్వంలో ఉన్నంతసేపూ….” నుండి)

An Apology to Mother

I am in search of something sacrosanct to mother.The reasons for my search are several,Death, perhaps, is one among them.Mother!Pardon me for not taking you into confidenceAnd leaving you without proper leave-taking.In this ensemble of estranged people,All of us are lonersServing sentences of exile!That’s why I walked out of it — alone.. .From the people who grieve for meI coursed towards those who await me.Had I stayed behind for any reasonI would only be lugging my lifeLike a corpse on my shoulders.I rowed off to the thither bankLeaving you behind hither.Who knows… my boat may sink midway through!.I know, when I am dead, people would grieve for me,And, above all grief, you will be shattered.I know what it feels to a motherto identify her child lying in the mortuary:she develops the illusionthat he was ‘still’ in her womb.***What’s there in our homes?You may better call them cages or cobwebs instead,Where we live like birds that have forgotten to flyOr like beetles clipped off wings.They are there only as conveniences for our fathers?.We are all prisoners.And among the prisoners, what’s there in their laughter,In their shake-hands, embraces and kissingBut for the heat of corporeal sensesAnd the hissing of the crisp currency notes?Did the warm currents of love and affectionEver flow from one to the other?Knocking the other man downThe victorious hoists his flag over the vanquished;Or, cursing freedom and knowledgeMakes his heart a haven to darkness;Or, scripts pitiful climaxes to lifeAs of a cage easing off a dead bird;Or, a spider letting go off the skeleton of a house fly…That’s all!For how many generations my doors must have bathedIn the blood of mothers and their daughters!And on how many tombs of theirsThese Kitchens and Bedrooms have been raised!No violence can surpass killing of the ‘self’ each day…Mother!I saw many mothers bathed in blood like you.Saw greater human tragedy on the streets and slums,Saw the razors of rupee slivering lives with finesse,Saw starvation deaths before hoards of food grain,Saw childhood ulcerated between the merciless cogs of machine toolsAnd saw the man-eater DemocracySucking people’s blood in gulps..From fathers to governmentsThe enemy is omnipresent and polygenic.Just for the love of life,Dear Mother, I took cudgels against the enemy.Mother!If there is anything in this worldSacrosanct to youIt’s just… ‘Revolution’.

*****